Przeróbka, znana niegdyś jako Zawiśle, Przerabka lub Trojan, a w języku niemieckim Troyl i w kaszubskim Trél, jest dzielnicą administracyjną Gdańska o unikalnym charakterze, który łączy w sobie zarówno przemysł, jak i mieszkalnictwo. Położona w północno-wschodniej części miasta, jej znaczna część znajduje się na Wyspie Portowej.
Ważnym elementem życia dzielnicy jest rada dzielnicy, która odgrywa istotną rolę w zarządzaniu i podejmowaniu decyzji dotyczących lokalnych spraw. Przeróbka, z tą swoją dynamiczną tożsamością, jest nie tylko obszarem mieszkalnym, ale i ważnym punktem przemysłowym w Gdańsku.
Położenie
Dzielnica znajduje się na malowniczej Wyspie Portowej. Jej południową granicę wyznacza Martwa Wisła, która płynie wzdłuż brzegu, natomiast od zachodu dzielnicę otacza Kanał Kaszubski. Z północnej strony ogranicza ją woda Zatoki Gdańskiej. Od wschodu, granice Przeróbki dotykają dzielnicy Stogi.
Podjednostki
Na terenie osiedla można wyróżnić kilka jednostek morfogenetycznych, które charakterystycznie odzwierciedlają różnorodność tej dzielnicy:
- Przeróbka – to południowa część dzielnicy znajdująca się w zakolu Martwej Wisły, gdzie dominują tereny mieszkaniowo-przemysłowe. Jest to jedyna zamieszkana część całej dzielnicy,
- Sączki – obszar usytuowany w centralnej części dzielnicy, pomiędzy Kanałem Kaszubskim a Zatoką Gdańską. Znajdują się tam tereny przemysłowe oraz pasmo nadmorskich wydm,
- Westerplatte – półwysep, który tworzy się u ujścia Martwej Wisły do Zatoki Gdańskiej. Jest to symboliczne miejsce, w którym rozpoczęła się II wojna światowa. Można tam znaleźć zespół parkowo-pomnikowy oraz nabrzeża portowe, a także jednostkę straży granicznej,
- Wisłoujście – obszar przemysłowy zlokalizowany pomiędzy Westerplatte a Sączkami, na którego terenie zachowała się zabytkowa Twierdza Wisłoujście.
Historia
W 1907 roku obszar Przeróbki stał się częścią administracyjną Gdańska. W 1927 roku osiedle zyskało połączenie tramwajowe, które umożliwiło mieszkańcom dotarcie do centrum oraz na plażę w Stogach, gdzie kursowały tramwaje typy Bergmann.
Na terenie tej dzielnicy zainicjowały się wydarzenia, które miały ogromny wpływ na historię regionu, w tym wybuch II wojny światowej. W okresie konfliktu na tym obszarze funkcjonowały filie niemieckiego obozu koncentracyjnego w Stutthofie oraz oboz radzieckich jeńców wojennych, co znacząco wpłynęło na losy mieszkańców i historii tego miejsca.
Transport
Przeróbka jest zintegrowana z pozostałą częścią miasta za pomocą dwóch najważniejszych mostów w Gdańsku. Pierwszym z nich jest Most Siennicki, który powstał w 1912 roku. Drugim mostem, mniej więcej współczesnym, jest Most im. Jana Pawła II. Ten ostatni został otwarty w 2001 roku i stanowi integralną część Trasy Sucharskiego, biegnącej wzdłuż wschodniej granicy dzielnicy.
Kolejnym istotnym elementem komunikacyjnym jest Tunel pod Martwą Wisłą, który łączy Przeróbkę z Letnicą. W dzielnicy istnieje również dobra komunikacja z centrum Gdańska, oferowana przez sieć tramwajową oraz autobusy miejskiej komunikacji.
Dodatkowo, w Przeróbce przebiega magistrala towarowa, której celem jest Port Północny, realizowana poprzez linię kolejową nr 226. Całość tych połączeń sprawia, że Przeróbka ma dobrze rozwiniętą infrastrukturę transportową, dostosowaną do potrzeb mieszkańców i transportu towarowego.
Obiekty
W rejonie Przeróbki znajduje się wiele interesujących obiektów, które są świadectwem historii oraz dynamicznego rozwoju tego miejsca. Oto lista niektórych z nich:
- Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego i Miejskiego w Gdańsku, które powstały w latach 1910-1920,
- Zakład Karny Gdańsk-Przeróbka,
- Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych „Fosfory”,
- Stocznia „Maritim Shipyard”,
- Szkoła Podstawowa nr 61,
- Klub wioślarski Gedania,
- Twierdza Wisłoujście,
- dawna Wojskowa Składnica Tranzytowa (Westerplatte).
Rada Dzielnicy
Kadencja 2024–2029
W tej kadencji, która trwa od 2024 do 2029 roku, na czołowej pozycji znajduje się Beata Kaczmarska, pełniąca funkcję Przewodniczącej Zarządu Dzielnicy. Elżbieta Żmijewska została wybrana na Przewodniczącą Rady Dzielnicy, co wskazuje na kontynuację jej aktywności w lokalnej polityce.
Kadencja 2019–2024
W okresie od 2019 do 2024 roku stanowisko Przewodniczącego Zarządu Dzielnicy zajmował Tomasz Biernat, natomiast Elżbieta Żmijewska kontynuowała swoją rolę jako Przewodnicząca Rady Dzielnicy, co podkreśla jej długotrwałą obecność w tej instytucji.
Kadencja 2015–2019
Dla kadencji, która miała miejsce od 2015 do 2019 roku, Przewodniczącym Zarządu Dzielnicy był Sławomir Sieradzki. Elżbieta Żmijewska również w tym czasie zajmowała pozycję Przewodniczącej Rady Dzielnicy, co ukazuje jej wartość w działalności samorządowej.
Kadencja 2011–2015
Na przełomie lat 2011-2015, do 1 czerwca 2014 funkcjonowała jako Rada Osiedla. W tym okresie na stanowisku Przewodniczącego Zarządu Dzielnicy pozostawał Sławomir Sieradzki, a Elżbieta Żmijewska nadal pełniła obowiązki Przewodniczącej Rady Dzielnicy, co potwierdza jej stabilną pozycję w lokalnym systemie zarządzania.
Przypisy
- Skład Rady Dzielnicy Przeróbka [online], gdansk.pl [dostęp 02.11.2024 r.]
- Wyniki wyborów do rad dzielnic [online], gdansk.pl [dostęp 15.10.2024 r.]
- Obwieszczenie [online], download.cloudgdansk.pl [dostęp 17.09.2024 r.]
- Obwieszczenia o zarejestrowanych kandydatach na radnych [online], gdansk.pl [dostęp 27.09.2024 r.]
- Rada Dzielnicy Przeróbka [online], gdansk.pl [dostęp 31.10.2024 r.]
- Rada Dzielnicy Przeróbka Kadencja 2015-2019 [online], gdansk.pl [dostęp 24.11.2024 r.]
- Rada Dzielnicy Przeróbka Kadencja 2011-2015 [online], gdansk.pl [dostęp 24.11.2024 r.]
- Uchwała Nr XLVIII/1073/14 Rady Miasta Gdańska z dnia 16.01.2014 w sprawie zmian Statutu Miasta Gdańska. [dostęp 04.03.2016 r.]
- Jednostki morfogenetyczne Gdańska. [dostęp 30.05.2012 r.]
- Urząd Miejski w Gdańsku. [dostęp 30.05.2012 r.]
- Rejestr zabytków nieruchomych. kobidz.pl.
- Dr. Florjan Cenôva, Skôrb Kaszébskosłovjnskjè mòvè, str. 83, Svjecè, 1866.
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Brzeźno (Gdańsk) | Czarny Dwór | Niedźwiednik (Gdańsk) | Ptaszniki (Gdańsk) | Zaspa-Młyniec | Orunia nad Motławą | Dolina (Gdańsk) | Składy | Szkódka | Jasień (Gdańsk) | Suchanino | Dolnik (Gdańsk) | Stare Szkoty | Dzielnica Mariacka | Młyniska (Gdańsk) | Płonia Mała | Sobieszewo (Gdańsk) | Żabianka (Gdańsk) | Śródmieście (Gdańsk) | Wrzeszcz DolnyOceń: Przeróbka