Niedźwiednik (Gdańsk)


Niedźwiednik, znany również pod niemiecką nazwą Bärenwinkel, to interesująca część Gdańska, która znajduje się w dzielnicy Brętowo. Ta lokalizacja jest usytuowana na wzgórzach morenowych, w obszarze powyżej ulicy Juliusza Słowackiego. Niedźwiednik został w dużej mierze zabudowany w latach osiemdziesiątych XX wieku, a jego architekturę dominują bloki wzniesione z pustaka oraz betonu, co daje mu wyjątkowy charakter.

Warto zauważyć, że na północny zachód od Niedźwiednika znajduje się Lipnik, a na południowy zachód możemy znaleźć wzniesienie Cieniawa. Te lokalizacje obok siebie tworzą piękny ambitny krajobraz, który wyróżnia tę część Gdańska.

Warto również wspomnieć o pobliskim Węglisku (znanym także jako Wąglisko), gdzie znajduje się ciekawy wąwóz z pokładami węgla brunatnego, który najprawdopodobniej był kiedyś eksploatowany na niewielką skalę. Historia tego miejsca jest fascynująca i przyciąga uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów.

Nazwa

Oficjalna polska nazwa miejscowości została ustalona 28 marca 1949 roku i brzmi Niedźwiednik. W tym kontekście, drugi przypadek funkcjonuje jako Niedźwiednika, a przymiotnik przyjęto w formie niedźwiednicki.

Nazwa Niedźwiednik stanowi bezpośrednie tłumaczenie niemieckiej nazwy Bärenwinkel, co można interpretować jako Niedźwiedzi zakątek. Warto zauważyć, że niemieckie słowo bäre, poza tym znaczeniem, odnosi się również do terminu maciora. Na obszarze obecnego Niedźwiednika historycznie wypasano świnie, co przyczyniło się do „uszlachetnienia” lokalnej nazwy.

Historia

Na terenach, które od 1283 roku przynależały do opactwa cystersów w Oliwie, powstał folwark, którego wzmianki pochodzą z 1602 roku. W 1611 roku, podczas rozdziału majątków między opatem a konwentem, folwark przypadł w udziale konwentowi. Od początku XVII wieku był dzierżawiony przez gdańską rodzinę Schmieden, której przedstawiciele posiadali pól w sąsiedztwie Kamiennego Młyna.

W 1787 roku Korfanti Schmieden podjął decyzję o sprzedaży majątku Carlowi Sackowi, który był właścicielem pobliskiego Lobkowskiego Dworu, co w efekcie połączyło obie posiadłości. W XVIII wieku niewielki majątek Niedźwiednik istniejący wówczas jako dwór, obejmował także małą osadę służebną. Po 1796 roku, majątek został dołączony do osady Kamienny Młyn, a później Lobkowski Dwór. Od 1798 roku w Niedźwiedniku działała cegielnia, a od 1809 roku majątek był w dzierżawie. W 1827 roku został wystawiony na licytację.

W latach 1978–1983 na tym terenie powstało osiedle mieszkalne z wielkiej płyty, zaprojektowane przez Danutę Dzierżanowską oraz Szczepana Bauma. Zabudowa została zlokalizowana na zachód od ul. Juliusza Słowackiego.

Obiekty historyczne

  • Mur betonowy przedwojennej strzelnicy, wykorzystywanej do połowy lat osiemdziesiątych (ul. Niedźwiednik, w pobliżu Zespołu Szkół, na granicy lasu),
  • Linie niemieckich okopów na okolicznych wzgórzach,
  • Leśne dukty i drogi np. Aleja Brzozowa (Lipnicka Droga).

Transport

W tej okolicy komunikacja publiczna jest zapewniana przez sieć autobusów miejskich, co umożliwia wygodne poruszanie się po Gdańsku. Dodatkowo, w 2015 roku został otwarty przystanek Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, co znacząco zwiększyło dostępność tego rejonu. Można zapoznać się ze szczegółami na stronie Gdańsk Niedźwiednik.

Przypisy

  1. Miasto Jak Ogród. Brętowo. pke.gdansk.pl.
  2. O żabach i niedźwiedziach, czyli skąd się wzięły dziwne nazwy.
  3. Dariusz Podbereski, Marcin S. Wilga: Wędrówki Przyrodnicze, Trasy wycieczek przyrodniczych. Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1995 r., s. 49.
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11.02.1949 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości. M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225.

Oceń: Niedźwiednik (Gdańsk)

Średnia ocena:4.64 Liczba ocen:5