Tunel pod Martwą Wisłą, znany również jako Tunel im. Ks. Abp. Tadeusza Gocłowskiego, to nowoczesna budowla drogowa, która znajduje się pod dnem Martwej Wisły w Gdańsku. Jest to istotna część infrastruktury, która ma na celu ułatwienie komunikacji w tym obszarze.
Jako element Trasy Sucharskiego, tunel ten odpowiedzialny jest za połączenie zachodnich dzielnic miasta z Wyspą Portową. To strategiczne miejsce, gdzie Trasa Słowackiego krzyżuje się z Trasą Sucharskiego, zapewniając tym samym sprawny dojazd do różnych części Gdańska.
Budowla ta jest umiejscowiona tuż poniżej ujścia Kanału Kaszubskiego do Martwej Wisły. Przyjrzyjmy się bliżej, jak prezentuje się jej architektura: od strony zachodniej, wlot do tunelu zlokalizowany jest w okolicach ulicy Wielopole, podczas gdy od strony wschodniej znajduje się on w rejonie ulicy Kujawskiej. W tym miejscu szerokość rzeki wynosi około 200 metrów, co czyni ten obiekt jeszcze bardziej imponującym.
Warto zaznaczyć, że tunel przebiega na głębokości około 35 metrów pod powierzchnią tafli rzeki, co pokazuje jego zaawansowaną konstrukcję oraz przemyślane umiejscowienie w kontekście ochrony przed różnymi niebezpieczeństwami naturalnymi.
Historia budowy
„Budowa tunelu była jednym z kluczowych projektów infrastrukturalnych w Polsce, a jego realizacja opierała się na zaawansowanej technologii. Przy użyciu maszyny drążącej TBM (ang. Tunnel Boring Machine), której wartość wyniosła 80 mln zł, przebiegła w niezwykle krótkim czasie, bo zaledwie 9 miesięcy w fabryce firmy Herrenknecht w Schwanau w Niemczech. Ta potężna maszyna, z tarczą o średnicy 12,6 metra, stała się największą z używanych w Polsce do tego momentu. Nazwana „Damroka”, po zakończeniu budowy w 2020 roku została zezłomowana.
Tunel składa się z dwóch korytarzy, a jako pierwszy powstała południowa nitka. Drążenie rozpoczęło się po wschodniej stronie Martwej Wisły, a maszyna wydostała się na powierzchnię w Letnicy. Po tym etapie nastąpił demontaż maszyny i jej transport na wschodni brzeg, gdzie złożono ją ponownie i przystąpiono do drążenia północnej nitki. Proces ten rozpoczął się 29 maja 2013 roku, a wcześniejsze plany zakładały zakończenie prac budowlanych i udostępnienie tunelu w październiku 2014 roku, jednak terminy były kilkakrotnie przesuwane.
Każda nitka tunelu została zbudowana z 537 prefabrykowanych pierścieni zwanych tubingami. Każdy pierścień składa się z 7 segmentów, a do ich produkcji użyto prawie 47 tys. m betonu. Firma Pekabex była odpowiedzialna za ich wytworzenie. W dniu 19 października 2014 roku, tunel został udostępniony dla mieszkańców, co umożliwiło im przejście z Letnicy na Wisłoujście. Dwa dni później, w sobotę 23 kwietnia 2016 roku, zorganizowano Dzień Otwarty, który zaprosił rowerzystów, biegaczy oraz pieszych do zwiedzania tunelu w obydwu kierunkach. W niedzielę, 24 kwietnia 2016 roku, obiekt został otwarty dla ruchu samochodowego, a w 2017 roku z tunelu korzystało średnio 720 tys. pojazdów miesięcznie.
Zgodnie z informacjami przekazanymi przez władze Gdańska, każdego roku w trzecią sobotę kwietnia tunel jest zamykany dla ruchu samochodowego, aby umożliwić korzystanie z niego rowerzystom. Z dniem 16 września 2016 roku tunel zyskał swojego patrona, którym został Tadeusz Gocłowski, pierwszy arcybiskup metropolita gdański.
Koszt
Realizacja projektu budowy tunelu okazała się znacznie bardziej kosztowna niż planowane mosty, ale miała kluczowe znaczenie dla utrzymania żeglugi do gdańskich stoczni.
Najniższa oferta na wykonanie drążenia tunelu opiewała na kwotę 885 milionów złotych, podczas gdy władze miejskie przeznaczyły na ten cel jedynie 510 milionów złotych. Po długich miesiącach sporów oraz odwołań, w wrześniu 2011 roku podjęto ostateczną decyzję o rozpoczęciu budowy.
Całkowity koszt całej inwestycji osiągnął wartość 1,450 miliarda złotych, z czego 1,150 miliarda złotych zostało sfinansowane przez Unię Europejską. Prace budowlane były realizowane przez hiszpańską firmę OHL.
Przypisy
- Michał, Tunel podziemny pod Martwą Wisłą w Gdańsku [online], Pekabex, 17.01.2022 r. [dostęp 08.02.2024 r.]
- Maciej Naskręt: Tunel pod Martwą Wisłą gotowy w lipcu, ale pojedziemy nim jesienią. 14.05.2015 r. [dostęp 13.08.2015 r.]
- E. Oleksy: Tunel pod Martwą Wisłą w Gdańsku ma być gotowy wiosną 2016 roku. 13.08.2015 r. [dostęp 13.08.2015 r.]
- Od 16 września jeździmy Tunelem im. Ks. Abp. Tadeusza Gocłowskiego. gdansk.pl, 16.09.2016 r. [dostęp 16.09.2016 r.]
- Ewelina Oleksy, Tunel pod Martwą Wisłą otwarty dla samochodów [online], Dziennik Bałtycki, 24.04.2016 r. [dostęp 24.04.2014 r.]
- Tłumy na Dniu Otwartym tunelu pod Martwą Wisłą [WIDEO], 24.04.2016 r. [dostęp 24.04.2016 r.]
- Maciej Naskręt: Odległe światełko w tunelu pod Martwą Wisłą. Otwarcie w marcu 2016 r.?. Trójmiasto.pl, 27.07.2015 r. [dostęp 16.10.2015 r.]
- Hydrobudowa zamówiła maszynę TBM za 21 mln euro. trojmiasto.pl, 16.02.2012 r.
- 40 miesięcy na wydrążenie tunelu pod Martwą Wisłą. trojmiasto.pl, 03.03.2011 r. [dostęp 03.03.2011 r.]
- Drogi tunel pod Martwą Wisłą. Najtańsza Hydrobudowa chce 885 mln zł. trojmiasto.pl, 27.04.2011 r. [dostęp 27.04.2011 r.]
- Tunel pod Martwą Wisłą w Gdańsku jednak powstanie. trojmiasto.gazeta.pl, 14.05.2011 r. [dostęp 14.05.2011 r.]
- Kto nam wydrąży tunel pod Wisłą, Julek czy Wisława?. trojmiasto.pl, 04.06.2011 r. [dostęp 04.06.2011 r.]
- Czekamy już tylko na podpis.. trojmiasto.pl, 26.09.2011 r. [dostęp 26.09.2011 r.]
- Maciej Dzwonnik Tunel pod Martwą Wisłą ma już rok. Jak się sprawdza na co dzień?
- Joanna Wiśniowska W sobotę tunel pod Martwą Wisłą zostanie otwarty dla rowerzystów.
- a b c Gdańsk: Kret uruchomiony, ale tunel pod Martwą Wisłą zacznie drążyć dopiero za kilka dni. gdansk.naszemiasto.pl, 29.05.2013 r. [dostęp 21.06.2013 r.]
- Wiemy, kiedy ruszy gdański kret Damroka!. gdansk.naszemiasto.pl, 09.05.2013 r. [dostęp 21.06.2013 r.]
- Izabela Biała, Od 16 września jeździmy Tunelem im. ks. abp. Tadeusza Gocłowskiego [online], www.gdansk.pl, 16.09.2019 r. [dostęp 19.04.2019 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Drogi i trasy":
Węzeł Unii Europejskiej w Gdańsku | Trasa Sucharskiego | Droga krajowa nr 89 (Polska) | Węzeł Kliniczna | Droga Zielona | Tunel kolejowo-drogowy w Gdańsku | Aleja Armii Krajowej w Gdańsku | Południowa obwodnica Gdańska | Trasa SłowackiegoOceń: Tunel pod Martwą Wisłą