Alf Francis


Alf Francis, znany również jako Alfons Kowaleski lub Alphons Kowalewski, to postać, która zapisała się na kartach historii zarówno Polski, jak i Wielkiej Brytanii. Urodził się 18 czerwca 1918 roku w Gdańsku, a jego życie zakończyło się tragicznie 28 czerwca 1983 roku w Oklahoma City.

Był to człowiek o niezwykłych zdolnościach i osiągnięciach w dziedzinie inżynierii. Po II wojnie światowej zasłynął jako brytyjski inżynier, projektant oraz mechanik, łącząc swoje polskie korzenie z nowym życiem na obczyźnie.

Życiorys

Alf Francis rozpoczął swoją wyjątkową podróż, opuszczając Polskę w czasie II wojny światowej i kierując się do Portugalii. Stamtąd, pokonując morze, dotarł do Liverpoolu w Wielkiej Brytanii, gdzie przyłączył się do polskiej 1 Dywizji Pancernej. Wkrótce po zakończeniu konfliktu militarnego zdecydował się na zmianę obywatelstwa na brytyjskie oraz przyjął nowe imię i nazwisko – Alf Francis.

Po wojnie, Francis związał się zawodowo z Geoffreym Taylorem, pracując w Alta Car and Engineering Company. W 1948 roku rozpoczął swoją karierę jako mechanik silników. W tym czasie wdrażał swoje umiejętności w zespole Formuły 1 Hersham and Walton Motors, pełniąc funkcję głównego mechanika oraz kierownika. Wspólnie z Johnem Heathem zbudował pierwsze bolidy dla zespołu HWM, które po raz pierwszy wystartowały w wyścigu Jersey Road Race w 1949 roku, gdzie Heath ukończył zmagania na dwunastej pozycji, tracąc do lidera, Boba Gerarda, pięć okrążeń. Zespół HWM odnosił sukcesy, wygrywając w Frontières Grand Prix w latach 1950 i 1952 oraz w Winfield F2 Race i Daily Express International Trophy w 1951 i 1952 roku.

Francis, jako wybitny mechanik Formuły 1, wspierał Stirlinga Mossa, pracując w zespołach HWM, Maserati, Cooper oraz Vanwall. Współpracował przy rozwijaniu silników Climax F1 i F2 dla zespołu Cooper. Razem z Valerio Colottim opracował skrzynię biegów znaną jako Colotti-Francis, która została zastosowana w pierwszym bolidzie Formuły 1 od Brabham – BT3, zaprojektowanym przez niego samego.

W około 1958 roku Francis stworzył bolid Walker T45. W 1960 roku zespół Rob Walker Racing Team, po podjęciu decyzji o używaniu własnego samochodu, zwrócił się do niego i Colottiego z prośbą o projekt nowego pojazdu. Samochód ten, nazwany Walker Special, miał być wykorzystany w sezonie 1961, jednak ostatecznie zespół zdecydował się na model Lotus 18.

W 1964 roku, razem z Vikiem Derringtonem, Alf Francis założył zespół Formuły 1 Derrington-Francis Racing Team, gdzie pełnił funkcję projektanta, podczas gdy na stanowisku szefa zasiadł Stirling Moss. Kierowcą ekipy został Portugalczyk Mário de Araújo Cabral. Podczas Grand Prix Włoch 1964 Cabral zajął 19. miejsca, jednak po 25 okrążeniach musiał wycofać się z wyścigu z powodu problemów technicznych związanych z silnikiem. Zespół nie zdołał już więcej uzyskać tak dobrze przygotowanego pojazdu do startu w wyścigu, co oznaczało koniec ich przygody w wyścigach.

W 1965 roku Francis połączył siły z Giovannim Volpim, który zakładał zespół Formuły 1 Serenissima Automobili Company w Formigine we Włoszech. W 1967 roku, przy współpracy z Medardo Fantuzziego, zmodyfikował bolid Mclaren M2B-2, który po otrzymaniu nazwy Serenissima M1AF („AF” pochodzi od „Alf Francis”) został testowany przez Francisa osobiście. Niestety, projekt został wstrzymany z powodu braku funduszy. Istnieją różne teorie na ten temat, jednak pewne jest, że M1AF miała ogromny wpływ na przyszłe projekty.

W 1970 roku Giovanni Volpi zdecydował się na zamknięcie pracowni Serenissimy, a Francis wraz z George’em Filipinetti negocjowali przejęcie jego zasobów. Około 1968 roku zaprezentował 3-litrowy samochód sportowy Serenissima Mk168, biorący udział w licznych wyścigach, na którym udało się zdobyć kilka miejsc na podium.

W 1970 roku, po przeprowadzce do Stanów Zjednoczonych, Alf Francis pracował z wieloma konserwatorami oraz kolekcjonerami samochodów w Oklahoma City, współpracując z dealerem Breene’em Kerrem.

Jego osiągnięcia w Formule 1 zostały szczegółowo opisane w biografiach autorstwa Petera Lewisa. Pierwsza z nich, nosząca tytuł Alf Francis, racing mechanic: his own story, została opublikowana w 1957 roku przez wydawnictwo Foulis. Lewandowski przybliżył także postać Francisa w wydaniach wznowionych, a także specjalnych wersjach biograficznych, które ukazały się na przestrzeni lat.

Stirling Moss uznawał Alf Francisa za niezwykle utalentowanego mechanika, doceniając jego geniusz i umiejętności improwizacyjne.

Przypisy

  1. HISTORY. [w:] colotti.com [on-line]. [dostęp 31.03.2016 r.]
  2. Felix Muelas, Mattijs Diepraam: Probably not Alf Francis' finest.... forix.com, 08.04.1999 r. [dostęp 11.10.2011 r.]
  3. Alf Francis. Racing mechanic. His own story as told to and written by Peter Lewis, etc. [With plates, including portraits..]. worldcat.org. [dostęp 17.03.2012 r.]
  4. Alf Francis, racing mechanic 1948-1958. worldcat.org. [dostęp 17.03.2012 r.]
  5. Alf Francis, racing mechanic;. worldcat.org. [dostęp 17.03.2012 r.]
  6. Mattijs Diepraam: Merchants of Venice. forix.com, 14.04.2008 r. [dostęp 17.03.2012 r.]
  7. Mattijs Diepraam: The rear-engined revolution: horses pushing the cart Part 2: Leading towards the post-war revolution. 8w.forix.com. [dostęp 17.03.2012 r.]
  8. Walker ???. statsf1.com. [dostęp 08.03.2012 r.]
  9. CONSTRUCTORS: DERRINGTON-FRANCIS RACING – TEAM. grandprix.com. [dostęp 27.04.2011 r.]
  10. PAST FORMULA ONE TEAMS – Derrengton-Francis Formula One Team. formula1team.eu. [dostęp 11.10.2011 r.]
  11. Gran Premio d’Italia 1964 – Wyniki kwalifikacji. f1wm.pl. [dostęp 26.09.2011 r.]
  12. Gran Premio d’Italia 1964 – Rezultat wyścigu. f1wm.pl. [dostęp 26.09.2011 r.]
  13. Colotti. colotti.com. [dostęp 12.09.2011 r.]
  14. 1962 Brabham BT3 Climax. ultimatecarpage.com. [dostęp 12.09.2011 r.]
  15. a b Mattijs Diepraam, „Uechtel”, Rafael Reyna, Leo Breevoort, Jasper Heymans: Grand Prix cars that never raced (work in progress). forix.autosport.com. [dostęp 08.03.2012 r.]
  16. a b c d e f g h Motorsport Memorial – Alf Francis. motorsportmemorial.org. [dostęp 28.04.2011 r.]
  17. a b Alf FRANCIS. statsf1. [dostęp 27.02.2011 r.]
  18. a b Alf Francis--Racing Mechanic. velocetoday.com, 03.03.2004 r. [dostęp 24.04.2011 r.]
  19. III JCC Jersey Road Race. silhouet.com. [dostęp 27.04.2011 r.]
  20. HWM – Alta(Wins). racing-database.com. [dostęp 27.04.2011 r.]
  21. CONSTRUCTORS: HWM (HERSHAM AND – WALTON MOTORS). grandprix.com. [dostęp 27.04.2011 r.]

Oceń: Alf Francis

Średnia ocena:4.6 Liczba ocen:12