Ulica Długa w Gdańsku

---

Historia

W XIII wieku ulica Długa odgrywała kluczową rolę jako trakt kupiecki, łącząc różne części Gdańska, a także wprowadzała w owalny plac targowy, który był centralnym punktem handlowym. To właśnie ten odcinek drogi stał się główną arterią miasta, szczególnie po zajęciu Gdańska przez Zakon Krzyżacki, kiedy to nabrał jeszcze większego znaczenia.

Już od 1331 roku dokumenty miejskie zaczęły odnosić się do niej jako Longa Platea. W średniowieczu trakt ten rozciągał się od Bramy Długoulicznej, dzisiaj znanej jako Bramy Złotej, aż po Bramę Kogi, obecną Bramę Zieloną. Cały przejrzysty odcinek ulicy był uznawany za jedną, spójną ulicę.

Od zawsze Długa, wraz z Długim Targiem, była tętniącą życiem częścią Gdańska, zamieszkiwaną przez najzamożniejszych mieszkańców. Kamienice, które się tutaj znajdowały, należały do elitarnych patrycjuszy, wybitnych kupców, oraz osób zajmujących wysokie stanowiska w administracji miasta. To tutaj odbywały się także uroczyste parady w latach 1457-1552, co przyczyniło się do nadania ulicy współczesnej nazwy Droga Królewska. Urok ulicy przyciągał królów polskich, którzy wynajmowali obszerne kwatery oraz cieszyli się atutami miasta z okazji królewskich świąt, organizując huczne pokazy fajerwerków.

W miarę upływu wieków, ulica przechodziła różne metamorfozy. W XIX wieku zaczęto usuwać przedproża, a ostatnie zostały zlikwidowane w 1872 roku. Ulica oraz Targ zostały wyłożone kostką brukową w 1882 roku, a materiał ten importowany był ze Skandynawii, podczas gdy wcześniej dominowały kamienie polne. W późniejszym okresie przez Długą poprowadzono linię tramwajową.

Na początku XX wieku, w okresie międzywojennym, proponowano modernizację ulicy, która miała podążać za trendami kubizmu. Przed 1945 rokiem, ulica była znana pod nazwą Langgasse. Zmiany te odzwierciedlają dynamiczny rozwój Gdańska oraz jego umiejscowienie na mapie handlowej i kulturalnej regionu.

Po II wojnie światowej

W 1945 roku ulica Długa w Gdańsku uległa całkowitemu zniszczeniu, jednak po odbudowie stała się jednym z kluczowych punktów turystycznych w mieście. Po usunięciu starych torów tramwajowych, które funkcjonowały do 1959 roku, na miejscu tradycyjnych kostek brukowych wprowadzono elegancki szlifowany granit. Obecnie ulica Długa jest przeznaczona wyłącznie dla pieszych, co sprzyja rekreacji i turystyce.

W 1953 roku na ulicy otwarto kino o nazwie „Leningrad”, które mogło pomieścić aż 1200 widzów, stając się przez wiele lat największym kinem w Gdańsku. W kompleksie tym obecne były także mniejsze kina: Helikon oraz Kameralne, które oferowały różnorodne seanse. Po zamknięciu kina w latach 2015-2018 przeprowadzono przebudowę obiektu na hotel Hampton by Hilton Gdansk Old Town, na którą wydano 70 mln zł. W podziemiach nowego hotelu, 25 listopada 2018 roku, uruchomiono także kino studyjne, znane jako Kino Kameralne Cafe, które ma pojemność 50 miejsc.

Warto dodać, że znajdująca się na bocznej elewacji dawnego kina Neptun mozaika autorstwa Anny Fiszer zostanie zdemontowana i umieszczona w składnicy konserwatorskiej. Dzięki takim działaniom, historia ulicy Długiej w Gdańsku pozostaje żywa, a jej kulturalne dziedzictwo jest chronione na przyszłość.

Kamieniczki przy ulicy Długiej

Na ulicy Długa w Gdańsku można podziwiać wiele interesujących kamienic, wśród których znajdują się:

• Dom Ferberów,
• Dom Uphagena,
• Dom Schumannów,
• Kamienica Czirenbergów,
• Lwi Zamek,
• Budynek Urzędu Pocztowego Gdańsk 50.

Warto zwrócić uwagę na fryz umiejscowiony na kamienicy przy ulicy Długiej 61, który pochodzi z lat 50. XX wieku. Przedstawia on sceny z życia dawnego Gdańska, ukazując biesiadujących oraz dyskutujących mieszkańców na przedprożu. Dodatkowo, można dostrzec zarysy kamienic, nabrzeże z beczkami oraz statki na Motławie. Autorami tego dzieła są Edward Roguszczak oraz Stanisław Mizerski.

Na ul. Długiej 35, w latach 1984-2022, mieściło się Rosyjskie Centrum Nauki i Kultury, bardziej znane jako Rosyjski Dom w Gdańsku.

---

Oceń: Ulica Długa w Gdańsku

---