Nowe Ogrody

---

Współczesna rola

Ulica Nowe Ogrody pełni istotną rolę w gdańskiej komunikacji, łącząc Śródmieście z dzielnicami Siedlce oraz Suchanino. Jest to również początek drogi prowadzącej w kierunku Kartuz. Wzdłuż tej ulicy znajduje się jedno z nielicznych gdańskich torowisk tramwajowych, które nie jest wydzielone. Korzystają z niego linie tramwajowe numer 10 oraz 12, które kursują do przystanku PKM Brętowo oraz Migowa.

Obiekty przy ulicy

Oto niektóre z obiektów znajdujących się przy Nowych Ogrodach:

• COPERNICUS Podmiot Leczniczy Sp. z o.o Szpital im. Mikołaja Kopernika (dawniej Pomorskie Centrum Traumatologii) (adres: Nowe Ogrody 1-6) – to złożony kompleks budynków, najstarszy z nich powstał w 1875 roku,
• Dom Tornwalda – to zabytkowa kamienica z XIX wieku (adres: Nowe Ogrody 7). Została wzniesiona w latach 1892-93 dla laryngologa Gustawa Ludwika Tornwalda. W latach 1914-1918 mieściła Królewsko-Pruską Komendanturę Twierdzy Gdańsk. Po II wojnie światowej budynek był używany jako internat, a w 2006 roku został przekazany miastu i od 2007 roku znajduje się w rejestrze zabytków. Aktualnie siedzibę ma tam Sąd Apelacyjny w Gdańsku,,
• Urząd Miejski (adres: Nowe Ogrody 8-12) – gmach zaprojektowany w latach 50. XX wieku dla Miejskiej Rady Narodowej, na terenie zniszczonego budynku Senatu Wolnego Miasta Gdańska,
• Komenda Miejska Policji (adres: Nowe Ogrody 27) – to zabytkowy gmach, zbudowany w latach 1911-13, w przeszłości zajmowany przez różne instytucje, w tym Weichselstrombauverwaltung i Gestapo,
• Sąd Apelacyjny (adres: Nowe Ogrody 28/29) – gmach w stylu historyzującym, nawiązujący do włoskiego renesansu,
• Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe i Sąd Okręgowy (adres: Nowe Ogrody 30/34) – to zabytkowy gmach, który został oddany do użytku 29 października 1910 roku.

Historia

W 1342 roku na terenie Nowych Ogrodów wybudowano szpital św. Gertrudy, który posiadał kościół filialny parafii mariackiej. W końcu XIV wieku w okolicy szpitala zaczęły powstawać pierwsze ogrody, które stały się inspiracją do nadania obszarowi jego nazwy.

W historii, Nowe Ogrody dzieliły się na dwie podstawowe podjednostki: Nowe Ogrody I, znane również jako te Wewnętrzne oraz Nowe Ogrody II, określane jako Zewnętrzne. Oba obszary były oddzielone wałami miejskimi. Nowe Ogrody Wewnętrzne zostały włączone w granice administracyjne miasta w wyniku usypania wałów w 1656 roku, natomiast Nowe Ogrody Zewnętrzne najprawdopodobniej dołączyły do miasta w 1807 roku.

W XIX wieku, Neugarten, bo tak wówczas nazywano ten teren, stał się centrum administracyjnym, co było wynikiem powstania kompleksu sądowego z więzieniem. W latach 1882-1886 zbudowano gmach pruskiej Nadprezydentury (Oberpräsidium), który w latach 1920-1939 był siedzibą Senatu Wolnego Miasta Gdańska (Neugarten 12-16). Po drugiej stronie ulicy, w XIX wieku powstał gmach władz prowincji Prusy Zachodnie (Provinzialverwaltung-Landeshaus), który w czasie istnienia Wolnego Miasta był siedzibą Volkstagu (Neugarten 23). Oba te budynki dosyć mocno ucierpiały podczas walk o Gdańsk w marcu 1945 roku i zostały zniszczone po wojnie.

Chronologia nazwy i numeracja

Do 1945 roku ulica posiadała niemiecką nazwę Neugarten, czyli Nowe Ogrody. Po zakończeniu wojny nazwę zmieniono na Nowy Świat, a później na aleję gen. Świerczewskiego. Historia wróciła do swoich korzeni po 1989 roku, przywracając pierwotną nazwę.

Numeracja budynków na tej ulicy jest historyczna i obiegowa, niezmieniana od XIX wieku. Rozpoczyna się od zachodniego końca ulicy i rośnie wzdłuż południowej pierzei do numeru 12. Najniższy numer w pierzei północnej to 27, zlokalizowany na wschodnim końcu ulicy, a numeracja rośnie w kierunku zachodnim do numeru 37. Numery od 13 do 26 były wcześniej przypisane budynkom, które dziś są na terenie ul. 3 Maja oraz wiaduktu Hucisko, lecz po II wojnie światowej ulica została skrócona.

---

Oceń: Nowe Ogrody

---