Osowa (Gdańsk)


Osowa, dawniej znana jako Osowa Góra, a w kaszubskim jako Òsowô, to inspirująca dzielnica znajdująca się w Gdańsku. Usytuowana w północno-zachodniej części tego dynamicznego miasta, zyskuje na popularności i staje się jednym z najchętniej wybieranych miejsc do życia.

Aktualnie Osowa może poszczycić się dużą liczba mieszkańców, co czyni ją jedną z najbardziej zaludnionych dzielnic Gdańska. Co więcej, jest to również jedna z najmłodszych pod względem średniego wieku mieszkańców.

Średni wiek mieszkańców Osowy wynosi 39 lat, co plasuje ją na czwartym miejscu wśród gdańskich dzielnic, w których występują najniższe średnie wiekowe. W zestawieniu z innymi dzielnicami wskazać można:

  • Jasień, z średnim wiekiem wynoszącym 33 lata,
  • Ujeścisko, gdzie średni wiek to 35 lat,
  • Kokoszki, z 37 latami średniego wieku.

Etymologia nazwy

Nazwa „Osowa” ma swoje korzenie w roku 1659, kiedy to po raz pierwszy pojawiła się w zarejestrowanej formie jako Espenkrug (Osowa Karczma). Karczma ta znajdowała się w otoczeniu drzew osik, które dawniej określano mianem „os”. Stąd wywodzi się obecna nazwa „osowa”.

Inny termin związany z miejscem, z którego wywodzi się współczesna Osowa, to „Osowa Góra” (w języku kaszubskim – Òsowô Góra). Odnosi się ono do górzystego krajobrazu terenów otaczających to miejsce. Z biegiem czasu, ze względu na trudności w używaniu dwu-częściowej nazwy, drugi człon przeszedł do historii, a mieszkańcy zaczęli posługiwać się jedynie nazwą „Osowa”, która utrwaliła się w dokumentacji urzędowej.

Fascynującym przykładem lokalnych zwyczajów językowych są różnorodne formy odmiany nazwy dzielnicy, które występują w potocznej mowie mieszkańców. Część osób mówi „do Osowej”, inni wolą formę „do Osowy”, a jeszcze inni używają określenia „na Osowę”. Dodatkowo, niektórzy mieszkańcy afirmują, że mieszkają „w Osowej”, podczas gdy inni twierdzą, że „w Osowie” (które różnicuje odmianę rzeczownikową oraz przymiotnikową).

W „Wykazie urzędowych nazw miejscowości w Polsce” z 1981 roku znajduje się jedynie jedna wersja, a mianowicie „w Osowej”, która jest aktualnie obowiązującą formą w instytucjach publicznych.

Położenie geograficzno-administracyjne

Dzielnica Osowa, usytuowana na północno-zachodnim krańcu Gdańska, jest geografią, która zyskuje na znaczeniu dzięki swojemu położeniu. Na północ sąsiaduje z Gdynią i Sopotem, a na zachód graniczy z gminą Żukowo. Od strony południowej i wschodniej Osowa przylega do innych dzielnic Gdańska, takich jak Matarnią oraz Oliwą.

Osowa znajduje się na zachód od Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego oraz na wschód od jezior Wysockiego i Osowskiego. Jej teren jest stosunkowo równinny, a wysokość nad poziomem morza wynosi około 140 m, co skutkuje zauważalnymi różnicami temperatur w porównaniu do pobliskich dzielnic nadmorskich. W obrębie dzielnicy wyróżnia się Górę Studencką, która stanowi najwyższy punkt w Gdańsku, a tym samym czyni Osowę najwyżej położoną dzielnicą w mieście oraz jedną z najwyższych w Trójmieście.

Zabudowa Osowy składa się w przeważającej części z domów jednorodzinnych oraz zabudów szeregowych, natomiast nowsze obszary charakteryzują się niską zabudową blokową. Na terenie dzielnicy znajdują się dwa chronione pomniki przyrody w rejonie ulicy Galaktycznej – klon jawor o obwodzie 300 cm oraz grusza pospolita o obwodzie 222 cm, które zostały uznane za pomniki przyrody już w 1988 roku.

Położenie historyczne

Morfologicznie Osowa zajmuje powierzchnię znacznie mniejszą, koncentrując się wokół osady nad jeziorem Osowskim. Obszar współczesnej Osowy obejmował także tereny innych osad oraz wsi, które zostały włączone do Gdańska w 1973 roku:

  • wysoka – przed przyłączeniem do miasta była wsią sołecką, a obecnie stanowi północną, największą część dzielnicy,
  • fragment wsi Barniewice, przyłączony do miasta, który stanowi południowo-zachodnią część Osowy,
  • Owczarnia – dawny dwór opacki, który w 1951 roku przekształcono w państwowe gospodarstwo rolne; na jej terenie zlokalizowany jest węzeł drogowy z Obwodnicą Trójmiasta oraz leśniczówka,
  • Kukawka – osiedle na północno-zachodnim skraju dzielnicy,
  • Nowy Świat – fragment osady Nowy Świat, który również został włączony w granice miasta, usytuowany w południowo-zachodniej części dzielnicy.

Obecna dzielnica w znacznej mierze należy do historycznych terenów Wysokiej, chociaż po przyłączeniu tych obszarów do administracyjnych granic miasta, nazwa Wysoka zaczęła być używana błędnie tylko dla fragmentu tego obszaru należącego do Gdyni. Jednakże, jednostki morfologiczne obejmujące Osowę, należą do historycznego regionu znanego jako Wyżyna.

Kalendarium Osowej

– 1220 – po raz pierwszy pojawia się informacja dotycząca istnienia wsi Barniewice, która należała do księcia Świętopełka, a następnie została przekazana opactwu oliwskiemu;

– 1245 – papież Innocenty IV zatwierdził prawa klasztoru cystersów, w tym wieś Wissoka, która jest wspomniana w dokumentach jako jedna z 35 miejscowości znajdujących się na terytorium dzisiejszej Osowy;

– 1268 – według niektórych przekazów to właśnie wtedy Wissoka została przekazana cystersom w wyniku wymiany ziem przeprowadzonej z Zakonem krzyżackim;

– do 1772 – Wissoka, znana później również jako Wyszoka, Wysoka, Widtstock, Wittstock, pozostawała w rękach oliwskich cystersów, w tym także część Jeziora Wysockiego;

– 1763 – w dokumentach klasztornych pojawiła się dla pierwszego razu nazwa „Osowa”, która odnosiła się do karczmy (niem. Espenkrug, czyli Osowa Karczma) ulokowanej w pobliżu Wysokiej, przy wschodnim brzegu Jeziora Osowskiego;

– 1772 – w wyniku I rozbioru Polski, region przeszedł pod administrację pruską (Królestwo Prus);

– 1783 – dokonano upaństwowienia i parcelizacji gruntów klasztornych; Dawid Lietzau został dzierżawcą Wysokiej, w której wtedy mieszkało 80 osób;

– 1830 – właścicielem Wysokiej stał się rajca gdański Fryderyk Wilhelm von Frantzius;

– 1861 – Wysoka przeszła w ręce Karola Eilharda;

– 1867 – miejscowość Wysoka miała już 10 domów oraz 136 mieszkańców, podczas gdy Osowa liczyła 16 domów i 153 mieszkańców;

– po 1918 – utworzono Wolne Miasto Gdańsk, które nie obejmowało Wysokiej, w związku z czym miejscowość ta wróciła w granice Polski, tuż za ówczesnymi liniami granicznymi;

– 1919 – na terenie Osowej powstała pierwsza jednoklasowa szkoła podstawowa, zlokalizowana przy ul. Kielnieńskiej, na obszarze obecnej hali sportowej;

– 20 listopada 1921 – uruchomiono linię kolejową Gdynia – Kokoszki (linia kolejowa nr 235) wraz z nową stacją kolejową w Osowej (dzisiejsze tereny ul. Nowej i Komandorskiej);

– 9 listopada 1930 – rozpoczęła działalność nowa linia kolejowa, tzw. magistrala węglowa, obejmująca odcinek Osowa – Owczarnia oraz nową stację „Osowa”, usytuowaną w innym miejscy niż wcześniejsza, nad jeziorem Wysockim;

– 1939 – do szkoły w Osowej uczęszczało około 100 uczniów;

– 4 września 1939 – wokół Osowej działały polskie oddziały rezerwowe z formacji Obrony Narodowej, które wycofały się w kierunku Chwaszczyna oraz Wielkiego Kacka, a wieś dostała się pod okupację niemiecką, gdzie ginęli nauczyciele, a szkoła została zniszczona;

– marzec 1945 – po intensywnych walkach na przedpolach Gdyni, Osowa została przejęta przez wojska radzieckie, a następnie przywrócona w granice powojennej Polski;

– 1947 – rozpoczęto budowę nowej szkoły przy ul. Juraty;

– 5 marca 1948 – uruchomiono siedmioklasową podstawówkę, w której uczyło około 100 uczniów, a trzech nauczycieli prowadziło kursy kształceniowe dla dorosłych oraz odbywały się pokazy kina objazdowego; kierownikiem szkoły został Władysław Raatz;

– 1 stycznia 1973 – tereny Wysokiej, Osowej oraz części Barniewic zostały włączone do Gdańska;

– 1976 – powstała Przesypownia Cementu (obecnie skład Grupy Ożarów SA), co stało się pierwszym większym zakładem pracy w Osowej;

– 1 września 1976 – nowy rok szkolny rozpoczął nowy dyrektor osowskiej szkoły, Krystyna Andersohn;

– 1979 – zainaugurowano działalność jednej z najstarszych spółdzielni mieszkaniowych Osowej – LWSM „Osowa”, obejmującej obszar 24 ha w granicach ulic: Sołdka, Szalupowej, Balcerskiego, Zatokowej, Wendy, Korsarzy, Siedleckiego i Barniewickiej;

– po 1980 – działalność rozpoczęła SMLW im. Obrońców Wybrzeża (tzw. spółdzielnia wojskowa), której tereny obejmowały ulice: Kielnieńska, Komety, Herkulesa, Bliźniąt, Feniksa, Perseusza, Cefeusza, Wodnika, Wegi, Jednorożca, Kasjopei, Syriusza, Bereniki;

– 14 września 1980 – odbyła się pierwsza msza w Osowej, odprawiona przez Henryka Bietzke – proboszcza parafii Chrystusa Zbawiciela przy drewnianym ołtarzu, na polu; kilka miesięcy później przy ul. Pegaza zbudowano kaplicę parafialną. Marian Przykucki umieścił kamień węgielny pod budowę kościoła w parafii Chrystusa Zbawiciela;

– 15 marca 1986 – miało miejsce uroczyste otwarcie nowej szkoły – Zespołu Kształcenia i Wychowania nr 12 przy ul. Siedleckiego 14;

– 1 września 1990 – nowym dyrektorem ZKiW nr 12 w Osowej została Urszula Szarmach;

– 15 czerwca 1992 – odbyła się uroczysta konsekracja świątyni, a także ołtarza i dzwonów przez Tadeusza Gocłowskiego, który również poświęcił lokal biblioteki, salek katechetycznych oraz biura parafialnego parafii Chrystusa Zbawiciela w Gdańsku-Osowie;

– 1993 – rozpoczęły się działania związane z przewłaszczaniem terenów i nieruchomości spółdzielni mieszkaniowych oraz porządkowaniem infrastruktury, które miały na celu przekazanie ich gminie;

– 1995 – otworzyło Pomorskie Centrum Hurtowe Rënk;

– 1998 – Przychodnia Rejonowa w Osowej rozpoczęła działalność w nowym budynku;

– listopad 1998 – miała miejsce inauguracja Centrum Handlowego Osowa;

– 1999 – w Osowej po sześcioletniej przerwie ponownie otwarto Komisariat Policji;

– maj 2000 – Wiesław Szlachetka został proboszczem parafii pod wezwaniem św. Polikarpa Biskupa i Męczennika, nowej parafii w Gdańsku-Osowej;

– 2000 – w Osowej powstała Rada Przyjaciół Harcerstwa, której założycielami byli Mieczysław Czajkowski;

– listopad 2001 – Tadeusz Gocłowski poświęcił kaplicę parafialną przy ul. Wodnika;

– styczeń 2002 – dokonano prywatyzacji Przychodni Rejonowej w Osowej i powstał Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Nadmorskie Centrum Medyczne”;

– – – została otwarta Castorama;

– 2003 – otwarto hurtownię Selgros Cash and Carry;

– 1 września 2004 – uruchomiono nowy obiekt – gimnazjum przy ul. Wodnika 57;

– – Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 7 został zlikwidowany, a w Osowej funkcjonowały dwie szkoły: Szkoła Podstawowa nr 81 im. prof. Michała Siedleckiego pod kierownictwem Marioli Cyranek oraz Gimnazjum nr 33 z dyrektorem Marzeną Majerowską;

– 1 września 2005 – otwarto kompleks sportowy przy gimnazjum, w skład którego wchodziły boiska oraz duża sala gimnastyczna z mniejszymi salami;

– 2009 – zainaugurowano działalność salonu Black Red White;

– 2010 – utworzono XXIV Liceum Ogólnokształcące, które mieściło się razem z Gimnazjum nr 33 przy ul. Wodnika 57, tworząc Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 2;

– grudzień 2011 – otwarto w Osowej pierwszy Orlik;

– 29 czerwca 2013 – przy ul. Koziorożca 20 otworzono prywatny letni basen kąpielowy, który jednak funkcjonował krótko;

– 2014 – uruchomiono pierwszy sklep sieci Lidl w Osowej;

– – wprowadzono nową wewnątrzosiedlową linię autobusową 269;

– – rozpoczęto budowę skateparku w Osowej;

– 2015 – rozpoczęto prace nad przystankiem Pomorskiej Kolei Metropolitalnej w pobliżu osowskiego dworca PKP;

– 21 kwietnia 2017 – uroczyście otwarto basen, którego koszt budowy wynosił 11 mln zł. W październiku 2018 skorzystało z niego 9312 osób;

– 15 listopada 2019 – ogłoszono laureatkę konkursu „LOGO OSOWA”, którą została Aneta Kosz, co zaowocowało stworzeniem logotypu oraz systemu identyfikacji wizualnej dla Osowy;

– 31 grudnia 2019 – Osowę zamieszkiwało oficjalnie 16 114 mieszkańców, co sprawiło, że stała się najludniejszą dzielnicą VI okręgu wyborczego Gdańska;

– 20 marca 2023 – podpisano umowę na kompleksową przebudowę ulicy Kielnieńskiej na odcinku od ulicy Galaktycznej (razem z pętlą autobusową) do ulicy Drawskiej (wraz ze skrzyżowaniem) oraz na budowę ulicy tzw. Nowej Koziorożca, która połączy ronda w okolicy ulic Koziorożca, Jednorożca i Mieczysława Niedziałkowskiego z ulicami Kielnieńską i Spacerową. Koszt inwestycji to niemal 63,5 mln zł, z czego blisko 58,5 mln zł pochodzi z dofinansowania z programu – Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Realizacja planowana jest na 26 miesięcy;

– 1 września 2023 – dzieci w wieku wczesnoszkolnym z Osowej rozpoczęły naukę w nowym budynku filii Szkoły Podstawowej nr 33 przy ul. Orfeusza 9, który dysponuje 16 salami lekcyjnymi dla dzieci z klas „0” oraz 1-3. W dotychczasowej siedzibie Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 2 pozostały starsze dzieci (klasy 4-8) oraz uczniowie liceum;

– 2 września 2023 – miały miejsce uroczystości z okazji 50 rocznicy przyłączenia Osowej do Gdańska.

Transport i komunikacja

Osowa ma istotne znaczenie komunikacyjne w regionie, ponieważ przez tę dzielnicę przebiega obwodnica Trójmiasta, będąca częścią drogi ekspresowej S6. To kluczowa trasa, która łączy Gdańsk z innymi miastami i umożliwia sprawny transport. Obwodnica krzyżuje się również z drogą wojewódzką nr 218, co dodatkowo zwiększa jej dostępność.

Dzięki miejskim liniom autobusowym oraz specjalnej linii do centrum handlowego, Osowa jest właściwie skomunikowana z resztą Gdańska. To sprawia, że mieszkańcy mogą swobodnie poruszać się po mieście bez względu na to, czy podróżują do pracy, szkoły czy na zakupy.

Ważnym elementem infrastruktury transportowej w Osowej jest stacja kolejowa Gdańsk Osowa, która znajduje się na linii kolejowej nr 201 łączącej Bydgoszcz z Gdynią przez Kościerzynę. Stacja obsługuje zarówno ruch towarowy, jak i pasażerski, co sprzyja mobilności mieszkańców oraz przyczynia się do rozwoju lokalnego transportu.

Oprócz stacji kolejowej, do Osowej prowadzą też autobusy gdańskiej komunikacji miejskiej, które znane są z niezawodności i sprawności. Więcej na ten temat można znaleźć w materiale o Gdańskich Autobusach i Tramwajach.

Osowa zyskała również na atrakcyjności dzięki pociągom SKM (Szybka Kolej Miejska) oraz PolRegio. Pociągi te kursują po Pomorskiej Kolei Metropolitalnej na trasie Gdańsk Wrzeszcz – Gdynia Główna, przez Port Lotniczy, co ułatwia dostęp do innych dzielnic, takich jak Kokoszki, Jasień, Brętowo, Strzyża i Wrzeszcz. Dodatkowo, zapewniają one połączenia w relacji Kościerzyna/Kartuzy – Gdynia Główna.

Rada Dzielnicy

Kadencja 2024–2029

Na obecnej kadencji, która trwa od 2024 do 2029 roku, w Zarządzie Dzielnicy funkcję przewodniczącego pełni Bartosz Stefański.

W Radzie Dzielnicy zasiada Małgorzata Biernat, która piastuje to stanowisko.

Kadencja 2019–2024

W minionej kadencji, która obejmowała lata 2019–2024, przewodniczącym Zarządu Dzielnicy był Bartosz Stefański, kontynuując swoją pracę.

W Radzie Dzielnicy przewodniczył Waldemar Karpiński, który również miał duży wkład w rozwój lokalnej społeczności.

Kadencja 2015–2019

W kadencji trwającej od 2015 do 2019 roku, przewodniczącym Zarządu Dzielnicy był Maciej Przybylski. Działał on na rzecz poprawy jakości życia mieszkańców.

W tym okresie przewodniczącym Rady Dzielnicy był Waldemar Karpiński od 2018 do 2019, a wcześniej, w latach 2015–2018, funkcję tę pełnił Karol Ważny.

Kadencja 2011–2015

W kadencji od 2011 do 2015 roku, która do 1 czerwca 2014 roku funkcjonowała jako Rada Osiedla, przewodniczącym Zarządu Dzielnicy był Maciej Przybylski.

Natomiast w Radzie Dzielnicy przewodniczyła Maria Bank, która miała istotny wpływ na lokalne inicjatywy.

Obiekty sakralne w Gdańsku Osowej

W Gdańsku Osowej zauważalne są dwa istotne obiekty sakralne, które są częścią Kościoła Rzymskokatolickiego:

  • Kościół pw. Chrystusa Zbawiciela, zlokalizowany przy ul. Pegaza 15, jest częścią dekanatu Gdańsk-Oliwa. Na czele parafii stoi ks. Wojciech Tokarz, a sama świątynia została zbudowana w latach 1983–1989,
  • Kościół pw. św. Polikarpa, położony przy Placu Św. Jana Apostoła, również przynależy do dekanatu Gdańsk-Oliwa. Ta parafia obsługuje 4622 mieszkańców Osowej, a jej proboszczem jest ks. prałat dr Andrzej Penke, pełniący funkcję od 2014 roku. Budowę zakończono w latach 2000–2019.

Inną ważną instytucją w tej dzielnicy jest Sala Królestwa Świadków Jehowy, usytuowana przy ulicy Barniewickiej 54.

Supermarkety oraz inne obiekty usługowe

W Gdańsku Osowej klienci mają do dyspozycji różnorodność sklepów oraz punktów usługowych, co sprawia, że obszar ten jest wyjątkowo dobrze wyposażony w dostępne usługi. Wśród większych sklepów wielkopowierzchniowych można wymienić:

  • Aldi, zlokalizowane przy ul. Władysława Raatza,
  • Castorama,
  • Biedronka, która ma kilka lokalizacji – przy ul. Balcerskiego 2, Galaktycznej, Koziorożca i Osowski Zakątek,
  • Biedronka Outlet, usytuowana przy ul. Balcerskiego 12,
  • Black Red White,
  • Lidl, znajdujący się przy ul. Jednorożca,
  • Polo Market przy ul. Wodnika oraz Spacerowej,
  • Rossmann, mieszczący się przy ul. Spacerowej, gdzie tworzy mini centrum handlowe razem z Polo Marketem, piekarnią oraz siłownią,
  • Pepco, usytuowane przy ul. Jednorożca.

Dodatkowo, w Gdańsku Osowej znajduje się handlowy skwer położony na skrzyżowaniu ul. Jednorożca i Koziorożca, znany jako „Czerwona Torebka”. Na tym terenie mieszczą się:

  • sklep Żabka,
  • sklep mięsny „Gzella”,
  • piekarnia Szydłowski,
  • sklep zoologiczny „Karina”,
  • sklep owocowo-warzywny oraz rybny.

Kolejnym mini parkiem handlowym jest „Bingo!”, gdzie klienci mogą znaleźć:

  • jeszcze jedną Żabkę,
  • cukiernię „Manufaktura mojej mamy”,
  • sklep mięsny „Kmicic”,
  • sklep owocowo-warzywny „Zielony koszyk”,
  • restaurację „Pazzi Ragazzi”.

W obszarze gastronomicznym Gdańska Osowej dostępne są lokale takie jak pizzeria włoska Trattoria Gusto oraz Sabrosso. W rejonie zwanym Owczarnią zbudowano supermarket Selgross Cash&Carry oraz Pomorską Hurtownię Kwiatową „Renk”, która rozpoczęła swoją działalność w 1999 roku.

W Osowej obecne są również trzy placówki Poczty Polskiej, zlokalizowane przy ul. Kielnieńskiej 125, ul. Koziorożca 33 oraz jedna w supermarkecie Selgros Cash&Carry.

Również placówka medyczna „NCM Biwakowa”, która jest częścią gdańskiej sieci „Nadmorskie Centrum Medyczne”, zapewnia dostęp do podstawowej oraz specjalistycznej opieki medycznej, obejmującej internistów, pediatrów, lekarzy rodzinnych, a także chirurgów, stomatologów, ginekologów i rehabilitantów.

Na koniec, klienci mogą odwiedzić Centrum Handlowe „Osowa”, mieszczące się przy Obwodnicy Trójmiasta. W tym miejscu znajduje się supermarket Auchan oraz wiele punktów handlowo-usługowych, takich jak CCC, Rossmann, Hebe, sklep zoologiczny, odzieżowe, pasmanterie, a także oddział banku Millenium oraz cukiernia Sowa.

Gdańsk Osowa to również obszar, w którym funkcjonują prywatne gabinety lekarskie oraz weterynaryjne, co podkreśla jego zróżnicowaną ofertę usługową.

Walki we wrześniu 1939 roku

Na początku września 1939 roku miały miejsce znaczące wydarzenia, które miały wpływ na bieg II wojny światowej. Dnia 1 września 1939 roku wybuch konfliktu zbrojnego, kiedy to pluton z „Danzig SA”, dowodzony przez ppor. R. Alluskewitz, składający się z 35 żołnierzy, przejął kontrolę nad wsią Wysoka, obecnie częścią dzielnicy Gdańska Osowa. Niemiecki oddział, podczas kolejnych dni, został wzmocniony o dodatkowe jednostki, w tym pluton Landespolizei oraz pluton ppanc., wyposażony w dwa działa.

W dniach 1-2 września Lądowa Obrona Wybrzeża przygotowała plan ataku na niemieckie pozycje w rejonie Osowy. Głównym celem tej operacji było zaskoczenie i wyjście na tyły niemieckich jednostek, które atakowały wzdłuż wybrzeża. Wybór miejsca ataku padł na okolice, gdzie stacjonował Oddział Wydzielony „Redłowo” w Kacku oraz Orłowej.

Do działań wojennych wydzielono kilka batalionów, w tym III batalion rezerwowy z Kępy Oksywskiej oraz I batalion 2 Morskiego Pułku Strzelców. Dowództwo nad całą akcją objął osobiście płk Dąbek. Dodatkowe wsparcie miała stanowić bateria 105 mm oraz zaimprowizowany pociąg opancerzony, którego celem było zmylenie przeciwnika co do faktycznego kierunku ataku. Planowano, że atak rozpocznie się w nocy z 3 na 4 września.

Podczas przemarszu, w wyniku zamieszania, I batalion 2 MPS spóźnił się na zbiórkę. W efekcie, płk Dąbek postanowił skierować do ataku dwa bataliony, aby zrealizować plan jeszcze przed świtem. Przemarsz jednostek był utrudniony, a niemieccy dywersanci podpalili zabudowania Dworu Warzenko, aby zwrócić uwagę na nadchodzące polskie siły.

O godzinie 2 w nocy 4 września rozpoczął się atak, który prowadził przez Stację Osowa w kierunku wsi Wysoka oraz miejscowości Osowa, nad Jeziorem Osowskim. W momencie zaskoczenia, Niemcy ponieśli znaczne straty. Atak na Osowę miał miejsce o godzinie 7 rano. Choć Niemcy bronili się przez dwie godziny, ostatecznie musieli się wycofać na południe od Osowy. Po przejęciu Osowy, polskie kompanie kontynuowały marsz w kierunku Wlk. Kacka, kiedy to w okolicach wzgórza 126,4 zostały ostrzelane przez niemieckie cekaemy, co zmusiło je do odwrotu.

W godzinach popołudniowych polskie siły zrezygnowały z dalszych działań w Osowej. Pociąg opancerzony, który wyjechał z Wlk. Kacka o godzinie 1 w nocy tego samego dnia, wkrótce został ostrzelany przez niemieckie jednostki i, z powodu niedostatecznego opancerzenia, musiał się wycofać. Pomimo prób zmasowanych ataków, pociąg nie był w stanie skutecznie działać i w jego wyniku osiem osób, w tym oficer dowodzący, zostało rannych.

W rezultacie tej operacji ogólny bilans był następujący: po stronie polskiej zanotowano 9 zabitych (w tym 1 oficer), 20 rannych (bez uwzględnienia obsługi pociągu) oraz jeden zaginiony. Po niemieckiej stronie straty wyniosły 40 zabitych, wiele rannych oraz 22 jeńców. Dodatkowo, polskie jednostki zdobyły arsenał, który obejmował dwa działa ppanc, jeden ckm, trzy lkm oraz 60 karabinów, a także pojazdy i amunicję. Chociaż główny cel ataku, jakim było rozbicie sił niemieckich w tym rejonie, nie został osiągnięty, to jednak polskie jednostki miały swoje pierwsze starcie bojowe, co osłabiło późniejsze niemieckie natarcia w tym sektorze.

Przypisy

  1. Gdańskie CentrumG.C. Multimedialne Gdańskie CentrumG.C., "Zerówkowicze" powitali rok szkolny w nowej filii ZSO nr 2 w Osowej WIDEO I ZDJĘCIA [dostęp 02.10.2024 r.] (pol.).
  2. Wyniki wyborów do rad dzielnic [online], gdansk.pl [dostęp 15.10.2024 r].
  3. Rada Dzielnicy Osowa rozpoczęła ósmą kadencję! [online], osowa.com [dostęp 30.10.2024 r.] .
  4. Skład Rady Dzielnicy Osowa [online], gdansk.pl [dostęp 02.11.2024 r.] .
  5. Obwieszczenia o zarejestrowanych kandydatach na radnych [online], gdansk.pl [dostęp 27.09.2024 r.] .
  6. Osowa od 50 lat dzielnicą Gdańska. Wspólne zdjęcie mieszkańców, tort i rondo klubu Olimpia. gdansk.pl, 02.09.2023 r. [dostęp 03.09.2023 r.] .
  7. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 05.08.2023 r.] .
  8. 20 lat RËNK: Nasiono, które wydało piękny kwiat - Wybrzeze24.pl [online], wybrzeze24.pl [dostęp 03.05.2023 r.] .
  9. Gdańskie CentrumG.C. Multimedialne Gdańskie CentrumG.C., Podpisano umowę na modernizację ulicy Kielnieńskiej. Realizacja potrwa 26 miesięcy. MAPA [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 29.03.2023 r.] (pol.).
  10. TomaszT. Larczyński TomaszT., 10 szczytów najwyższych dzielnic Trójmiasta. Korona Trójmiasta cz. 6, „Trojmiasto.pl”, 15.10.2022 r. [dostęp 19.11.2022 r.] .
  11. Gdańsk-Osowa - Parafia rz.-kat. pw. Chrystusa Zbawiciela – Genepedia [online], genepedia.pl [dostęp 27.06.2022 r.] .
  12. Instytut GośćI.G. Media Instytut GośćI.G., Jedyna w Polsce [online], gdansk.gosc.pl, 12.12.2019 r. [dostęp 27.06.2022 r.] .
  13. I sesja nowej Rady Dzielnicy Osowa za nami! [online], osowa.com [dostęp 10.07.2019 r.] .
  14. Uchwała Nr XLVIII/1073/14 Rady Miasta Gdańska z dnia 16.01.2014 r. w sprawie zmian Statutu Miasta Gdańska. [dostęp 04.03.2016 r.] .
  15. Wykaz i mapa lokalizacji pomników przyrody na terenie miasta Gdańska. [dostęp 15.06.2014 r.] .
  16. a b c d Jednostki morfogenetyczne Gdańska. [dostęp 20.01.2009 r.] .
  17. Stan ludności – liczba mieszkańców oraz gęstość zaludnienia dzielnic Gdańska [online], Gdańsk w Liczbach [dostęp 02.10.2024 r.] .
  18. Maciej Dzwonnik Nowa pływalnia w Gdańsku Osowej już otwarta. Prezentuje się świetnie!
  19. Miejskie baseny w Gdańsku świecą pustkami. Dlaczego nie chce nam się pływać?

Oceń: Osowa (Gdańsk)

Średnia ocena:4.7 Liczba ocen:16