Kościół Bożego Ciała w Gdańsku to polskokatolicki kościół parafialny, który ma swoje miejsce w malowniczym Śródmieściu Gdańska, w uroczym województwie pomorskim.
Wchodzi on w skład dekanatu pomorsko-wielkopolskiego, który jest częścią diecezji warszawskiej.
Historia
Kościół Bożego Ciała w Gdańsku ma niezwykle bogatą historię, mocno związana z lokalną społecznością i rozwojem opieki zdrowotnej. Został on zbudowany jako część katolickiego zespołu szpitalnego dedykowanego Bożemu Ciału. W początkach swojego istnienia spełniał rolę zakładu dla trędowatych, a później przekształcił się w przytułek dla osób starych, chorych oraz samotnych.
Pomimo braku oficjalnych dokumentów, ogólnie przyjmuje się, że zespół szpitalny powstał w 1350 roku. Pierwsza wzmianka o kościele datuje się na 1385 rok, a potwierdzenie istnienia szpitala oraz kaplicy można znaleźć w zapisach z 1395 roku. Początkowo kościół był filią parafii mariackiej. W końcu XV wieku gotycka kaplica szpitalna została rozbudowana, zyskując status prezbiterium nowej, większej świątyni.
Przypuszcza się, że rozbudowa kaplicy rozpoczęła się przed 1454 rokiem, lecz prace zostały przerwane z uwagi na wybuch wojny trzynastoletniej (1454–1466). Obecna forma kościoła jest rezultatem odbudowy, która miała miejsce po oblężeniu w 1577 roku, kiedy to powstała główna nawa o orientacji wschód-zachód.
W 1592 roku kościół stał się ewangelickim kościołem parafialnym. Nowa funkcja wymusiła kolejne zmiany i rozbudowy świątyni. W latach 1688–1689 według projektu Barthela Ranischa wzniesiono prostokątną, barokową nawę, lokalizując ją po północnej stronie obecnego korpusu.
Ged przekazał nową wieżę o konstrukcji szkieletowej, która została wybudowana w 1749 roku, a następnie obmurowana w połowie XVIII wieku. Niestety w 1916 roku kościół doznał uszkodzeń wskutek uderzenia pioruna, co spowodowało konieczność przeprowadzenia prac remontowych. W 1936 roku odbyła się restauracja świątyni, która niechybnie musiała znosić zniszczenia w trakcie II wojny światowej, kiedy to z obiektu zniknęły organy, witraże, wyjątkowe dzwony oraz mechanizm zegara znajdujący się na wieży.
Po zakończeniu wojny w 1945 roku część budynków zespołu została rozebrana, a pozostałe przekształcone na mieszkania. W 2021 roku zainicjowano rewitalizację trzech z pięciu budynków, z najstarszym pochodzącym z 1786 roku, z myślą o adaptacji na potrzeby Hewelianum. Przemiany mają być zakończone do połowy 2024 roku, z inwestycją opiewającą na 31 milionów złotych, obejmującą stworzenie miejsc noclegowych, mediateki, księgarni oraz kawiarni.
Na początku lat 60. XX wieku kościół przeszedł istotną rewaloryzację. W 1974 roku, razem z plebanią, został przekazany polskokatolickiemu kościołowi. Obecnie proboszczem parafii jest ks. Rafał Michalak.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 22.08.2014 r.]
- Marek Gotard: Zajrzyj do krypty z jedyną gdańską mumią [online], www.trojmiasto.pl
- Zobacz kościół polskokatolicki w Gdańsku. www.trojmiasto.pl, 21.10.2012 r.
- Rewitalizacja dawnego przytułku w centrum Gdańska. Ma powstać atrakcyjna przestrzeń.
- Był tu szpital, będą noclegi. Zaniedbane miejsce w Gdańsku wypięknieje.
- Dawny zespół Bożego Ciała w Gdańsku wypięknieje za 31 mln zł. Będą tam m.in. noclegi.
- Kościół i Szpital Bożego Ciała. Ibedeker.pl. [dostęp 22.07.2014 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kościół Chrystusa Króla w Gdańsku | Kościół Miłosierdzia Bożego w Gdańsku | Kościół św. Elżbiety w Gdańsku | Kościół Świętego Judy Tadeusza Apostoła w Gdańsku | Kościół Świętego Ojca Pio w Gdańsku | Kościół św. Jakuba w Oliwie | Kościół św. Jana Bosko w Gdańsku | Parafia Chrystusa Króla w Gdańsku | Parafia św. Maksymiliana Kolbe w Gdańsku | Parafia Najświętszego Imienia Maryi w Gdańsku | Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła w Gdańsku Jelitkowie | Kościół św. Polikarpa w Gdańsku | Kościół św. Jana w Gdańsku | Kościół św. Andrzeja Boboli w Gdańsku | Kolegiata Najświętszego Serca Jezusowego w Gdańsku-Wrzeszczu | Bazylika archikatedralna w Gdańsku-Oliwie | Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej w Gdańsku Żabiance | Kościół św. Stanisława Kostki w Gdańsku – Oliwie | Parafia św. Ojca Pio w Gdańsku | Parafia św. Barbary w GdańskuOceń: Kościół Bożego Ciała w Gdańsku (polskokatolicki)