Aleksander Jan Hall, urodzony 20 maja 1953 roku w Gdańsku, to postać znacząca w polskiej historii politycznej oraz akademickiej. Jest on politykiem i historykiem, a także doktorem habilitowanym nauk humanistycznych. Jego dorobek akademicki obejmuje nauczanie na poziomie uniwersyteckim, co odzwierciedla jego zaangażowanie w kształtowanie młodych pokoleń.
Jako działacz opozycji w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Hall odegrał kluczową rolę w kształtowaniu ruchów demokratycznych. Był jednym z współzałożycieli Ruchu Młodej Polski, który sprzeciwiał się ówczesnemu reżimowi.
W rządzie Tadeusza Mazowieckiego pełnił funkcję ministra, a jego doświadczenie polityczne zaowocowało również mandatem posła na Sejm w I i III kadencji. Jest Kawalerem Orderu Orła Białego, co podkreśla jego wkład w rozwój demokracji i historii Polski.
Życiorys
Wykształcenie i praca zawodowa
Aleksander Hall rozpoczął swoją edukację w I Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika w Gdańsku, gdzie zdobył podstawy wiedzy, które później rozwinął na studiach. W 1977 roku ukończył Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Gdańskiego, co otworzyło przed nim drzwi do kariery nauczyciela. Od 1996 roku prowadził lekcje historii w gdańskim Liceum Autonomicznym, gdzie mógł dzielić się swoją pasją do przeszłości z młodymi ludźmi.
W 2002 roku dołączył do kadry wykładowców Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, zdobywając tytuł profesora. Jego praca doktorska, obroniona w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk, skupiała się na życiu i myśli Charles’a de Gaulle’a. Tego samego roku, w 2010, uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie swojej pracy o historii prawicy francuskiej w latach 1981–2007, którą przygotował w Instytucie Studiów Politycznych PAN.
Działalność polityczna
Od 1977 roku Hall zaangażował się w Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela. W kontekście konfliktu i rozłamu w tej organizacji, wyraził swoje poparcie dla Leszka Moczulskiego. Po roku współpracy w Zespole Inicjatywy Obywatelskiej zainicjował oraz kierował Ruchem Młodej Polski, a także redagował pismo „Bratniak” aż do 1981 roku. Jego życie osobiste w tym okresie było złożone – związał się z Matyldą Sobieską, która była tajnym współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa PRL, posługującym się kryptonimem „Andrzej”.
W czasie wydarzeń sierpniowych w 1980 roku brał czynny udział w strajku przeprowadzonym w Stoczni Gdańskiej. 27 września 1981 roku był jednym z sygnatariuszy deklaracji założycielskiej Klubów Służby Niepodległości, gdzie pełnił funkcję doradcy Lecha Wałęsy. Po ogłoszeniu stanu wojennego miał do czynienia z niebezpiecznym czasem, gdyż musiał się ukrywać do 1984 roku, a jednocześnie pełnił rolę w niejawnych władzach „Solidarności”, uczestnicząc w redagowaniu pism podziemnych do 1989 roku oraz współpracując z „Tygodnikiem Powszechnym”.
Rok 1989 to czas, w którym brał udział w obradach plenarnych Okrągłego Stołu, ale nie zdecydował się na udział w wyborach do Sejmu kontraktowego. W rządzie Tadeusza Mazowieckiego był ministrem bez teki od września 1989 do października 1990, gdzie jego odpowiedzialnością była współpraca z organizacjami politycznymi oraz stowarzyszeniami. Prowadził Forum Prawicy Demokratycznej w latach 1990–1991, a później działał jako wiceprzewodniczący Unii Demokratycznej (1991–1992) oraz przewodniczący Partii Konserwatywnej (1992–1997), biorąc także udział w tworzeniu Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego w 1997 roku.
W latach 1991–1993 oraz 1997–2001 pełnił funkcję posła w Sejmie, najpierw z ramienia Unii Demokratycznej, a później Akcji Wyborczej Solidarność. Po przegranej w wyborach parlamentarnych w 2001 roku, kiedy ubiegał się o mandat z listy Platformy Obywatelskiej, postanowił zrezygnować z aktywnej polityki i ogniskować się bardziej na działalności akademickiej. W 2004 odmówił przyjęcia mandatu poselskiego, który przypadł mu po wygranym przez PO wyborze posła do Parlamentu Europejskiego. W kolejnych latach był także członkiem komitetów honorowych kandydatów PO, takich jak Paweł Adamowicz oraz kandydaci na urząd prezydenta RP, w tym Bronisław Komorowski w 2010 i 2015 roku.
W 2020 roku wziął aktywny udział w kampanii Władysława Kosiniaka-Kamysza z PSL oraz Koalicji Polskiej. W 2011 roku przyjęto go do Kapituły Orderu Orła Białego, jednak w listopadzie 2015 roku zrezygnował z członkostwa w proteście przeciwko decyzji prezydenta RP Andrzeja Dudy o ułaskawieniu Mariusza Kamińskiego. Jego zaangażowanie w życie społeczne dostrzegane jest także poprzez członkostwo w Komitecie Wspierania Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie.
Publikacje
Oto wybór publikacji, które zostały napisane przez Aleksandra Halla, pasjonata polityki i kultury narodowej. Jego prace obejmują różnorodne tematy, ukazując zarówno kontekst historyczny, jak i współczesne wyzwania.
- Wobec Rosji (1981),
- Dziedzictwo narodowej demokracji (1984),
- Polemiki i refleksje: wybór publicystyki politycznej z lat 1978–1986 (1989),
- Spór o Polskę (1993),
- Wokół konstytucji: z perspektywy konserwatywnej (1994),
- Wizja parlamentu w nowej konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (1994),
- Polskie patriotyzmy (1997),
- Pierwsza taka dekada (2000),
- Widziane z prawej strony (2000),
- Charles de Gaulle (2002),
- Jaka Polska? (2004),
- Naród i państwo w myśli politycznej Charles’a de Gaulle’a (2005),
- Francja i wielcy Francuzi (2007),
- Zapis sposobu myślenia. Wybór publicystyki z lat 2002–2007 (2008),
- Historia francuskiej prawicy 1981–2007 (2009),
- W przededniu wielkiej zmiany. Okrągły Stół (2010),
- Osobista historia III Rzeczypospolitej (2011).
Odznaczenia i wyróżnienia
Aleksander Hall jest osobą, która otrzymała wiele prestiżowych odznaczeń oraz wyróżnień, które podkreślają jego znaczący wkład w różne dziedziny życia publicznego.
- Order Orła Białego (2010),
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2006),
- Krzyż Wolności i Solidarności (2015),
- Odznaka Honorowa za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego (2015),
- Oficer Legii Honorowej (Francja, 2015),
- Medal św. Wojciecha (2023).
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Hans Szyc | Jolanta Kwaśniewska | Paweł Adamowicz | Bogusław Kaczmarek (polityk) | Henryk Majewski (minister) | Donald Tusk | Grzegorz Raczak | Michał Owczarczak | Adam Korol | Stefan Lewandowski (ur. 1950) | Erhard Krack | Joachim Friedrich Benkendorf | Andrzej Kowalski (polityk) | Nelly Marianne Wannow | Krystyna Gozdawa-Nocoń | Ryszard Nikiel | Cornelis van Almonde | Bogdan Derwich | Karl August Groddeck | Artur GlebkoOceń: Aleksander Hall