Kokoszki (Gdańsk)

---

Położenie

Kokoszki stanowią zachodnią część Gdańska, której granice rozciągają się w różnych kierunkach. Od północnej strony sąsiadują z Matarnią, zaś od wschodu z Jasieniem. Południowe obrzeża dzielnicy graniczą z gminą wiejską Kolbudy, a od zachodu sąsiadują z gminą miejsko-wiejską Żukowo. Kokoszki usytuowane są na terenie Pojezierza Kaszubskiego, co podkreśla ich malownicze położenie. W zachodnich i południowych częściach dzielnicy znajdują się moreny czołowe Wysoczyzny Żukowsko-Przywidzkiej, z najwyższym punktem osiągającym 172,1 m n.p.m. w bezimiennym wzgórzu znajdującym się na historycznym Bysewie. Dzięki temu, Kokoszki zajmują drugą pozycję pod względem wysokości wśród dzielnic Gdańska oraz plasują się na piątym miejscu w Trójmieście.

W obrębie dzielnicy prowadzone są szlaki turystyczne, które łączą różnorodne tereny, w tym popularne Wzgórza Szymbarskie oraz Kartuski. Charakteryzują się one bogatym krajobrazem i ciekawymi trasami do zwiedzania. W okolicy ulicy Smęgorzyńskiej znajdziemy dąb szypułkowy, którego obwód wynosi 405 cm. Drzewo to zostało uznane za pomnik przyrody w roku 2011. Dodatkowo, w lesie pomiędzy ulicami Gostyńską/Goplańską a Tuchomską znajduje się buk zwyczajny o obwodzie 368 cm, który został objęty ochroną w 2018 roku.

Ogólnie rzecz biorąc, Kokoszki to nie tylko miejsce z bogatą historią, ale także z różnorodnymi atrakcjami natury. Poniżej wymienione są jednostki terytorialne wchodzące w skład tej dzielnicy:

Podjednostki

• Bysewo,
• Kokoszki,
• Karczemki,
• Kiełpino Górne,
• Las Sulmiński,
• Rębiechowo (częściowo),
• Smęgorzyno.

Historia

Kokoszki, potocznie znane jako część Gdańska, pojawiły się w dokumentach już w XVI wieku, kiedy to były związane z rodem Werdenów. Stopniowo miejscowość zyskała miano Kokoszki, Burggrafin, a od XVII wieku przyjęła obecną nazwę Kokoszki. W drugiej połowie XVI wieku była to prywatna wieś szlachecka, zlokalizowana w powiecie gdańskim w województwie pomorskim. W pod koniec XIX wieku te tereny zaczęły być nazywane Kokoszkowy, co w dokumentach napisane było jako Kokoschken.

W rejonie ulicy Stokłosy utworzono folwark oraz szkołę, co świadczy o rozwijającej się infrastrukturze w regionie. W latach 1920–1939 Kokoszki leżały w strefie granicznej Polski oraz Wolnego Miasta Gdańsk. Aby upamiętnić te czasy, w 2016 roku na skrzyżowaniu ulic Kartuskiej i Otomińskiej ustanowiono rondo noszące nazwę Rondo Graniczne Wolne Miasto Gdańsk – Rzeczpospolita Polska (1920–1939).

Podczas niemieckiej okupacji, w 1941 roku, wprowadzono sztuczną nazwę – Klein Bessa, która nie miała żadnych historycznych odniesień. Mimo to, pierwotne określenie Kokoschken ma swoje korzenie słowiańskie. Od połowy 1942 roku w Kokoszkach funkcjonowała filia obozu koncentracyjnego Stutthof, ulokowana naprzeciwko dworca kolejowego Gdańsk Kokoszki.

W 1945 roku miały miejsce intensywne walki pomiędzy wojskami niemieckimi a radzieckimi, w których zestrzelono kilka samolotów. Sukcesy wojsk radzieckich znalazły swoje potwierdzenie w historii Gdańska, a wydobycie wraków miało miejsce w 2018 roku. W 1988 roku w okolicy utworzono niewielki cmentarz przy parafii katolickiej. Spoczęły tam ludzkie szczątki, które odkryto przy okazji prac ziemnych związanych z obozem koncentracyjnym.

Po roku 2000 Kokoszki zaczęły odgrywać coraz ważniejszą rolę jako centrum przemysłowo-logistyczne. Na ich terenie funkcjonują m.in. Park Przemysłowo-Technologiczny Maszynowa oraz centra dystrybucyjne firm takich jak Jeronimo Martins i International Paper, znane wcześniej jako Weyerhaueser. W regionie rozwijają się także przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją prefabrykatów, baterii, akumulatorów, puzzli i artykułów dla zwierząt.

W 2021 roku ogłoszono przetarg na budowę zbiornika retencyjnego „Kartuska”, który ma powstać w rejonie ulic Kartuskiej, Stokłosy i Bysewskiej, z odpływem do potoku Strzelniczka.

Katastrofa autobusu

Osobny artykuł: Katastrofa autobusu pod Gdańskiem. 2 maja 1994 roku, Kokoszki były miejscem największej katastrofy drogowej w historii polskiej komunikacji. W tragicznym wypadku, gdy autobus zderzył się z drzewem, zginęło 32 osoby, a 43 odniosły rany.

Komunikacja i transport

Drogi krajowe

Kokoszki są miejscem, przez które przebiega obwodnica Trójmiasta, będąca integralną częścią drogi ekspresowej nr 6. Dodatkowo Obwodnica Trójmiasta łączy się z ulicą Kartuską, która należy do drogi krajowej nr 7. Na tym terenie znajdują się istotne skrzyżowania, w tym węzeł Karczemki, który stanowi ważny punkt komunikacyjny w dzielnicy.

Kolej

Dla osób zainteresowanych, w dzielnicy istnieje również stacja węzłowa Gdańsk Kokoszki, która została odbudowana w ramach projektu PKP PLK. Przez tę stację przechodziły dwie istotne linie kolejowe: jedna łącząca Gdańsk Wrzeszcz z Starą Piłą oraz druga, która prowadziła z Kokoszek do Gdańska Osowa. Niegdyś znajdowała się tam także lokomotywownia, co czyniło ją ważnym punktem na kolejowej mapie regionu.

Autobusy

W zakresie komunikacji autobusowej, ulica Kartuska pełni kluczową rolę, ponieważ kursuje przez nią wiele autobusów regionalnych, które łączą Gdańsk z powiatami: kartuskim, kościerskim, chojnickim oraz bytowskim. Dodatkowo, Kokoszki są obsługiwane również przez autobusy miejskie, co ułatwia mieszkańcom oraz odwiedzającym poruszanie się po okolicy.

Rada Dzielnicy

Kadencja 2024–2029

W aktualnej kadencji zarząd dzielnicy obejmuje Piotra Pszczółkowskiego, który pełni funkcję przewodniczącego.

W Radzie Dzielnicy na czołowym stanowisku znajduje się Natalia Meyer-Kaim.

Kadencja 2019–2024

W poprzedniej kadencji przewodniczącą zarządu dzielnicy była Edyta Peplińska.

Na stanowisko przewodniczącej rady dzielnicy wybrano Elżbietę Pogońską.

Kadencja 2015–2019

W tej kadencji przewodniczącą zarządu dzielnicy była Jadwiga Weiher.

Natomiast przewodniczącym rady dzielnicy został Witold Bądkowski.

Kadencja 2011–2015

Do 1 czerwca 2014 roku dzielnica działała jako Rada Osiedla, a przewodniczącą zarządu była ponownie Jadwiga Weiher.

Funkcję przewodniczącej rady dzielnicy pełniła wówczas Maria Weber.

---

Oceń: Kokoszki (Gdańsk)

---