Paweł Huelle

---

Życiorys

W 1980 roku, podczas wydarzeń sierpniowych, Paweł Huelle aktywnie przyczynił się do powstania apelu mającego na celu utworzenie niezależnej organizacji studenckiej. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Gdańskim, a jego zaangażowanie w działalność związku zawodowego NSZZ „Solidarność” zaowocowało członkostwem w redakcji „Głosu Wolnego”, który był wydawany podczas I Krajowego Zjazdu Delegatów. Po ogłoszeniu stanu wojennego wspierał podziemne wydawnictwa, co świadczy o jego determinacji w walce o wolność słowa.

W latach 1983–1986 Paweł Huelle uczył języka polskiego w różnych placówkach edukacyjnych, począwszy od szkół podstawowych po średnie oraz zawodowe. W tym okresie pracował również w spółdzielni Świetlik. Jego ścieżka zawodowa doprowadziła go do wykładowstwa filozofii na Akademii Medycznej w Gdańsku. Następnie w latach 1994–1999 pełnił funkcję dyrektora TVP3 Gdańsk. Jego kariera akademicka rozkwitła, gdy w 2010 roku został wykładowcą na kierunku reżysersko-operatorskim w Gdyńskiej Szkole Filmowej, a rok później objął posadę kierownika literackiego w Teatrze Miejskim w Gdyni.

W swojej twórczości Huelle poświęcał wiele uwagi Gdańskowi, który był jego rodzinnym miastem. Debiutancka powieść Weiser Dawidek, wydana w 1987 roku, przyniosła mu ogromną popularność, a jej ekranizacja w reżyserii Wojciecha Marczewskiego w 2000 roku, zatytułowana Weiser, przyczyniła się do dalszej popularyzacji jego nazwiska. Huelle był także aktywnym członkiem polskiego PEN Clubu, gdzie objął stanowisko wiceprezesa.

Na podstawie jego twórczości powstało wiele spektakli teatralnych, w tym Teatrze Telewizji, takich jak Stół (2000) oraz Srebrny deszcz (2000). Kolejnym dziełem był Kąpielisko ostrów (2001), przedstawione w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie. Huelle krytykował publicznie wypowiedzi księdza Henryka Jankowskiego, które uznawał za antysemickie, co skutkowało procesem sądowym zakończonym pomyślnie dla pisarza.

W 1998 roku kandydował bez powodzenia na radnego Gdańska z listy Unii Wolności, a w 2010 roku był częścią komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego w jego staraniach o prezydenturę. W 2019 roku dołączył do Rady Kultury Gdańskiej, co wskazuje na jego ciągłe zaangażowanie w życie kulturalne miasta. Zmarł 7 grudnia 2023 roku, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku (rejon IV, kwatera TAR I/2a/8).

Życie prywatne

Paweł Huelle to człowiek o bogatym życiu osobistym. Był dwukrotnie żonaty, co świadczy o jego złożonych relacjach. W pierwszym małżeństwie związany był z Anną, z którą doczekał się syna Juliusza. Jego druga żona to uznawana malarka, Ida Łotocka-Huelle.

Twórczość

W związku z omawianą kwestią, niepodważalnie interesującym tematem jest kategoria: Powieści Pawła Huelle. Jest on znany jako utalentowany autor, który stworzył wiele dzieł literackich, obejmujących różne gatunki. Wśród jego najbardziej znaczących książek można wymienić:

• Weiser Dawidek (1987),
• Opowiadania na czas przeprowadzki (1991),
• Wiersze (1994),
• Pierwsza miłość i inne opowiadania (1996),
• Inne historie (1999),
• Mercedes-Benz. Z listów do Hrabala (2001), tłum. na język litewski (Mercedes-Benz. Iš laiškų Hrabalui, tłum. Vytautas Dekšnys, 2011),
• Byłem samotny i szczęśliwy (2002),
• Castorp (2004),
• Ostatnia Wieczerza (2007),
• Opowieści chłodnego morza (2008),
• Śpiewaj ogrody (2014),
• Ulica świętego Ducha i inne historie (2016),
• Talita (2020).

Dodatkowo, Paweł Huelle wykazał się również talentem w tworzeniu scenariuszy filmowych, będąc współautorem takich produkcji jak: Wróżby kumaka (2005), NZS. Tak się zaczęło… (2005) oraz O dwóch takich, co nic nie ukradli (1999).

Odznaczenia, wyróżnienia i upamiętnienie

Paweł Huelle uzyskał wiele znaczących odznaczeń i wyróżnień w swojej karierze literackiej, co świadczy o jego znaczeniu w polskiej kulturze. Wśród nich znajduje się Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymał w 2012 roku, a także Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” przyznany w 2014 roku.

W 2013 roku uhonorowano go Medalem św. Wojciecha. Błyszczy również Górując nad nagrodami Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki, które zdobył dwukrotnie – w 1987 oraz w 2007 roku. Wyróżnienia zaczął gromadzić od samego początku swojej kariery, a przykładem jest Nagroda Fundacji im. Kościelskich z 1988 roku, czy Nagroda Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis”, którą otrzymał w latach 1990, 2008 oraz 2015.

W 1995 roku zdobył nagrodę polskiego PEN Clubu w dziedzinie prozy. Jego twórczość doceniono także Paszportem „Polityki” za powieść pt. Mercedes-Benz. Z listów do Hrabala w 2001 roku. Poza tym w 2002 oraz 2007 roku zyskał Pomorską Nagrodę Artystyczną.

Nie sposób pominąć Nagrody Miast Partnerskich Torunia i Getyngi, którą otrzymał w 2005 roku. W latach 2007 oraz 2022 przyznano mu Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury, co dodatkowo potwierdza jego znaczenie w Gdańsku jako miejsca kulturowego.

W 2008 roku przyznano mu „Sztorm Roku” w kategorii Literatura za powieść Ostatnia wieczerza, która była również nominowana do prestiżowej Nagrody Literackiej Nike w tym samym roku. W 2010 roku zdobył Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska „Neptuny”, a w 2016 roku Wielką Pomorską Nagrodę Artystyczną.

W 2018 roku wurde odznaczony „Galionem Gdyńskim” w kategorii kreacja artystyczna, a w 2021 roku Pomorską Nagrodą Literacką „Wiatr od morza” za całokształt pracy twórczej. Otrzymał także Nagrodę Fundacji Alfreda Jurzykowskiego oraz Nagrodę im. Andreasa Gryfiusa.

Ważnym elementem upamiętnienia Pawła Huelle są jego dzieła. Uwieczniony został jako jeden z apostołów na obrazie Ostatnia Wieczerza autorstwa Macieja Świeszewskiego, który został eksponowany w hali przylotów gdańskiego lotniska. To dzieło stanowiło inspirację dla jego powieści Ostatnia Wieczerza z 2007 roku.

Warto również wspomnieć, że poeta Janusz Szuber poświęcił Pawłowi Huellemu wiersz pod tytułem Krahla, który został opublikowany w tomikach poezji 19 wierszy z 2000 oraz Pianie kogutów z 2008 roku.

W 2024 roku na jednym z filarów przystanku PKM Gdańsk Niedźwiednik powstanie mural, który będzie upamiętniał pisarza, podkreślając jego znaczenie w polskiej literaturze.

---

Oceń: Paweł Huelle

---