Martin Rathke

---

Życiorys

Martin Rathke był wybitnym naukowcem i lekarzem, którego życie i praca pozostawiły trwały ślad w świecie nauki.

Jego rodzicami byli budowniczy statków Georg Heinrich Rathke oraz jego żona Catharina Elisabeth, z domu Streege. Swoją edukację rozpoczął w Gimnazjum Akademickim w Gdańsku, a w 1814 roku rozpoczął studia z zakresu historii naturalnej i medycyny, kontynuując je na Uniwersytecie w Getyndze oraz Uniwersytecie w Berlinie.

W 1818 roku, po uzyskaniu tytułu doktora medycyny, Rathke zaczął swoją praktykę jako lekarz w Gdańsku. Od 1825 roku sprawował stanowisko ordynatora szpitala miejskiego, a w 1826 objął funkcję fizyka miejskiego. Jego kariera dydaktyczna rozkwitła w latach 1828–1835, kiedy to uczył fizjologii, patologii oraz semiotyki na Uniwersytecie w Dorpacie.

W latach 1835–1860 był profesorem zoologii i anatomii na Uniwersytecie Albrechta w Królewcu, gdzie w latach 1852–1853 pełnił również urząd rektora. W 1836 roku został mianowany radcą medycznym. Wśród jego uczniów znajdowali się wybitni naukowcy, tacy jak Albert von Kölliker, Franz Ernst Christian Neumann oraz Wilhelm von Wittich.

Rathke był aktywnym członkiem środowiska naukowego, będąc członkiem Cesarskiej Leopoldyńskiej Akademii Nauk Przyrodniczych od 1825 roku, członkiem korespondencyjnym Cesarskiej Akademii Nauk w Petersburgu w 1832, a także Pruskiej Akademii Nauk od 1834 roku. W 1858 roku uzyskał status członka zagranicznego Bawarskiej Akademii Nauk w klasie nauk matematyczno-fizycznych.

Jego pasja do nauki prowadziła go do licznych podróży, które miały charakter badań naukowych. W latach 1832/33 odwiedził Finlandię oraz Krym, a w 1839 roku wyruszył w podróż do Norwegii.

W życiu prywatnym był żonaty z Marthą Elmire Malonek, z którą miał dwie córki i dwóch synów. Jednym z jego dzieci, które zasłynęło w swoim fachu, był chemik Bernhard Rathke (1840–1923).

Dorobek naukowy

Martin Rathke był wpływowym naukowcem, który odegrał istotną rolę w rozwoju embriologii porównawczej, zwłaszcza w kontekście układów moczowego i oddechowego.

W swoich badaniach wytyczył nowe ścieżki. Jako pionier w tej dziedzinie, po raz pierwszy dokładnie opisał łuki i kieszonki skrzelowe występujące u zarodków ptaków oraz ssaków.

W 1839 roku zaprezentował swoją przełomową strukturę, z której rozwija się przysadka mózgowa. Dziś znana jest ona jako kieszonka przysadki lub kieszonka Rathkego, co podkreśla jego wkład w obszar nauk medycznych.

Rathke był także płodnym autorem. Opublikował ponad 125 prac, w tym artykułów, monografii i książek, co świadczy o jego zaangażowaniu w rozwoj wiedzy w tym zakresie.

Wybrane prace

Oto wybrane prace Martina Rathke, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy w dziedzinie biologii i anatomii:

• Untersuchungen über die Bildung und Entwicklung des Flusskrebses. Leipzig, 1829,
• Abhandlungen zur Bildungs- und Entwicklungs-Geschichte der Menschen und der Thiere. 2 Bände. Leipzig: F. C. W. Vogel, 1832–1833,
• Über die Entstehung der Glandula pituitaria. Archiv für Anatomie, Physiologie und wissenschaftliche Medicin s. 482–485, 1838,
• Entwicklungsgeschichte der Natter. Königsberg, 1839,
• Bemerkungen über den Bau des Amphioxus lanceolatus, eines Fisches aus der Ordnung der Cyclostomas. Königsberg, 1841,
• Über die Entwicklung der Schildkröten. Braunschweig, 1848,
• Untersuchungen über die Entwicklung und den Körperbau der Krokodile. Braunschweig, 1866,
• Entwicklungsgeschichte der Wirbeltiere. Leipzig, 1861.

---

Oceń: Martin Rathke

---