Wyspa Spichrzów

---

Położenie

Wyspa, o której mowa, znajduje się w geometrze pomiędzy dwiema wodami – Motławą oraz jej odnogą, znaną jako Nowa Motława. Centralna lokalizacja tej wyspy sprawia, że jest ona istotnym punktem w sercu Śródmieścia Gdańska.

Od strony wschodniej, dostęp do wyspy odbywa się przez Długie Ogrody, z którymi łączy ją Most Stągiewny. Z kolei od południa sąsiaduje z Starym Przedmieściem, co również podkreśla jej centralne usytuowanie. Od zachodu dostęp do wyspy uzyskujemy przez Most Krowi oraz Most Zielony, które łączą ją z Głównym Miastem Gdańska.

Warto zauważyć, że przez środek wyspy przebiega Trasa W-Z, co dodatkowo wzmacnia jej znaczenie komunikacyjne w obszarze miejskim. W północnej części sąsiaduje ona z inną wyspą, mianowicie z Ołowianką.

Co więcej, południowa część tego terenu, znana z tego, iż w przeszłości magazynowano tu towary łatwopalne, została oddzielona od reszty wyspy przez sztucznie wykopany Kanał Smolny, którego koryto przebiega na północ od ulicy Toruńskiej.

Historia

Historia Wyspy Spichrzów jest niezwykle bogata i sięga średniowiecza. Przez wieki miejsce to pełniło kluczową rolę jako centrum przechowywania towarów. Znajdowały się tu spichlerze, bunkry oraz magazyny, które świadczyły o znaczeniu handlu w Gdańsku. Dawne nazwy, takie jak Speicherinsel i Spichlerze, świadczą o jego długotrwałej obecności w krajobrazie przemysłowym miasta.

Wyspa została utworzona w 1576 roku w wyniku wydobycia kanału Nowej Motławy. Na przełomie wieków zaczęły powstawać wschodnie spichlerze, co przyczyniło się do intensywnego rozwoju tego obszaru. Około 340 spichlerzy rozkwitło w XVI wieku, co podkreśla ich wielkość i znaczenie – przestronne budowle, często piętrowe, zbudowane z różnych materiałów, takich jak drewno czy cegła, były nieodłącznym elementem nadmotławskiego krajobrazu.

W miarę rozwoju handlu, wprowadzono szereg zasad ochrony spichrzów przed kradzieżami, w tym zakaz nocnego przebywania na wyspie. W nocy wypuszczano psy strażnicze, a sam grabież był karany śmiercią. Niestety, w 1540 roku, obszar ten ucierpiał podczas katastrofalnej powodzi, gdy wiele budynków zostało zalanych.

Od 1885 roku, pożyczone towary dostarczano także koleją. Dzięki rozbudowanej sieci torowisk, zapewniono lepszy dostęp do spichlerzy. Ze względów bezpieczeństwa, wagony były ciągnięte przez konie, aby uniknąć ryzyka pożaru. Na wyspie zachowały się brukowane ulice oraz torowiska.

W 1914 roku na wyspie znajdowały się 294 budynki, z czego 121 pełniło funkcje magazynowe. Niestety, rok 1945 przyniósł ogromne zniszczenia w wyniku działań wojennych. Pomimo to, niektóre struktury, takie jak spichlerze Steffen, Deo i Wisłoujście, przetrwały, a ich odbudowa stała się priorytetem dla nowego Gdańska.

W ostatnich latach na wyspie rozpoczęto szereg inwestycji mających na celu rewitalizację tego terenu. W 2007 roku ogłoszono konkurs na wybór inwestora, a w 2013 roku dokonano iluminacji ruin. Dodatkowo, w 2014 roku udostępniono nowoczesne nabrzeże dla pieszych, ułatwiające dostęp do południowej części wyspy.

W południowej części wyspy przebiegają inwestycje takie jak Podwale Przedmiejskie, co sprzyja rozwojowi tego obszaru. Z kolei północny cypel jest w trakcie przeobrażeń, z planem budowy kompleksu hotelowo-mieszkaniowego Granaria.

W marcu 2017 roku wmurowano akt erekcyjny pod nową zabudowę, która ma na celu przywrócenie wyspie dawnego blasku. Deweloperzy planują wprowadzenie 500 nowych mieszkań, powierzchni biurowych oraz usługowych, co znacznie wzbogaci ofertę tego regionu. W najmniej zniszczonej części wyspy odkryto także unikalne znaleziska — pozostałości starodawnych armat.

Bardzo ważnym przedsięwzięciem była budowa obrotowej kładki łączącej północną część wyspy z Długim Pobrzeżem. Realizacja tego projektu ma na celu połączenie historycznych obszarów z nowoczesnymi inwestycjami. Po wielu opóźnieniach, kładka została oddana do użytku w sierpniu 2020 roku.

Przez ostatnią dekadę Wyspa Spichrzów staje się przestrzenią, w której historia zderza się z nowoczesnością, oferując mieszkańcom i turystom różnorodność atrakcji oraz świadcząc o niezwykłym dziedzictwie Gdańska.

---

Oceń: Wyspa Spichrzów

---