Aleja gen. Józefa Hallera to jedna z kluczowych tras komunikacyjnych w pięknym Gdańsku. Zaczyna się w dzielnicy Wrzeszcz Górny, a jej przebieg prowadzi przez malownicze tereny Wrzeszcza Dolnego. Na niedługim odcinku aleja dociera również do Zaspy-Rozstaje, gdzie kontynuuje swój bieg w kierunku Zatoki Gdańskiej. Ostatecznie, jej trasa kończy się w ślicznym Brzeźnie, oferując piękne widoki na wodę.
Ta aleja nie tylko łączy kilka gdańskich dzielnic, ale także pełni rolę ważnego elementu lokalnej infrastruktury. Jej historia i charakter przyciągają wielu spacerowiczów oraz mieszkańców, którzy chcą cieszyć się urokami tego miejsca.
Komunikacja
Aleja gen. Józefa Hallera jest jedną z kluczowych arterii Wrzeszcza Dolnego oraz Brzeźna, które zapewniają sprawną komunikację w kierunku centrum Gdańska. Oferuje ważne połączenie, szczególnie w środkowym odcinku, łącząc Zaspę z Węzłem Kliniczna.
Cała długość alei została przystosowana do potrzeb komunikacji miejskiej, ponieważ biegnie wzdłuż niej torowisko tramwajowe. Poruszają się po nim tramwaje obsługujące linie 2, 3, 4, 5 i 8, co wpływa na komfort i dostępność transportu publicznego w tej części Gdańska.
Obiekty
Wzdłuż Aleji gen. Józefa Hallera w Gdańsku znajduje się wiele interesujących obiektów, które zasługują na uwagę. Oto niektóre z nich:
- Były Instytut Politologii Uniwersytetu Gdańskiego,
- Centrum Edukacji Nauczycieli,
- Historyczny wiadukt z 1914 roku na linii kolejowej nr 202 i linii kolejowej nr 250,
- Nieczynny cmentarz parafialny w Brzeźnie, założony na początku lat 20. XX wieku,
- Oczyszczalnia ścieków Zaspa (wyłączona z eksploatacji),
- Pętla tramwajowa Brzeźno Plaża,
- Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Gdańskiej Macierzy Szkolnej w Gdańsku,
- Polski Rejestr Statków,
- Wydział Farmaceutyczny Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego z Ogrodem Roślin Leczniczych GUMed, al. Hallera 107,
- Zajezdnia autobusowa Gdańskich Autobusów i Tramwajów,
- Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego nr 1.
Historia
Czasy, w których wytyczono aleję gen. Józefa Hallera w Gdańsku, sięgają początku XX wieku. Projekt ten był odpowiedzią na rosnące potrzeby komunikacyjne, stanowiąc alternatywę dla istniejącego od lat 40. XIX wieku jedynego szlaku łączącego osiedle Wrzeszcz z nadmorskim Brzeźnem, którym były współczesne ulice Bolesława Chrobrego oraz Gdańska. Rozwój urbanizacyjny Wrzeszcza sprawił, że powstała potrzeba nowego ciągu komunikacyjnego.
W 1914 roku w obrębie inwestycji zbudowano wiadukt kolejowy, który stanowił zakończenie wcześniejszego odgałęzienia drogi od al. Zwycięstwa. W latach 20. tego wieku aleja została wydłużona od nasypu kolejowego aż do skrzyżowania z ul. Mickiewicza. Kolejna część trasy, prowadząca do ul. Kościuszki, powstała przed 1929 rokiem. Mimo istniejących planów, żeby kontynuować alejkę aż do Brzeźna, finalizacja tego projektu miała miejsce dopiero w 1960 roku.
W połowie lat 20. XX wieku, na zachodniej stronie, między ul. Reja a ul. Mickiewicza, zrealizowano powtarzalną zabudowę wielorodzinną według projektu Adolfa Bielefeldta. Na wschodniej stronie natomiast, w 1929 roku zbudowano modernistyczną szkołę im. Heleny Lange (obecnie Wydział Farmaceutyczny GUMed), natomiast w 1930 roku stworzono ciąg domów szeregowych (nr 19–105). Również w 1930 roku uruchomiona została linia tramwajowa na odcinku od al. Zwycięstwa do al. Legionów.
W 1930 roku, na skrzyżowaniu z ul. Mickiewicza, zrealizowano kaplicę NMP (Marienkapelle). Władze miejskie z powodu nacisków zrezygnowały z wcześniejszych planów, które zakładały budowę nowoczesnego kościoła (Kreuzkirche). Z kolei zabudowa zachodniej strony, rozciągająca się od ul. Mickiewicza do ul. Kościuszki (nr 90–120), powstała najprawdopodobniej podczas II wojny światowej.
W latach 1940–1945 pomiędzy ul. Lwowską oraz skrzyżowaniem ul. Chrobrego z al. Hallera znajdowały się dwa obozy pracy. Po wojnie, w 1948 roku, w okolicy al. Hallera oraz ul. Chrobrego oddano do użytku 85 drewnianych domków, znanych jako „domki fińskie”. W latach 1951–1954 na wschodniej stronie odcinka, od ul. Mickiewicza do ul. Kościuszki, zrealizowano nową zabudowę w ramach osiedla Roosevelta. Dodatkowo, w latach 1952–1954 powstał Zespół Szkół Budownictwa Okrętowego w sąsiedztwie ul. Reja.
W 1959 roku, linia tramwajowa została przedłużona od ul. Mickiewicza do tymczasowej pętli przy ogródkach Kolonii Uroda, a rok później trasa tramwajowa sięgnęła aż do Brzeźna. Po kolejnych latach, w 1978 roku, rozpoczęła działalność zajezdnia autobusowa. W latach 80. XX wieku na zachodniej stronie, nieopodal pętli tramwajowej w Brzeźnie, zbudowano obiekt sportowy Morskiego Robotniczego Klubu Sportowego (nr 240), w tym cztery tory łucznicze i budynek klubowy, który obecnie jest nieczynny.
Między 2008 a 2010 rokiem, na skrzyżowaniu z ul. Kościuszki zrealizowano budowę dziesięciopiętrowego kompleksu mieszkalno-handlowego Fregata. W 2020 roku przeprowadzono remont odcinka ulicy oraz zatok postojowych na długości 900 m, między ul. Okrzei a Mickiewicza, a także między Mickiewicza a Kościuszki. W 2021 roku zmodernizowano fragment trasy od ul. Kościuszki do al. Płażyńskiego, a rok później odcinek od ul. Kościuszki do ul. Klinicznej. W 2023 roku planowane są dalsze prace na dwóch odcinkach jezdni zachodniej – od ul. Wczasy do al. Płażyńskiego oraz kolejny od al. Płażyńskiego do ul. Kościuszki.
Poprzednie nazwy
- niem. Ostseestraße (Bałtycka) do 1945,
- Franklina Roosevelta od 1945 do 1953,
- Karola Marksa od 1953 do 1990.
Przypisy
- Modernizacja Alei Hallera w Gdańsku na odcinku od ul. Kościuszki do ul. Klinicznej [online], drmg.gdansk.pl [dostęp 22.10.2022 r.]
- Plany gdańskich drogowców na 2023 rok. Długo oczekiwany remont i sporo modernizacji [online], trojmiasto.pl, 31.08.2022 r. [dostęp 22.10.2022 r.]
- Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego nr 1 [online], ckziu1.gda.pl [dostęp 10.12.2021 r.]
- Kontakt [online], www.prs.pl [dostęp 19.05.2021 r.]
- CEN Centrum Edukacji Nauczycieli [online], www.cen.gda.pl [dostęp 06.09.2021 r.]
- Modernizacja Alei Hallera w Gdańsku na odcinku od ul. Okrzei do ul. Mickiewicza oraz od ul. Mickiewicza do ul. Kościuszki [online], drmg.gdansk.pl [dostęp 09.07.2020 r.]
- Jarosław Wasielewski. Ostseestrasse – droga do morza. „30 Dni”. 3 (89), 2010.
- Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej. gumed.edu.pl. [dostęp 14.11.2015 r.]
- Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Gdańsku. pbw.gda.pl. [dostęp 14.11.2015 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Aleja Grunwaldzka w Gdańsku | Aleja Legionów w Gdańsku | Aleja Vaclava Havla w Gdańsku | Plac Obrońców Poczty Polskiej | Plac Kobzdeja | Podwale Grodzkie | Ulica Siennicka w Gdańsku | Targ Węglowy w Gdańsku | Ulica Juliusza Słowackiego w Gdańsku | Ulica Wajdeloty w Gdańsku | Droga Królewska (Gdańsk) | Ulica Wałowa w Gdańsku | Ulica Toruńska w Gdańsku | Ulica Tadeusza Kościuszki w Gdańsku | Ulica Świętokrzyska w Gdańsku | Ulica Świętojańska w Gdańsku | Ulica Świętego Ducha w Gdańsku | Ulica Szeroka w Gdańsku | Ulica Szafarnia w Gdańsku | Ulica Starogardzka w GdańskuOceń: Aleja gen. Józefa Hallera w Gdańsku