Bastion Wyskok, znany również pod niemieckimi nazwami Aussprun oraz Pestilenz, to historyczny fragment XVII-wiecznych umocnień Gdańska. Jest to bastion, który stanowi cenny element dawnej architektury obronnej tego miasta.
Jego historia związana jest z czasami intensywnych działań wojskowych, w których Gdańsk pełnił ważną rolę strategiczną.
Położenie
„Bastion ulokowany jest w sercu dzielnicy Śródmieście, dokładniej na południowym skraju Dolnego Miasta, tuż nad historyczną fosą, którą obecnie określamy mianem Opływu Motławy. Struktura ta jest połączona z dwoma przylegającymi bastionami; od strony zachodniej z Bastionem Wilk, a od strony wschodniej z Bastionem Miś. Bastion ten znajduje się na terenie Parku nad Opływem Motławy, co dodaje mu uroku i znaczenia w kontekście lokalnej architektury.
Charakterystyka
Jest to jeden z czternastu bastionów w stylu staroholenderskim, które zapewniały ochronę Gdańska w latach 1622-1636. Z pięciu takich obiektów, które przetrwały do dziś, ten bastion odznacza się wyjątkowym znaczeniem.
W jego budowie zastosowano dwupoziomową konstrukcję, składającą się z wału niskiego oraz wysokiego, co nadaje mu specyficzny kształt. Warto zaznaczyć, że brak kazamat wewnętrznych sprawia, że jest on unikatowy w swoim rodzaju. Bastion ma formę nasypu ziemnego, przyjmując plan pięcioboku, a jego powierzchnię pokrywa darń, co wpisuje się w tradycję budownictwa obronnego tamtej epoki.
W kontekście historii fortu, w 2020 roku podczas prac badawczych na jego terenie odkryto masowy grób, który mógł być miejscem spoczynku ofiar wojny z 1945 roku. To odkrycie dodaje dodatkowego wymiaru do rozumienia tego obiektu oraz jego znaczenia w historii Gdańska.
Przypisy
- a b c d e zabytek.pl – Zespół bastionów holenderskich Dolnego Miasta – bastiony: Żubr, Wilk, Wyskok, Miś, Królik.
- Uchwała nr LII/1179/14 Rady Miasta Gdańska z dnia 24.04.2014 r. w sprawie uchwalenia Statutu Dzielnicy Śródmieście.
- a b Rejestr zabytków nieruchomych województwa pomorskiego - Narodowy Instytut Dziedzictwa.
- a b gedanopedia.pl – Fortyfikacje.
- gis.gdansk.pl – jednostki morfogenetyczne miasta Gdańska.
- a b gdansk.pl – zespół Opływu Motławy.
- dziennik.pl.
Pozostałe obiekty w kategorii "Twierdze":
Baszta Biała | Baszta Browarna | Baszta Latarniana | Baszta na Podmurzu | Baszta Narożna | Baszta Schultza | Bastion Wilk | Grodzisko (Gdańsk) | Baszta Jacek | Wieża Więzienna w Gdańsku | Wisłoujście | Szaniec Jezuicki | Redita Napoleońska w Gdańsku | Baszta Słomiana | Baszta Kotwiczników | Bastion Żubr | Bastion św. Gertrudy | Bastion Królik | Twierdza Wisłoujście | Baszta ŁabędźOceń: Bastion Wyskok