Katarzyna Cieślak, urodzona 14 lutego 1956 roku w Gdańsku, to postać znacząca w dziedzinie historii sztuki. Jej kariera zawodowa skupiała się na badaniu historii sztuki oraz kultury regionów Pomorza, Warmii i Mazur. Niestety, jej życie zakończyło się tragicznie 8 września 1997 roku w Poczdamie-Mittelmark.
Katarzyna Cieślak pozostawiła po sobie bogaty dorobek naukowy, który do dziś inspiruje badaczy oraz pasjonatów sztuki z tych niezwykle malowniczych regionów Polski.
Życiorys
Katarzyna Cieślak zdobyła wykształcenie w zakresie historii sztuki, co zakończyła w 1979 roku na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie studia odbywała pod auspicjami prof. Mariusza Karpowicza. Po ukończeniu nauki rozpoczęła pracę w pracowni Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku. Po jej likwidacji, przeniosła się do Zakładu Dziejów Nowożytnych Instytutu Historii PAN im. Tadeusza Manteuffla w Warszawie.
W 1988 roku uzyskała doktorat, który wzbogacił jej wiedzę oraz umiejętności w dziedzinie historii sztuki. Znana była przede wszystkim z badań dotyczących bogatej kultury Gdańska, co zaowocowało wieloma publikacjami naukowymi zarówno w języku polskim, jak i niemieckim.
Niestety, podczas pobytu w Niemczech tragicznie zmarła w wyniku wypadku samochodowego w wieku zaledwie 41 lat. W 2002 roku powstała Fundacja im. dr Katarzyny Cieślak, której celem jest wspieranie oraz promowanie młodych badaczy (do 40. roku życia) zajmujących się historią sztuki i kulturą Pomorza, Warmii oraz Mazur.
Publikacje
Autorka posiada bogaty dorobek publikacji, który obejmuje wiele istotnych kwestii związanych z historią sztuki i kulturą Gdańska. Poniżej przedstawiamy zestawienie jej prac:
- Malarz gdański Bartłomiej Milwitz, „Gdańskie Studia Muzealne”, 3, 1981, s. 157-174,
- Luterańskie epitafia obrazowe w kościołach Gdańska (1556-1680), „Biuletyn Historii Sztuki” 1983, 3/4, s. 293-310,
- Vom Bildepitaph zum bürgerlichen Ruhmesdenkmal in Danzig, „Zeitschrift für Ostforschung” 34, 1985, 2, s. 161-175,
- Pierwowzory graficzne epitafiów obrazowych w Gdańsku a problemy ich ikonografii. „Biuletyn Historii Sztuki” 1988, 3, s. 201-224,
- Epitaphien in Danzig (15. bis 20. Jahrhundert,). Probleme ihrer Ikonographie und Funktion, „Nord-Ost Archiv”. Zeitschrift für Kulturgeschichte und Landeskunde, 22, 1989, 97, s. 257-266,
- Wittenberga czy Genewa? Sztuka jako argument w sporach gdańskich luteran z kalwinami na przełomie XVI I XVII wieku, [w:] Sztuka miast i mieszczaństwa XV-XVIII wieku w Europie Środkowowschodniej, red. J. Harasimowicz, Warszawa 1990, s. 283-301,
- Wyznania w dawnym Gdańsku, „Tytuł”. Pismo literacko-artystyczne, 1991, 1, s. 125-131,
- Kościół – cmentarzem. Sztuka nagrobna w Gdańsku (XV-XVIII w.). „Długie trwanie” epitafium, Gdańsk 1992, s. 185,
- Epitafia obrazowe w Gdańsku (XV-XVII w.), Wrocław – Warszawa – Kraków 1993, s. 95,
- Unbekannte Emblembücher in der Herzog August Bibliothek in Wolfenbüttel, „Wolfenbütteler BarockNachrichten”, 20, 1993, 2, s. 90-94,
- Milwitz Bartłomiej, [w:] Słownik Artystów Polskich i Obcych w Polsce działających, t. 5, Warszawa 1993, s. 570-571,
- Die Kanzel in der Johanniskirche in Danzig (um 1616) – ihre Ikonographie und ihre Beziehungen zum religiösen Leben der Stadt, [w:] Geschichte des protestantischen Kirchenbaues. Festschrift für Peter Poscharsky zum 60. Geburtstag, hg. v. K. Raschzok, R. Serries, Erlangen 1994, s. 243-250,
- Ambona z kościoła św. Jana w Gdańsku. Przyczynek do twórczości Izaaka van den Blocka, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo”, 25, 1994, s. 35-58,
- Emblematic Programmes in Seventeenth-Century Gdańsk Churches in the Light of Contemporary Protestantism: an Essay and Documentation, „Emblematica”. An Interdisciplinary Journal for Emblem Studies, 9, 1995, 1, s. 21-44,
- Kaplica grobowa rodu Uphagenów w kościele św. św. Piotra i Pawła w Gdańsku, [w:] Dom Uphagena. Materiały, Gdańsk 1996, s. 49-52,
- Sztuka reformacji 1557-1793, [w:] Aurea Porta Rzeczypospolitej. Sztuka Gdańska od połowy XV do końca XVII [sic!, powinno być XVIII] wieku, Eseje, red. T. Grzybkowska, Gdańsk, 1997, s. 60-79,
- Warsztat Antona Möllera, Sąd Ostateczny, (hasło katalogowe), [w:] Aurea Porta Rzeczypospolitej. Sztuka Gdańska od połowy XV do końca XVIII wieku. Katalog, red. T. Grzybkowska, Gdańsk 1997, s. 115,
- Tod und Gedenken. Danziger Epitaphien vom 15. bis zum 20. Jahrhundert. (Einzelschriften der Historischen Kommission für ost- und west-preussische Landesforschung, hg. v. U. Arnold, 14), Lüneburg 1998, s. 128,
- Gregorius Frisch: Der Sankt Marien Pfarrkirchen in Dantzig inwendige Abriss, wyd. K. Cieślak, (Bibliotheca Historica Gedanensis, 1), Gdańsk 1999, s. 261,
- Embleme in Johann Arndts „Paradiesgärtlein”, „Pietismus und Neuzeit”. Ein Jahrbuch zur Geschichte des neueren Protestantismus, 25, 1999, s. 11-30,
- Między Rzymem, Wittenbergą a Genewą. Sztuka Gdańska jako miasta podzielonego wyznaniowo, Wrocław 2000, s. 488.
Lista ta dowodzi rozległej wiedzy i zaangażowania autorki w badania nad sztuką oraz historią Gdańska, wskazując na jej znaczący wkład w rozwój tego obszaru wiedzy.
Przypisy
- Splendor Gedanensis 2016. Dali najwięcej gdańskiej kulturze
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Martin Rathke | Maciej Żylicz | Gotfryd Ernest Groddeck | Alf Liczmański | Bogdan Wojciszke | Hubert Górnowicz | Henryk Hubertus Jabłoński | Stefan Pawlicki | Agnieszka Dauksza | Krystyna Gutowska | Wojciech Duda | Jakob Sigismund Beck | Jan Strelau | Matthias Gotthilf Löschin | Maciej Stanisław Zięba | Błażej Śliwiński | Wojciech Suleciński | Paweł Ukielski | Tadeusz Figiel | Alfred StockOceń: Katarzyna Cieślak