Europejskie Centrum Solidarności


Europejskie Centrum Solidarności (ECS) to niezwykle ważna instytucja kultury, z siedzibą w Gdańsku. Została ona powołana na podstawie umowy z dnia 8 listopada 2007 roku, dotyczącej utworzenia oraz prowadzenia wspólnej instytucji kultury, która nosi nazwę Europejskie Centrum Solidarności. W tworzeniu tego ośrodka brały udział kluczowe podmioty, takie jak Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Województwo Pomorskie, Miasto Gdańsk, a także Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”. Ważnym partnerem jest również Fundacja Centrum Solidarności.

Historia ECS jest głęboko związana z wydarzeniami, które miały miejsce w Polsce w latach 80., a także z ideami, jakie przyczyniły się do powstania ruchu „Solidarność”. Centrum pełni funkcję nie tylko placówki wystawienniczej, ale także miejsca, które promuje badania nad historią i dziedzictwem demokratycznym w Europie.

Opis

Europejskie Centrum Solidarności ma na celu promowanie dziedzictwa „Solidarności” w Polsce oraz poza jej granicami, jednocześnie przyczyniając się do kształtowania wspólnej tożsamości europejskiej. Na czele Centrum stoi dyrektor, który obejmuje swoje stanowisko na czteroletnią kadencję. Do pomocy, powołana jest sześciotona Rada, także na czteroletni okres, składająca się z 16 osób, działająca w charakterze społecznie związanego zespołu bez wynagrodzenia. Również w strukturze Centrum funkcjonuje Kolegium Historyczno-Programowe. Nadzór nad wszystkimi działaniami sprawuje Prezydent Miasta Gdańska.

Instytucja ta ma ambicje stać się centralnym miejscem wymiany myśli na temat sprawiedliwości społecznej w regionie Europy Środkowej. Obecnie Europejskie Centrum Solidarności prowadzi różnorodne działania, które obejmują edukację, naukę, publikacje oraz organizację wystaw. Wśród nich znajduje się m.in. wystawa „Drogi do Wolności” oraz liczne ekspozycje czasowe i plenerowe.

Siedziba Centrum, o imponującej powierzchni 25 349,75 m², zlokalizowana jest w Gdańsku, w dzielnicy Młyniska, tuż przy placu Solidarności, blisko Bramy nr 2 oraz Pomnika Poległych Stoczniowców. Budynek zajmuje powierzchnię około jednego hektara, składa się z pięciu pięter oraz posiada podziemny parking na 286 miejsc. Zakończenie budowy obiektu opóźniło się o rok w stosunku do pierwotnego planu ustalonego w umowie z firmą Polimex-Mostostal w 2010 roku. Projekt został wybrany na podstawie konkursu spośród 58 zgłoszeń, a jego autorami są architekci z pracowni Fort z Gdańska, w składzie: Wojciech Targowski, Paweł Czarzasty, Piotr Mazur oraz Antoni Taraszkiewicz. Całkowity koszt budowy wyniósł 231,1 mln zł, a otwarcie miało miejsce 30 sierpnia 2014 roku.

W nowoczesnym obiekcie przygotowano stałą ekspozycję, która w sześciu salach przedstawia najnowszą historię Polski, narodziny ruchu solidarnościowego oraz jego trwałe dziedzictwo. W realizacji wystawy brał udział zespół z ECS, a aranżacją zajmowało się Studio 1:1, wyłonione w drodze konkursowej. W budynku oprócz wystawy stałej mieszczą się: archiwum, biblioteka, mediateka oraz sala wielofunkcyjna. Na parterze znajduje się także ogród, księgarnia, sklep z pamiątkami oraz kawiarnia, które są ogólnodostępne. W budynku mają siedzibę również organizacje pozarządowe.

Roczne koszty utrzymania obiektu szacowane są na 13,5 mln zł, przy przychodach rzędu 2 mln zł. Oczekuje się, że rocznie Centrum odwiedzi około 268 tys. osób. Dwa miesiące po otwarciu, wstęp do ECS był bezpłatny, co przyciągnęło około 110 tysięcy gości (w pierwszym dniu – 12 tys. odwiedzających). Od chwili otwarcia (30 sierpnia 2014) do końca marca 2015 roku z obiektu skorzystało ponad 140 tys. osób, a w pierwszym roku działalności liczba ta wzrosła do 300 tys. odwiedzających.

Od 2015 roku w budynku mieści się biuro Lecha Wałęsy, pierwszego przewodniczącego „Solidarności” oraz pierwszego Prezydenta III RP wybranego w wolnych wyborach. W 2019 roku Europejskie Centrum Solidarności zostało uhonorowane Medalem św. Wojciecha za prowadzenie szerokiej działalności edukacyjno-konferencyjnej, skierowanej do szerokiego grona odbiorców na całym świecie, w tym również dla tych, którzy żyją w mniej demokratycznych społeczeństwach. Do 2022 roku przy głównym wejściu znajdowała się instalacja „Bramy”, powstała w 2000 roku.

Władze

W Europejskim Centrum Solidarności zachodzi dynamiczny rozwój kultury oraz nauki, a na czołowych pozycjach znajdują się kluczowe osobowości, które kierują działalnością tej instytucji.

  • Basil Kerski – pełniący funkcję dyrektora,
  • Patrycja Medowska – zastępca dyrektora odpowiedzialna za kulturę obywatelską,
  • Magdalena Mistat – zastępca dyrektora ds. komunikacji oraz strategii,
  • dr Przemysław Ruchlewski – zastępca dyrektora odpowiedzialny za naukowe aspekty oraz zbiory.

Każda z tych osób przyczynia się do rozwoju i promocji wartości, które promuje Europejskie Centrum Solidarności.

Rada Europejskiego Centrum Solidarności

W skład Rady Europejskiego Centrum Solidarności wchodzą osoby reprezentujące różne istotne instytucje. Wśród przedstawicieli prezydenta Gdańska można znaleźć m.in. Aleksandrę Dulkiewicz, pełniącą funkcję wiceprzewodniczącej Rady ECS, a także Władysława Frasyniuka, profesora Ireneusza Krzemińskiego, Jacka Taylora (sekretarza Rady ECS) oraz Krystynę Zachwatowicz.

Następnie, spośród przedstawicieli ministra kultury i dziedzictwa narodowego, wyróżniają się: Małgorzata Omilanowska, Janusz Steinhoff, Edward Nowak oraz Bogdan Wałęsa.

Również w skład Rady wchodzą przedstawiciele Samorządu Województwa Pomorskiego, do których należą: Jan Kozłowski oraz Władysław Zawistowski.

Ponadto, w Radzie zasiada także przedstawiciel Fundacji Centrum Solidarności, Bogdan Lis, który pełni rolę przewodniczącego Rady ECS, a także reprezentujący Lecha Wałęsę Krzysztof Pusz.

Na koniec, należy wymienić przewodniczącego Kolegium Historyczno-Programowego ECS, którym jest Bogdan Borusewicz.

Kolegium Historyczno-Programowego ECS

W skład Kolegium Historyczno-Programowego Europejskiego Centrum Solidarności wchodzą szanowani eksperci z różnych dziedzin. Oto lista członków:

Przypisy

  1. Europejskie Centrum Solidarności [online], www.ecs.gda.pl [dostęp 13.10.2024 r.]
  2. Słynne „Bramy” Klamana zniknęły spod ECS. Przeniósł je deweloper [online], Zawsze Pomorze, 26.05.2022 r. [dostęp 11.10.2024 r.]
  3. Laureaci medalu św. Wojciecha [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 08.11.2024 r.]
  4. Chabior Monika. gedanopedia.pl. [dostęp 15.06.2024 r.]
  5. Europejskie Centrum Solidarności [online], www.ecs.gda.pl [dostęp 25.03.2023 r.]
  6. Cezary Obracht-Prondzyński [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 07.01.2023 r.]
  7. Anna Dobiegała Europejskie Centrum Solidarności po roku. Ponad 300 tys. odwiedzających, wyborcza.pl (Trójmiasto), 25.08.2015 r. [dostęp 11.11.2015 r.]
  8. Roman Daszczyński Europejskie Centrum Solidarności działa na 100 proc. mocy, wyborcza.pl (Trójmiasto), 30.03.2015 r. [dostęp 11.11.2015 r.]
  9. Uroczyste przekazanie Lechowi Wałęsie biura w ECS. gdansk.pl, 29.01.2015 r. [dostęp 08.09.2024 r.]
  10. Tłumy na otwarciu Europejskiego Centrum Solidarności. www.trojmiasto.pl, 30.08.2014 r.
  11. Historia Europejskiego Centrum Solidarności. www.ecs.gda.pl. [dostęp 24.09.2015 r.]
  12. Tak się zmienia Trójmiasto. Zobacz inwestycje zakończone w 2014 r.. www.trojmiasto.gazeta.pl, 13.12.2014 r.
  13. Znamy laureatów Medali św. Wojciecha i Medali księcia Mściwoja II. gdansk.pl. [dostęp 19.06.2022 r.]

Oceń: Europejskie Centrum Solidarności

Średnia ocena:4.72 Liczba ocen:14