Muzeum Gdańska

---

Muzeum

Główna siedziba Muzeum Gdańska zlokalizowana jest w Ratuszu Głównego Miasta, który niegdyś pełnił funkcję siedziby władz miejskich. Budowla ta, datująca się na XIV wiek, stała się miejscem, w którym zaczęto gromadzić zbiory ukazujące historię Gdańska od średniowiecza aż po czasy współczesne.

W miarę odbudowy instytucji, obserwowano wiele wyzwań związanych z tworzeniem solidnych fundamentów dla działalności muzealnej. Muzeum borykało się z brakiem zaplecza, takiego jak pracownie merytoryczne czy magazyny eksponatów. Zabrakło również sali przeznaczonej na działania oświatowe i audiowizualne, jak również przestrzeni do organizacji wystaw oraz stanowisk technicznych. Niemniej jednak, muzeum zdołało rozwijać swoją działalność, pozyskując nowe eksponaty oraz organizując wystawy zarówno krajowe, jak i zagraniczne.

W ramach rozwoju aktywnie publikowano katalogi wystaw oraz inne prace, a również organizowano sympozja i odczyty, co przyczyniło się do wzbogacenia życia kulturalnego regionu. Instytucja nawiązała współpracę z wieloma organizacjami kulturalnymi, a także przygotowała wnętrza Ratusza na spotkania delegacji rządowych oraz zagranicznych wizytujących Gdańsk.

Oprócz tego, muzeum współorganizowało koncerty oraz przedstawienia teatralne, co stwarzało nowe możliwości dla dalszej promocji kultury. Dążąc do powiększenia instytucji, starano się o pozyskiwanie kolejnych historycznych budynków. W miarę upływu czasu, włączano do zbiorów gmachy uznawane za najbardziej reprezentatywne dla gdańskiej architektury świeckiej, które w różnym stanie wymagały prac dochodzeniowych, rewaloryzacyjnych oraz przystosowania do pełnienia funkcji muzealnych.

Warto dodać, że w 2016 roku Muzeum Gdańska odwiedziło 373 646 osób, a rok później liczba ta wzrosła do 378 809 odwiedzających.

Dyrektorzy

W historii Muzeum Gdańska kilka osób pełniło rolę dyrektorów, przyczyniając się do jego rozwoju i kształtowania jego tożsamości.

• Józef Kuszewski (1971–1972),
• Tadeusz Matusiak (1972–1976),
• Mirosław Gliński (1976–1988),
• Adam Koperkiewicz (1989–2015),
• Grzegorz Szychliński (w 2015, p.o.),
• Waldemar Ossowski (od 2015).

Oddziały

W Gdańsku znajduje się wiele interesujących miejsc, które są częścią Muzeum Gdańska. Oto lista najważniejszych oddziałów:

• Ratusz Głównego Miasta,
• Dwór Artusa z sąsiednimi kamienicami, Nowym i Starym Domem Ławy oraz Domem Ekonomistów,
• Dom Uphagena,
• Twierdza Wisłoujście,
• Wartownia nr 1 na Westerplatte,
• Muzeum Bursztynu (do roku 2021 mieściło się w zespole Przedbramia, w tym ulicy Długiej, obejmującym Katownię oraz Wieżę Więzienną, a obecnie znajduje się w Wielkim Młynie),
• Muzeum Zegarów Wieżowych w kościele św. Katarzyny,
• Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku,
• Kuźnia Wodna w Oliwie,
• Muzeum Gdańska, które ma być przyszłą siedzibą główną.

Muzeum Gdańskiego Sportu i Turystyki zostało zlikwidowane pod koniec 2008 roku. W skład instytucji wchodzi także pięć kamienic przy ulicy Kramarskiej, które obecnie służą jako pracownie naukowe, biura oraz magazyny.

Ważniejsze daty w dziejach muzeum

Oto niektóre kluczowe daty w historii Muzeum Gdańska, które ukazują jego długą i bogatą tradycję. 31 marca 1970 roku zapadła decyzja Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku o utworzeniu Muzeum Historii Miasta Gdańska. W pierwszym okresie działalności muzeum pozostawało pod zarządem Muzeum Pomorskiego w Gdańsku, które obecnie funkcjonuje jako Muzeum Narodowe.

22 marca 1971 roku muzeum zyskało samodzielność i zostało przekształcone w niezależną instytucję, podlegającą Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Gdańsku. Jego pierwszym dyrektorem został mgr Józef Kuszewski. W latach 1972-1976 kierownictwo sprawował mgr Tadeusz Matusiak.

W 1973 roku do muzeum dołączono zespół Przedbramia ulicy Długiej, w skład którego weszły Katownia oraz Wieża Więzienna. 11 marca 1974 roku muzeum otrzymało Twierdzę w Wisłoujściu, niepowtarzalny zespół zabytkowych obiektów obronnych, zlokalizowany na prawym brzegu Martwej Wisły.

W latach 1976-1988 dyrektorem był dr Mirosław Gliński. 3 stycznia 1980 roku Ministerstwo Kultury i Sztuki zadecydowało o przekształceniu Wartowni Nr 1 na Westerplatte w oddział muzeum, stanowiącym jedyny zachowany obiekt obronny Wojskowej Składnicy Tranzytowej. Z kolei w 1981 roku muzeum wzbogaciło się o kamienicę przy ul. Długiej 12, znaną jako dom Uphagena.

1988 roku muzeum przejęło historyczną basztę „Na Podmurzu” przy ul. Podmurze 2, przekształconą w Pracownię Sportu Gdańskiego i Turystyki, utworzoną w 1985 roku. 1 marca 1989 roku dyrektorem instytucji został mgr Adam Koperkiewicz.

W 1989 roku pozyskano Nowy Dom Ławy, tworząc zespół dworskich budowli, w skład którego weszły: parter dwóch kamienic, Dwór Artusa oraz Nowy Dom Ławy. W maju 1990 roku powołano Towarzystwo Domu Uphagena. Kolejnym istotnym wydarzeniem miało miejsce 22 października 1991 roku, gdy zakończono rekonstrukcję dachu na Wieży Więziennej Zespołu Przedbramia.

1993 roku władze miejskie przekazały muzeum pięć kamieniczek przy ul. Kramarskiej, przeznaczonych na pracownie oraz biura. W latach 1993-1998 przeprowadzono modernizację Domu Uphagena, co zaowocowało nagrodą za Najważniejsze Wydarzenie Muzealne Roku 1998. 1996 roku powstało Muzeum Zegarów Wieżowych, jako oddział muzeum, w połączeniu z wcześniej funkcjonującym kościołem.

W 1998 roku finansowanie budowy mechanizmów do karilonu na wieży kościoła św. Katarzyny wyniosło do 49 dzwonów. 1 stycznia 2000 roku muzeum zmieniło nazwę na Muzeum Historyczne Miasta Gdańska, a w lutym 2000 roku powołano Muzeum Bursztynu, które zyskało kolejne lokum.

Następne ważne daty to montaż nowego carillonu na wieży Ratusza Głównego w 2000 roku, a w listopadzie 2015 roku dyrektorem został prof. nadzwyczajny UG dr hab. Waldemar Ossowski. W 30 stycznia 2018 roku muzeum przekształcono w Muzeum Gdańska, a 24 lipca 2021 roku Muzeum Bursztynu przeniesiono do Wielkiego Młyna.

Zarząd

W Muzeum Gdańska kluczowe osoby zarządzające instytucją odpowiedzialne są za różne obszary jej działalności:

• dr hab., prof. UG Waldemar Ossowski – dyrektor,
• dr Ewa Szymańska – zastępca dyrektora ds. merytorycznych,
• dr Janusz Marszalec – zastępca dyrektora ds. rozwoju oddziałów,
• mgr inż. Tomasz Wierzchowski – zastępca dyrektora ds. inwestycji i administracji.

Rada Muzeum (kadencja 2022–2026)

Rada Muzeum, działająca w kadencji 2022–2026, jest kluczowym organem, który ma na celu wspieranie działalności Muzeum Gdańska. W skład tej rady wchodzi między innymi prof. dr hab. Cezary Obracht-Prondzyński, który pełni funkcję przewodniczącego. Jego powiązanie z Uniwersytetem Gdańskim podkreśla jego zaangażowanie w edukację oraz badania związane z kulturą Gdańska.

---

Oceń: Muzeum Gdańska

---