Bysewo

Osiedla

Bysewo, znane również jako Bësewò w języku kaszubskim oraz Bissau w niemieckim, to osiedle znajdujące się w Gdańsku, w malowniczej dzielnicy Kokoszki. Zlokalizowane na północno-zachodnim krańcu tej dzielnicy, obszar ten ma swoją zachodnią granicę zbieżną z granicą miasta, co pozwala na doskonały dostęp do najważniejszych infrastrukturalnych punktów Gdańska.

Osiedle pełniło niegdyś funkcję wsi królewskiej w powiecie gdańskim w województwie pomorskim, szczególnie w drugiej połowie XVI wieku. Bysewo jest więc pozostałością po dawnych sołectwach, które zostały włączone do granic administracyjnych Gdańska 1 stycznia 1973 roku. Region ten jest częścią okręgu historycznego Wyżyny.

Obecnie na terenie Bysewa dominują tereny przemysłowe, a na jego południu można spotkać także zabudowania mieszkalne. Warto zaznaczyć, że swoje siedziby w tym obszarze mają znane firmy, takie jak Centrostal i Transbud, które przyczyniają się do rozwoju lokalnej gospodarki.

Historycznie, Bysewo obejmuje również Firogę, która jest położona w sąsiadującej dzielnicy Matarnia. Ciekawe jest również, że podczas okupacji, od 1941 roku, naziści przywrócili dawną niemiecką nazwę części Bysewa, używaną w średniowieczu i wczesnej nowożytności – Bastenhagen.

Historia

Bysewo, malownicza miejscowość, posiada bogatą historię. Najstarsze znane nazwy tej wsi sięgają czasów krzyżackich, a ich pierwsze wzmianki obejmują Beschow (1315), Bysschow (1320) oraz Bessow (1342). W późniejszych okresach Niemcy zaczęli posługiwać się nazwą Bissau.

W roku 1869 miejscowość zamieszkiwało 493 osoby, w tym 463 katolików i 30 ewangelików, a ogólna liczba domów wynosiła 38. W drugiej połowie XIX wieku Bysewo znalazło się w rękach rodziny Grossman.

Na terenie obecnej nieczynnej Szkoły Podstawowej Nr 94 istniało przed wojną eleganckie pałacowo-parkowe założenie, które należało do rodziny Hensel. Budynek pałacu, zaprojektowany w stylu neorenesansowym, został zniszczony pod koniec wojny przez Arnolda Hensela, ówczesnego właściciela. Niestety, jedynym śladem po tym miejscu jest fragment muru ceglanego znajdujący się od strony ul. Budowlanych. Jeszcze w końcu lat 80. wieńczyły go blanki, które niestety zostały zniszczone przez intensywne użytkowanie. W wyniku braku fachowego remontu, dyrekcja szkoły postanowiła zburzyć te pozostałości i zastąpić je betonową płytą.

Na terenie szkoły można również zobaczyć wejście do piwnic przylegających do wspomnianego muru. Działały tam dramatyczne wydarzenia, jak egzekucje okolicznych mieszkańców podczas wojny, a po wojnie piwnica służyła do przechowywania ziemniaków. Aktualnie jest zalana i zasypana odpadami, ale przez dwa małe okratowane okna można zajrzeć do jej wnętrza.

Park, który przetrwał w znacznej części po wojnie, został zniszczony przez sąsiadów szkoły, którzy po parcelacji majątku użyli drewna na opał. Obecnie zaledwie resztki starszego drzewostanu pozostały przy brukowanej alei wzdłuż ul. Budowlanych. W okolicy można również zauważyć kilka zniszczonych ceglastych budynków folwarcznych, które stały się ofiarą samowolnych remontów oraz licznych przybudówek.

Bysewo odgrywa również rolę w literaturze, bowiem to właśnie w tej miejscowości zaczyna się akcja powieści „Blaszany bębenek” noblisty Güntera Grassa.

Cegielnia

Cegielnia, niegdyś zlokalizowana na terenie dzisiejszej firmy Wakoz, została wyburzona po roku 2000. W jej miejsce powstały prowizoryczne biura w formie baraków. Z dawnych zabudowań zachował się tylko ceglany budynek przy ul. Budowlanych, który pierwotnie służył jako biuro, a od lat 80. przekształcono go na potrzeby mieszkańców. Na parterze mieścił się popularny sklep „Jędrek”. Dziś ten budynek jest wykorzystywany jako baza noclegowa dla pracowników firmy Wakoz.

Cegielnia posiadała także linie kolei wąskotorowej, która transportowała glinę z pobliskiej kopalni odkrywkowej położonej przy ul. Przyrodników.

W bliskiej okolicy, od strony ul. Nowatorów, znajduje się również spory budynek mieszkalny, który od lat 50. pełni funkcję mieszkań dla pracowników cegielni.

Komunikacja

W miejscowości Bysewo zlokalizowana jest pętla autobusowa, która obsługuje linie miejskie 157, 167 oraz 267. Te linie zapewniają dojazd do przystanku „Ogrody Działkowe Rębiechowo III”. Dodatkowo, przez Bysewo przebiega również linia 126, co zwiększa dostępność komunikacyjną tej lokalizacji.

Przypisy

  1. a b Historia: Bysewo. [dostęp 18.05.2012 r.]
  2. Dawne nazwy geograficzne. danzig-online.pl.
  3. Jednostki morfogenetyczne Gdańska. gdansk.pl.
  4. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 89.
  5. Das große Zinsbuch des Deutschen Ritterordens (1414-1438), hrsg. von P. G. Thielen, Marburg 1958; Die Wachstafeln der Danziger Stadtbibliothek, hrsg. von A. Berling, Zeitschrift des Westpreußischen Geschichtsvereins, 11, 1884, s. 5-48; Rejestr poborowy 1570 r.: Źródła dziejowe, t. 23: Polska XVI w. pod względem geograficzno-statystycznym, t. 12: Prusy Królewskie, wyd. I. T. Baranowski, Warszawa 1911.
  6. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 325
  7. Wspomnienie o dawnej cegielni w Bysewie

Oceń: Bysewo

★★★★★
Średnia ocena:4.96 Liczba ocen:18