Kościół św. Elżbiety w Gdańsku

---

Architektura

Kościół, który obecnie podziwiamy, jest wspaniałą przykładem gotyckiej architektury, wzniesioną z czerwonej cegły. To jednonawowa budowla, charakteryzująca się morącego kształtu i elegancją stylu, który był popularny w swoim czasie.

Wnętrze kościoła zdobi >gwiaździste prezbiterium, co nadaje mu niepowtarzalny klimat. Dodatkowo, na osi świątyni znajduje się jedna wieża, która dominuje nad jej sylwetką. Warto również zwrócić uwagę na jedną boczną kaplicę, która uzupełnia całość budowli, dodając do niej urok i wartość artystyczną.

Kalendarium i organy

Historia kościoła św. Elżbiety w Gdańsku jest niezwykle bogata i sięga końca XIV wieku. W okresie 1393–1394 do istniejącego przytułku dla ubogich i chorych dobudowano kaplicę poświęconą św. Elżbiecie, przekształcając przytułek w szpital. Już kilka lat później, w 1417 roku, ukończono budowę właściwego kościoła, którego sylwetka dotrwała do czasów współczesnych niemal w niezmienionej formie. Zmiany zaszły jedynie w obrębie wieży oraz jej hełmu.

W 1547 roku rozpoczęto budowę wysokiego wału fortyfikacyjnego, co doprowadziło do likwidacji niektórych zabudowań szpitalnych oraz cmentarza przykościelnego. Zamurowano również główne wejście do kościoła. W 1557 roku świątynia przeszła w ręce ewangelików reformowanych, co było kolejnym istotnym etapem w jej historii.

Rok 1844 przyniósł kolejne zmiany, ponieważ władze miasta zdecydowały o sprzedaży kościoła wojsku. Od tego momentu, aż do 1945 roku, kościół pełnił funkcję garnizonową, a odprawiane w nim nabożeństwa były sporadyczne. W końcu XIX wieku zlikwidowano wały fortyfikacyjne, co miało wpłynąć na otoczenie świątyni.

W wyniku II wojny światowej, w marcu 1945 roku, kościół oraz szpital przykościelny uległy zniszczeniu wskutek pożaru, który został wzniecony przez żołnierzy Armii Czerwonej. Odbudową zajęli się księża pallotyni, a proces ten zakończył się w 1947 roku, kiedy to uroczyście otwarto odbudowany kościół. Warto zaznaczyć, że hełm wieży nie został odtworzony, a jego miejsce zajęto przez daszek.

W latach 1956-1958, po wydarzeniach październikowych, uzyskano zgodę na odbudowę dawnego szpitala, który od tego czasu pełnił funkcję domu duszpasterskiego. W 1993 roku kościół przeszedł remont, w ramach którego zyskał nowy wystrój wnętrza.

Organy, które do 1945 roku znajdowały się w kościele, zostały stworzone w latach 1735-36 przez Andrzeja Hildebrandta. Posiadały one 29 głosów i były uznawane za istotny element świątyni. W 1912 roku instrument przeszedł przebudowę, zamieniając swój system na elektropneumatyczny, co zredukowało liczbę głosów do 24. Niestety, organy te uległy zniszczeniu w pożarze kościoła na skutek działań wojennych w 1945 roku. Dziecięce organy, które obecnie znajdują się w kościele, zostały zbudowane w 1957 roku i mają 15 głosów, będąc nowym rozdziałem w historii tego wspaniałego zabytku.

---

Oceń: Kościół św. Elżbiety w Gdańsku

---