Kiełpinek (Gdańsk)


Kiełpinek, znany także pod różnymi nazwami, takimi jak Kiełpinko, kaszb. Kôłpinkò, Dólné Kôłpino czy Czełpinkò, stanowi ciekawe osiedle w granicach Gdańska. Warto dodać, że w języku niemieckim miejsce to określane było jako Klein Kelpin, a dawniej znane było jako Klein Kolpin. Osiedle to jest zlokalizowane w dzielnicy Jasień, co czyni je interesującą częścią miasta.

Położenie

Kiełpinek, zlokalizowany w północno-zachodniej części dzielnicy Jasień, stanowi interesujący punkt na mapie Gdańska. Jego północne granice sąsiadują z dzielnicami Matarnia oraz Brętowo, które przez Trójmiejski Park Krajobrazowy dzielą się z otaczającymi terenami. Po stronie zachodniej Kiełpinka znajduje się dzielnica Kokoszki, a dokładniej mówiąc, z Karczemkami, co jest istotnym punktem na mapie wzdłuż Obwodnicy Trójmiasta.

Na obszarze Kiełpinka, który również wchodzi w skład Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, znajduje się rezerwat przyrody Dolina Strzyży. Przepływająca przez ten teren struga Strzyża otrzymuje swoje zasilanie właśnie z Kiełpińskiej Strugi oraz Potoku Jasień, który wyznacza wschodnią granicę osiedla.

Od strony południowej, osiedle ogranicza Aleja Armii Krajowej, co czyni go doskonale skomunikowanym z innymi częściami miasta. Warto również wspomnieć o istniejącym w tej okolicy Szlaku Skarszewskim – zielonym szlaku turystycznym, który zachęca do odkrywania uroków Kiełpinka i jego okolic.

Historia

Kiełpinek jest dawną wsią szlachecką, która miała swoje miejsce w historii Pomorza w drugiej połowie XVI wieku. Położony w powiecie gdańskim, stanowi pozostałość po niegdyś samodzielnej wsi, która w 1973 roku została włączona w granice administracyjne Gdańska. Z historycznego punktu widzenia, do Kiełpinka przynależały także Karczemki, które obecnie znajdują się w dzielnicy Kokoszki.

Na terenie Kiełpinka znajdował się majątek ziemski, składający się z dworu oraz kilku budynków, z których część przetrwała do dziś. W okolicy, przed zakończeniem II wojny światowej, działała stacja kolejowa Klein Kelpin, zlokalizowana na trasie linii kolejowej Wrzeszcz – Stara Piła – Żukowo – Kartuzy, która została uruchomiona 1 maja 1914 roku.

W dniu 24 marca 1945 roku Kiełpinek został zajęty przez Armię Czerwoną. Następnego dnia, z powodu zniszczenia wiaduktów, działalność linii kolejowej Gdańsk Wrzeszcz – Stara Piła została definitywnie zakończona. Po wojnie majątek w Kiełpinku przeszedł pod zarząd Skarbu Państwa, co spowodowało powstanie Państwowego Gospodarstwa Rolnego w 1953 roku.

PGR zajmował się hodowlą świń oraz uprawą zbóż i ziemniaków, a w okolicy skrzyżowania ulic Szczęśliwej i Przytulnej wybudowano sześć nowych budynków, które były zamieszkane przez osoby przybywające w poszukiwaniu pracy. Jednak PGR został rozwiązany około 1970 roku, a w tym samym roku rozpoczęły działalność Zakłady Transportu Mięsnego, oferując parkingi dla ciężarówek oraz warsztaty samochodowe.

Kiełpinek ostatecznie został przyłączony do Gdańska 1 stycznia 1973 roku. W okolicach 1981 roku na terenie wsi zainaugurowała działalność Spółdzielnia Produkcyjno-Rolnicza „Morena”. Dzisiaj Kiełpinek to obszar, na którym dominuje nowoczesne osiedle Wiszące Ogrody, a także centra handlowe, w tym hipermarkety Auchan i Leroy Merlin.

Transport i komunikacja

W bliskim sąsiedztwie osiedla zlokalizowana jest ulica Kartuska, która jest jedną z głównych arterii prowadzących do centrum Gdańska. Dodatkowo, przez Kiełpinek przebiega Trasa W-Z (Aleja Armii Krajowej), co znacząco ułatwia dostęp do różnych części miasta. Na granicy z Karczemkami znajduje się węzeł drogi krajowej nr 7, łączący obszar z obwodnicą Trójmiasta, a także z drogą ekspresową S6.

1 września 2015 roku otwarty został nowy przystanek kolejowy o nazwie Gdańsk Kiełpinek, który jest wykorzystywany przez pociągi PKP SKM Trójmiasto oraz Polregio. Dzięki temu mieszkańcy mają zapewniony komfortowy dostęp do transportu kolejowego.

Oprócz komunikacji kolejowej, na teren Kiełpinka oraz Kokoszek dojeżdżają również autobusy miejskie ZKM Gdańsk, co sprzyja mobilności mieszkańców oraz ułatwia codzienne dojazdy.

Przypisy

  1. Jednostki morfogenetyczne Gdańska. gdansk.pl.
  2. Wiszące Ogrody. wiszaceogrody.pl.
  3. Dr F. Lorentz „Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem” (ISBN 83-60437-22-X)
  4. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955 r.
  5. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12.11.1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  6. a b c Historia

Oceń: Kiełpinek (Gdańsk)

Średnia ocena:4.97 Liczba ocen:19