Kościół św. Jana Bosko w Gdańsku

---

Historia

W pierwszej połowie XV wieku w Oruni zbudowano pierwszą świątynię, która została ufundowana przez Krzyżaków w formie kaplicy. Z czasem, w 1571 roku, kaplica ta została przekształcona w kościół ewangelicki. Jednak w wyniku pożaru, który miał miejsce w 1577 roku, rozpoczęto jego odbudowę w 1608 roku. W 1645 roku odnotowano, że kościół grozi zawaleniem, co naglącą potrzebę kolejnych prac konserwacyjnych. W 1684 roku do świątyni dołączono wieżę, a następnie w 1766 roku przystąpiono do rozbudowy zachodniej i północnej części budynku.

Aktualny kościół został zbudowany w miejscu poprzedniego, który uległ zniszczeniu w 1813 roku w wyniku pożaru, wywołanego przez wycofujących się żołnierzy francuskich, co miało miejsce w kontekście Wolnego Miasta Gdańska. Budowę nowej świątyni rozpoczęto w 1820 roku, dzięki finansowemu wsparciu Fryderyka Wilhelma III, a zakończono ją w 1823 roku. Za projekt budowli odpowiadał znany pruski architekt – Karl Friedrich Schinkel.

W okresie II wojny światowej kościół poniósł znaczne szkody. Uszkodzenia dotknęły dach, wieżę oraz okna. Po zakończeniu wojny, 28 maja 1945 roku, budowla została zajęta przez katolików. Rzymskokatolicki biskup gdański, Karol Maria Splett, przekazał kościół salezjanom, aby mogli prowadzić w nim działalność opiekuńczo-wychowawczą skierowaną do młodzieży. 20 lipca 1972 roku świątynia i plebania formalnie przeszły na własność tego zgromadzenia.

Obok kościoła istniał ewangelicki cmentarz oruński, który pełnił swoją funkcję od 1691 roku aż do lat 60. XX wieku. Później teren ten został przekształcony w park. 15 lipca 1994 roku kościół uzyskał status kościoła parafialnego, odłączając się od pobliskiej parafii Ignacego Loyoli.

Charakterystyka

Kościół św. Jana Bosko w Gdańsku to wyjątkowy przykład architektury neogotyckiej, zbudowany z czerwonej cegły, który przyciąga uwagę swoim wyglądem. Posiada charakterystyczną wieżę o wysokości 43 metrów, zakończoną blaszana kopułą w formie ostrosłupa, która stanowi lokalną dominantę architektoniczną. Kubatura świątyni wynosi 2800 m³, a jej całkowita długość, łącznie z przedsionkiem, to 33 metry, przy szerokości 16 metrów.

Wnętrze kościoła charakteryzuje się drewno sklepieniem pozornym, które wspierają 8 drewnianych filarów. Te filary tworzą emporę biegnącą wzdłuż bocznych ścian, łączącą się nad głównym wejściem. Dodatkowo, nad tym wejściem znajdują się piętnastogłosowe organy, których budowa miała miejsce w 1912 roku.

Pierwotna aranżacja kościoła była zgodna z stylem neogotyckim. Jednak w wyniku ustaleń posoborowych, w 1975 roku wnętrze przeszło istotną przebudowę. Z tego powodu, znikły ambona oraz ołtarz neogotycki, a także dwa ołtarze boczne. Na ich miejsce zbudowano nowy ołtarz, którego płaskorzeźby wykonał lokalny artysta Wawrzyniec Samp.

Na wieży kościoła znajdują się 3 dzwony, które zostały odlane ze stali w 1921 roku. Początkowo istniały cztery dzwony, z których najstarszy datowany jest na 1656 rok. W 2019 roku elewacja wieży przeszła remont, co przyczyniło się do zachowania jej pierwotnego charakteru.

---

Oceń: Kościół św. Jana Bosko w Gdańsku

---