Kanał Portowy w Gdańsku to istotny element infrastruktury wodnej tego pięknego miasta. Znajduje się pomiędzy Westerplatte a Nowym Portem, co czyni go kluczowym przedłużeniem Martwej Wisły.
Ten niezwykle malowniczy kanał rozciąga się od Zakrętu Pięciu Gwizdków aż do ujścia, gdzie łączy się z Zatoką Gdańską. Jest to obszar o dużym znaczeniu zarówno dla transportu wodnego, jak i turystyki w Gdańsku.
Historia
Kanał Portowy w Gdańsku ma bogatą historię, sięgającą XVII wieku, kiedy to jego budowa rozpoczęła się w odpowiedzi na zapiaszczenie dawnego ujścia Wisły. W tym czasie powstała piaszczysta łacha w obszarze obecnego półwyspu Westerplatte. Około roku 1634 statki z Gdańska zaczęły korzystać z akwenu, znanym jako Głębia Zachodnia.
W kolejnych latach, na wniosek władz Gdańska, kanał był poddawany pogłębianiu (w latach 1674-1675) oraz podejmowano próbę zabezpieczenia jego wschodniego krańca śluzą. Zachodni kraniec kanału, który prowadził do Zatoki Gdańskiej, wyposażono w falochron, znany jako molo, mający długość 200 m (projekt z lat 1680-1683). Z perspektywy czasu można zauważyć, że te pierwsze konstrukcje uległy zniszczeniu, czego efektem w 1716 roku były nowe, drewniane mola, a w 1724 roku inżynier Charpentier buduje nową śluzę.
W okolicach 1774 roku dawne ujście Wisły, znajdujące się na wschód od Westerplatte, uległo takiemu zamuleniu, że Głębia Zachodnia stała się jedynym wejściem do portu. Już wcześniej zaczęto używać nazwy Nowe Torem Wodnym (niem. Neues Fahrwasser, Neufahrwasser), która z czasem ewoluowała w nazwę Kanał Portowy (niem. Hafenkanal).
W latach 60. XX wieku kanał został znacznie poszerzony i pogłębiony. Wydobytą ziemię wykorzystano do budowy wzniesienia na Westerplatte, na którym w 1966 roku postawiono pomnik Obrońców Wybrzeża.
Obecnie Kanał Portowy znajduje się wewnątrz gdańskiego portu morskiego, ze zróżnicowanym otoczeniem: z jednej strony usytuowany jest nabrzeże Obrońców Westerplatte, natomiast po przeciwnej stronie nabrzeża Oliwskie i Ziółkowskiego.
Przypisy
- POMNIK OBROŃCÓW WESTERPLATTE. gedanopedia.pl. [dostęp 30.11.2019 r.]
- Waldemar Nocny: Nowy Port. Pierwsza brama Gdańska. Gdańsk: POLNORD-Wydawnictwo Oskar, 2005 r., s. 9–15. ISBN 83-89923-03-3.
- a b c Gedanopedia NOWY PORT.
Pozostałe obiekty w kategorii "Rzeki i kanały wodne":
Potok Prochowy | Opływ Motławy | Kanał Kaszubski | Kiełpińska Struga | Martwa Wisła | Potok Jasień | Potok Jaśkowy | Potok Matarnicki | Kanał na Stępce | Potok Oruński | Potok Oliwski | Nowa Motława | Migowska Struga | Potok Siedlecki | Zakręt Pięciu Gwizdków | Wisła Śmiała | Śluza w Przegalinie | Studzienecki Potok | Strzyża (struga)Oceń: Kanał Portowy w Gdańsku