Aleja Grunwaldzka w Gdańsku

---

Przebieg

Aleja Grunwaldzka to jedna z głównych arterii Gdańska, która przechodzi przez różne dzielnice i osiedla tego pięknego miasta. Jej przebieg można określić następująco:

• Wrzeszcz,
• Wrzeszcz Górny,
• Strzyża,
• Oliwa,
• Mirów,
• Stara Oliwa,
• Ludolfino.

W Wrzeszczu aleja krzyżuje się z ulicą Słowackiego oraz z drogą wojewódzką nr 472. Z kolei w Oliwie, skrzyżowanie z ul. Rybińskiego tworzy połączenie z drogą wojewódzką nr 218. Trzeba podkreślić, że al. Grunwaldzka jest kontynuacjąal. Zwycięstwa, co czyni ją istotną częścią komunikacyjną Gdańska.

Historia

W 1822 roku w Gdańsku powstała bita droga, która połączyła miasto z Oliwą. Ten istotny projekt infrastrukturalny zainicjował dalszy rozwój komunikacji w regionie.

W Wrzeszczu, pod adresem al. Grunwaldzka 114 (wtedy Hauptstraße 98), od października 1911 do grudnia 1913 mieszkał z rodziną następca tronu niemieckiego, Wilhelm Hohenzollern. Jego obecność w tym rejonie miała znaczenie symboliczne, podkreślając międzynarodowe powiązania Gdańska w tamtym czasie.

W marcu 2020 rozpoczęto realizację budowy brakującego odcinka drogi rowerowej na 2-kilometrowym odcinku, który znajduje się pomiędzy ul. Braci Lewoniewskich a Kołobrzeską. Ta inwestycja, mająca na celu poprawę bezpieczeństwa i komfortu rowerzystów, została zlecona firmie WPRD Gravel, a jej koszt wyniósł 2,6 mln zł.

Natomiast 13 marca 2021 roku na całej długości Alei wprowadzono nową regulację, ograniczając dopuszczalną prędkość z 70 do 50 km/h. Zmiana ta miała na celu zwiększenie bezpieczeństwa zarówno kierowców, jak i pieszych na tym ruchliwym odcinku drogi.

Zabudowa wzdłuż alei

Charakter zabudowy przy al. Grunwaldzkiej jest różnorodny i zróżnicowany, co jest szczególnie widoczne w różnych dzielnicach, przez które przebiega ta aleja.

Wrzeszcz

W dzielnicy Wrzeszcz al. Grunwaldzka jest miejscem o dużym zagęszczeniu budynków o różnorodnej architekturze. Znajdziemy tu zarówno przedwojenne kamienice w stylu eklektycznym oraz secesyjnym, jak również obiekty wybudowane w okresie socrealizmu i modernizmu z lat 50. XX wieku. Do najbardziej znanych lokali w tej okolicy należą:

• Dwór Uphagena (nr 5),
• CH Manhattan,
• wysoki budynek mieszkalny Olimp, oddany do użytku 31 grudnia 1969,
• biurowiec Klonowa 1,
• Galeria Bałtycka,
• biurowiec Officyna (nr 46 i 48/50), który otwarto w 2019 roku w miejscu budynku z lat 1955, w którym do 2011 roku mieściła się firma Chemia; został on wzbogacony o pięciokondygnacyjny budynek, który powstał w 2022 roku.

W Wrzeszczu, szczególnie na odcinku pomiędzy ul. Do Studzienki a ul. Jaśkowa Dolina, zabudowa jest najbardziej charakterystyczna. Ze względu na ukształtowanie terenu, stanowiące efekty morenowej rzeźby, al. Grunwaldzka w tym rejonie biegnie pod znacznym kątem, co sprawia, że każdy kolejny budynek przy ul. Jaśkowa Dolina jest wyższy o około 0,5 m.

Wysepka

Na odcinku między ul. Klonową a ul. Słowackiego, jezdnie al. Grunwaldzkiej są oddalone od siebie o 45 m, co pozwoliło zachować przedwojenne zabudowania biurowe i mieszkalne. Ten obszar o powierzchni około 13 155 m² jest potocznie nazywany Wysepką. Znajduje się tam również skwer, przez który płynie potok Strzyża, oraz dużego przystanku tramwajowego. Istnieją plany dotyczące ewentualnego wyburzenia obecnych budynków w tym rejonie.

Strzyża

W dzielnicy Strzyża zabudowania przy al. Grunwaldzkiej są rzadsze, chociaż również istotne. Przy samej alei prawie nie ma mieszkań, dominują natomiast zabudowy przy ulicach prowadzących do niej. W tej okolicy mieszczą się:

• dyskont Lidl,
• centrum handlowe z Jysk i Biedronką,
• Plac J. Piłsudskiego, na którym znajduje się pomnik Naczelnika,
• Gdański Stadion Lekkoatletyczny i Rugby.

Oliwa

Mirów

W osiedlu Mirów zabudowania są równie rzadkie, jak na Strzyży. Po wschodniej stronie dominują obiekty przemysłowe, a w tej okolicy znajdują się także filie dealerów samochodowych różnych marek. Po stronie zachodniej strefa ta jest zdominowana przez obiekty sportowo-rekreacyjne, w tym:

• boisko do rugby, na którym mecze rozgrywa Lechia Gdańsk,
• Hala Olivia z lodowiskiem, gdzie rywalizuje Stoczniowiec Gdańsk,
• stadion MOSiR.

Na zachodniej stronie znajdują się również hipermarket budowlany Castorama oraz hipermarket elektroniczny Media Markt. Ten odcinek al. Grunwaldzkiej ma charakter przedmieścia, mimo że nie leży na peryferiach miasta.

Stara Oliwa

W Starej Oliwie, począwszy od ul. Derdowskiego, zaczynają się zabudowania mieszkalne. W samym centrum znajduje się pętla tramwajowa Oliwa oraz wschodnie wejście do Parku Oliwskiego.

Ludolfino

W Ludolfinie, po gęsto zabudowanym odcinku w centrum, na wschodniej stronie dominują bloki mieszkalne, podczas gdy po zachodniej stronie znajdują się nieużytki oraz tereny przemysłowe. W tej okolicy można znaleźć również zabudowania AWFiS z boiskami. Dopiero w końcowym odcinku ulicy dostrzegamy domy jednorodzinne.

Numeracja

Aleja Niepodległości w Sopocie, będąca kontynuacją al. Grunwaldzkiej, zachowuje przypisaną jej numerację, która sięga w Gdańsku do numeru 617. W sumie numeracja obejmuje zarówno aleję w Sopocie, jak i w Gdańsku, osiągając około 960.

Interesującą przyczyną tego nietypowego stanu rzeczy jest historia Gdańska i Sopotu z lat 30. XX wieku, kiedy to obie miejscowości należały do Wolnego Miasta Gdańska. W tym czasie, główny ciąg komunikacyjny zyskał nazwę Adolf-Hitler-Straße, co oznacza, że ul. Adolfa Hitlera stała się częścią lokalnej infrastruktury.

---

Oceń: Aleja Grunwaldzka w Gdańsku

---