Jerzy Stachurski

---

Rodzina

Jerzy Stachurski, najstarszy z trzech synów, przyszedł na świat w rodzinie pochodzącej z Krakowa. Jego ojciec, Stefan Stachurski, był osobą o bogatym pochodzeniu i po odbyciu trzyletniej służby wojskowej w Marynarce Wojennej, osiedlił się na Wybrzeżu. Stanisława Wiśniewska, matka Jerzego, miała kaszubskie korzenie, pochodząc z Kłosowa.

Po zakończeniu służby, ojciec Jerzego podjął pracę w Stoczni Gdańskiej, a jego wyspecjalizowany zakres to Wydział Prób. Rodzina Stachurskich osiedliła się w gdańskich Siedlcach, gdzie spędzili wiele lat swojego życia, tworząc wspólne wspomnienia i tradycje.

Wykształcenie

Jerzy Stachurski to osoba, która z sukcesem ukończyła Wydział Wychowania Muzycznego w Państwowej Szkole Muzycznej II st. w Gdańsku-Wrzeszczu w 1976 roku. Po zakończeniu swojego pierwszego etapu edukacji, kontynuował studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Gdańsku, gdzie uzyskał dyplom w 1980 roku, również na Wydziale Wychowania Muzycznego.

W 1997 roku Jerzy Stachurski został absolwentem Uniwersytetu Gdańskiego. Dodatkowo ukończył studia podyplomowe, które odbył w Wyższej Szkole Dziennikarstwa w Gdyni w 2003 roku, a także na Politechnice Gdańskiej, gdzie studiował Prawo i Fundusze Unii Europejskiej, kończąc te studia w 2008 roku.

Działalność artystyczna

W twórczości muzycznej Jerzego Stachurskiego szczególne miejsce zajmują jego debiuty, które miały miejsce już w 1968 roku, kiedy to stworzył ilustrację muzyczną do sztuki Moliera „Grzegorz Dyndała” w Teatrze Ulicy. Jego talent do komponowania zaowocował powstaniem muzyki do licznych spektakli opartych na utworach F. Fenikowskiego, K. I. Gałczyńskiego, H. Poświatowskiej oraz S. Jesienina.

W latach 1973–1975, wspólnie z M. D. Nierzwickim, artysta tworzył autorski kabaret „W każdą dziurę”. Stachurski jest autorem muzyki do ponad 156 przedstawień teatralnych, które były prezentowane zarówno w Polsce, jak i w wielu krajach na całym świecie, w tym w Wielkiej Brytanii, Meksyku, Rosji (gdzie jego prace miały miejsce w Teatrze Obrazcowa w Moskwie), Hiszpanii, Finlandii, Pakistanie, oraz Niemczech.

W jego dorobku artystycznym znajdują się także oryginalne i współautorskie przedstawienia, takie jak „Ulica Wyobraźni” (1990), „Chodzi, chodzi Baj po świecie” (1987), „Gwiazdy, gwiżdże, muzykanci…” oraz „Księżyc nad Colorado” (1992).

Muzyka Stachurskiego harmonijnie współistnieje z jego poezją, obejmując rozmaite formy, wśród których najbardziej wyróżniają się pieśni i piosenki. Jego twórczość odzwierciedla jego bogaty emocjonalny świat i bliskie związki z tradycją regionu kaszubskiego, czego najlepszym przykładem są utwory:

• Bez szkólnégo zwónka – cykl kaszubskich piosenek dla dzieci,
• Gwiôzdka jidze – kolędy,
• Pastorałki kaszubskie (PR 1998–2000),
• Pieśni wielkopostne do słów: E. Pryczkowskiego, I. Czai, B. Szymańskiej, J. Rompskiego, B. Bulczak (PR 1999),
• Piesnie Rodny Zemi – cykl piosenek dla dzieci (CD 2003).

W jego działalności artystycznej nie brakuje również form wokalno-instrumentalnych, takich jak:

• Jastrë – poemat sceniczny na lëdzy i muzykantów (1992),
• Przodkowo – opowieść na głosy i instrumenty (1991),
• Pusta Noc – misterium sceniczne z muzyką Cezarego Paciorka (2018),
• Pomieczyno in memoriam – scenariusz, muzyka (2020).

Jerzy Stachurski jest także cenionym poetą, z debiutem w Polskim Radiu Gdańsk w 1973 roku. Jego wiersze ukazały się w wielu publikacjach, takich jak dwutygodnik studencki „Nowy Medyk”, „Tygodnik Kulturalny” oraz miesięcznik „Pomerania”. W 1976 roku współtworzył Klub Literacki Strefy, gdzie redagował poezję młodych twórców.

Kolejnym znaczącym punktem w jego życiu artystycznym były cykle koncertów, prowadzone w Wojewódzkim Ośrodku Kultury w Gdańsku, a także inicjatywa Sesji Naukowej na temat muzyki kaszubskiej. Jako dziennikarz lokalny, publikował pod pseudonimem Jan Wiśniewski w takich gazetach jak „Tygodnik Szwajcarii Kaszubskiej” czy „Głos Kaszub”. Od 1993 roku korzystał z imienia Wojciech Kreft, dokumentując życie społeczności kaszubskiej oraz wydarzenia kulturalne w regionie.

Stachurski jest autorem wielu tomików poezji w języku polskim i kaszubskim, w tym:

• Të pokazëją na mnie (1980),
• Droga (1984),
• Gwiazdki (1985),
• Procesje (1997),
• Naczynia połączone mowy. Sparłãczoné statczi mòwë (2005),
• Lustro rzeki (2015).

Jego poezja często przekształca się w cykle pieśni z muzyką uznanych kompozytorów, takich jak Kazimierz Guzowski, Krzysztof Olczak, Benedykta Konowalskiego, Józef Świders oraz Kazimierz Koszykowski, co świadczy o jego wszechstronności i twórczym zaangażowaniu.

Publikacje muzyczne

Jerzy Stachurski jest uznanym twórcą muzycznym, którego piosenki autorskie oraz kompozycje do spektakli poetyckich znalazły swoje miejsce w wielu zbiorach. Jego niezwykła twórczość obejmuje różnorodne publikacje, które miały znaczący wpływ na kulturę muzyczną.

Wśród jego najbardziej znanych dzieł autorskich wymienia się:

• Przemijanie (1975),
• Poezje śpiewane (1975),
• Świat nas zaprasza (1981),

Dodatkowo, Stachurski zasłynął z muzyki dla dzieci, która powstała we współpracy z Kazimierzem Koszykowskim. Warto zwrócić uwagę na następujące zbiory:

• Zaczarowany świat (1983),
• Pod słonecznym parasolem (1984),
• Nutka po nutce (1985),
• Radość jest słoneczną mapą (1986),
• Kiedy zagrasz i zaśpiewasz (1989),
• Nie odchodź słoneczny dniu (1994),
• Piesnie Rodny Zemi (współautorzy: T.Fopke, E.Pryczkowski) (2003),
• Dlô Was Panie. Kòscelny spiéwnik (2006),
• Nótë Kaszëbsczé. Pòpùlarné piesnie (2008).

Nie można pominąć jego wkładu w widowiska plenerowe. Stachurski jest współautorem tekstów do spektaklu multimedialnego – światło i dźwięk Wejheropolis z muzyką Cezarego Paciorka (2008) oraz współpracował przy komponowaniu Oratorium Sianowskiego (2009).

Oprócz tego, twórca brał udział w powstawaniu wielu zbiorów, które podkreślają bogactwo kaszubskiej kultury. Wśród nich znajdują się:

• Mòdłów zwón. Śpiewnik Kaszubskiej Pielgrzymki z Banina do Sianowa (2013),
• Kaszubski śpiewnik domowy, red. W. Frankowska (2014),
• Serce miec, Eugeniusz Pryczkowski – słowa i Jerzy Stachurski – muzyka, śpiewnik, 2015,
• Kaszubski Śpiewnik Bożonarodzeniowy, red. W. Frankowska (2015),
• Kaszubski śpiewnik szkolny, red. W. Frankowska (2016),
• Pieśni kaszubskie w opracowaniu Marzeny Graczyk na 3-głosowy chór (2018),
• Kaszebsczi Piestrzeń, zbiór pieśni kaszubskich w opracowaniu chóralnym Tadeusza Formeli (2018).

Twórczość Jerzego Stachurskiego to niezwykle cenny wkład w polską kulturę, łączący różnorodne aspekty muzyki oraz literatury, wyróżniający się głębią emocji i oryginalnością formy.

Nagrody i odznaczenia

Jerzy Stachurski, uznawany za znaczącą postać w dziedzinie kultury i edukacji, został uhonorowany wieloma prestiżowymi nagrodami za swoją działalność twórczą oraz pedagogiczną. Poniżej przedstawiona jest lista jego wyróżnień:

• Skra Ormuzdowa (1992) – przyznana przez kulturalny miesięcznik Pomorania,
• Medal Stolema (1993) – otrzymany od Klubu Studenckiego Pomorania Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego za wkład w rozwój kultury Pomorza,
• Medal za upowszechnianie muzyki (1996),
• Medal im. Antoniego Abrahama „Srebrna tabakiera Abrahama” (2004) – nadany przez gdyński oddział Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, doceniający jego promocję kultury pomorskiej oraz kaszubszczyzny,
• Pomorska Nagroda Artystyczna (2005) – stanowiąca najwyższe wyróżnienie Samorządu Województwa Pomorskiego dla artystów,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (2009) – nadany przez Ministra Edukacji Narodowej za wybitne osiągnięcia w dziedzinie oświaty i wychowania,
• Złoty Krzyż Zasługi (2015),
• Pomorska Nagroda Literacka „Wiatr od morza” za rok 2023 (2024).

Stachurski zawsze angażował się w rozwój kultury oraz nauki, co zostało docenione przez różnorodne instytucje i organizacje.

Inne formy działalności

W 1978 roku, Jerzy Stachurski zainicjował Konkurs Poetycki, którego tematyka koncentrowała się na morzu. Dodatkowo, był także pomysłodawcą Konkursu na wiersz dotyczący budowy żaglowca „Dar Młodzieży”. W swojej karierze brał udział w jury różnych konkursów literackich, które były związane z twórczością regionalną, co świadczy o jego zaangażowaniu w promowanie lokalnej kultury.

W latach 1990-2014 pełnił rolę kierownika muzycznego oraz korepetytora w Miejskim Teatrze „Miniatura” w Gdańsku-Wrzeszczu, gdzie jego umiejętności artystyczne miały możliwość zaistnieć na scenie. Poza tym, od 1992 do 2019 roku był dyrektorem Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Czeczewie, prowadząc na co dzień edukację młodych ludzi.

Jerzy Stachurski jest aktywnym członkiem Związku Literatów Polskich oraz Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych (ZAiKS), co potwierdza jego znaczącą obecność w polskiej kulturze literackiej i muzycznej.

Dyskografia

Dyskografia Jerzego Stachurskiego obejmuje różnorodne nagrania, które ukazują jego twórczość i wkład w kulturę kaszubską. Wśród wydanych kaset magnetofonowych wyróżniają się:

• Bez szkólnégo zwónka (1992),
• Gwiôzdka jidze (1992),
• Jadą z koladą (GOK Sierakowice, 1998).

W późniejszym okresie artysta przeniósł się na rynek płyt CD, gdzie jego dorobek rozszerzył się o wiele tytułów. Należą do nich:

• I’ve got a Friend (2003),
• Piesnie Rodny Zemi (2003),
• Kaszëbi na Gòdë (2003),
• Më jesmë młodi (2004),
• Bògù spiéwac chca (2004),
• Kaszëbi na Gòdë II (2005),
• Le žecé biegô (2006),
• Cždów rokù farwë (2007),
• Òd se cos dac (2008),
• Kaszëbsczi Idol (2008),
• Oratorium Sianowskie (2009),
• Wëcmanim, Panie (2009),
• Kaszëbsczi Idol (2009),
• Piosenki uczniów Zespołu Szkół w Czeczewie (2005-2009),
• Antologia piosenki kaszubskiej (2010),
• Piakné Kaszëbë (2010),
• Cél daleczi (2010),
• Wiedno Kaszëbë (Banino 2012),
• Dwie stegnë (Banino 2017),
• Mój tusk (Banino 2018),
• Żegnôj swiat całi (2019),
• Kaszubskie pieśni religijne (2020).

Jego bogata dyskografia pokazuje różnorodność stylów i tematów, które artysta eksploruje, oferując słuchaczom wyjątkowe doznania muzyczne.

---

Oceń: Jerzy Stachurski

---