Erich Volmar

---

Życiorys

Erich Volmar przyszedł na świat w rodzinie handlowej w Gdańsku. Po ukończeniu szkół średnich, w latach 1906–1913 podjął studia z zakresu architektury, jakie odbył w Monachium oraz w Technische Hochschule Danzig. Konflikt zbrojny, który miał miejsce w czasie I wojny światowej, skłonił go do wstąpienia w szeregi armii, gdzie aktywnie walczył na froncie. Po zakończeniu wojny, w 1918 roku, zdał wymagany państwowy egzamin budowlany, co otworzyło mu drogę do kariery w konserwacji zabytków.

W 1926 roku objął stanowisko kierownika instytucji zajmującej się konserwacją zabytków, podlegającej gdańskiemu Senatowi, znanej jako Stelle für Bauberatung und Denkmalpflege. Dwa lata później, w 1929 roku, zostało mu nadane tytuł radcy budowlanego (Baurat), a w 1939 roku awansował na starszego radcę budowlanego (Oberbaurat). W tym czasie brał aktywny udział w pracach konserwatorskich w kościele NMP w Gdańsku, kościele św. Bartłomieja, a także przy zabytkowych kamienicach oraz fontannie Neptuna.

Po 1939 roku pełnił funkcję konserwatora zabytków w Okręgu Rzeszy Gdańsk–Prusy Zachodnie. Jego działalność konserwatorska skupiała się na przywróceniu historycznego wyglądu kamienicom, które zostały przekształcone w XIX i XX wieku. Wsparcie w realizacji tych zadań zapewnił mu Senat Wolnego Miasta Gdańska, zdominowany wówczas przez nazistowską NSDAP. Władze niemieckie uznawały, że zachowanie tych zabytków ma kluczowe znaczenie dla ukazania niemieckiego charakteru miasta.

Po wybuchu II wojny światowej, Volmar stał się współodpowiedzialny za nielegalne zagarnięcie dzieł sztuki z muzeum miejskiego oraz świątyń w Toruniu. Z kolei od 1942 roku, w obliczu pierwszych alianckich nalotów na Gdańsk, wspólnie z profesorem Willim Drostem, dyrektorem Stadtmuseum, dbał o zabezpieczenie oraz ewakuację zbiorów muzealnych i wyposażenia zabytków, które mogły zostać zniszczone. Dodatkowo, zorganizował grupę specjalistów z architektem Peterem Jacobem Deurerem na czele, by dokładnie dokumentować detale i szczegóły gdańskich zabytków, w tym Dwór Artusa, Dom Uphagena, oraz szereg innych kościołów, takich jak św. Mikołaja, św. Jana, św. Katarzyny czy NMP. Dokumentacja miała obejmować rysunki oraz fotografie, co miało ułatwić ich rekonstrukcję po potencjalnych zniszczeniach wojennych.

Wiosną 1945 roku, w obliczu końca wojny, Volmar pozostał w Gdańsku, zaczynając pracę w Zarządzie Miasta jako etatowy pracownik, współpracując z polskimi konserwatorami. Wskazywał oni lokalizacje ukrytych zbiorów, takich jak te zamurowane w murze kościoła NMP, wyposażenie Sali Czerwonej Ratusza Głównego Miasta, oraz zabytki Dworu Artusa i Domu Uphagena. Jesienią 1946 roku postanowił opuścić Polskę i podjął pracę w Berlinie jako konserwator zabytków.

---

Oceń: Erich Volmar

---