Maćkowy


Maćkowy, znany również pod wcześniejszą nazwą Maćki oraz w języku niemieckim jako Matzkau lub Matzken, to obszar leżący w Gdańsku, wchodzący w skład dzielnicy administracyjnej Orunia Górna-Gdańsk Południe.

W historii tego miejsca szczególnie interesujący jest fakt, że w II połowie XVI wieku stanowiło ono wieś należącą do biskupstwa włocławskiego, co ukazuje jego znaczenie w kontekście regionalnym województwa pomorskiego.

Położenie

Maćkowy zostały przyłączone do granic administracyjnych miasta w roku 1973, co z pewnością wpłynęło na ich rozwój oraz integrację z otoczeniem. Obszar ten należy do historycznego okręgu Wyżyny, a jego ukształtowanie terenu jest w szczególności związane z początkiem wzniesień Pojezierza Kaszubskiego. Te wzniesienia zaczynają się od linii Kanału Raduni, co nadaje regionowi charakterystyczny klimat.

Od strony wschodniej Maćkowy graniczą z dzielnicą administracyjną Orunia-Św. Wojciech-Lipce, co stanowi istotny element układu przestrzennego tej części miasta.

Sąsiednie jednostki

Na północ od Maćkowych znajduje się zespół przyrodniczo-krajobrazowy Dolina Potoku Oruńskiego, który z pewnością wzbogaca lokalne walory przyrodnicze i jest miejscem, które warto odwiedzić.

Komunikacja

W Maćkowach kluczowym elementem komunikacyjnym jest ul. Starogardzka, która stanowi część ważnej drogi wojewódzkiej nr 222 łączącej Gdańsk, Starogard oraz Skórcz. Dzięki temu mieszkańcy i odwiedzający mogą łatwo przemieszczać się w kierunku innych miejscowości.

Dodatkowo, dla osób podróżujących z centrum Gdańska, dostępne są regularne kursy autobusów miejskich, co znacznie ułatwia dojazd do osiedla. System transportu publicznego zapewnia wygodne połączenia.

Warto również wspomnieć, że w Maćkowach mieści się śmigłowcowe lądowisko Gdańsk-Maćkowy, które stanowi istotny element lokalnej infrastruktury, umożliwiając szybki transport dla osób potrzebujących natychmiastowej pomocy lub chcących przemieszczać się w inny sposób.

Historia

W historii tej miejscowości wyróżnia się wiele dawnych nazw, takich jak Maczkowo, Maczkow oraz Matzkau z lat: 1286, 1338, 1583 oraz 1874. Zmieniały się one, odzwierciedlając rozwój oraz ewolucję społeczności na przestrzeni wieków.

Pierwotnie Maćkowy stanowiły obszar dworski, który z czasem przekształcił się w podmiejską osadę rolniczo-mieszkaniową. W czasie II wojny światowej w sąsiedztwie osady funkcjonował oboz Aussenstelle Matzkau, który służył jako miejsce odbywania kar przez niemieckich SS-manów oraz policjantów skazanych za różnorodne przestępstwa, w tym dezercję i oszustwa. W obozie tym wykonywano kary śmierci, a również więźniowie aktywnie uczestniczyli w tłumieniu powstania warszawskiego.

1 stycznia 1973 roku, Maćkowy zostały formalnie włączone do Gdańska. W 1978 roku, przy ul. Bartniczej 1, uruchomiono zakład mleczarski Spółdzielni Mleczarskiej Maćkowy, który przez pewien czas był jedynym w Polsce producentem mleka bez laktozy oraz śmietany UHT. Niestety, w 2017 roku zapadła decyzja o zamknięciu zakładu.

Po zakończeniu działalności mleczarni, pozostawiono po niej 65-metrowy, ceglany komin, który dnia 10 stycznia 2023 roku został wysadzony w powietrze przy użyciu ponad 13 kg dynamitu, co stanowiło symboliczny koniec pewnego rozdziału w historii tej miejscowości.

Przypisy

  1. obręb Maćkowy [online], e-mapa.net [dostęp 03.06.2024 r.]
  2. Marzena Klimowicz-Sikorska: W Gdańsku karano SS-Mannów. trojmiasto.pl.
  3. RobertR. Kiewlicz RobertR., Koniec Spółdzielni Mleczarskiej Maćkowy. Zakład w likwidacji [online], trojmiasto.pl, 11.09.2017 r. [dostęp 28.12.2017 r.]
  4. AnnaA. Dobiegała AnnaA., Spółdzielnia „Maćkowy”. Tak wyglądała w najlepszych czasach [online], wyborcza.pl, 22.10.2017 r. [dostęp 28.12.2017 r.]
  5. W Gdańsku powstanie 35. dzielnica [online], trojmiasto.pl [dostęp 05.11.2018 r.]
  6. Dawne nazwy geograficzne. danzig-online.pl.
  7. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955.
  8. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 325
  9. a b c d Jednostki morfogenetyczne Gdańska. [dostęp 18.10.2014 r.]

Oceń: Maćkowy

Średnia ocena:4.64 Liczba ocen:17