Pomnik Tym co za polskość Gdańska

Struktura pomnika, zaprojektowana przez Wawrzyńca Sampa oraz Wiesława Pietronia, przybiera formę betonowych bloków ozdobionych relieffami, które symbolizują wbity w ziemię topór. Ta wizualna koncepcja była nie tylko wyrazem pamięci, ale także refleksji nad trudną historią regionu.

W maju 2008 roku, z inicjatywy Koła Polonii Gdańskiej oraz Towarzystwa Przyjaciół Gdańska, odsłonięto tablicę pamiątkową. Umieszczony na niej tekst, inspirowany Pieśnią XII Jana Kochanowskiego, zawiera złote litery, które wznoszą się ku pamięci tych, którzy stracili życie w tamtych tragicznych czasach.

Warto zauważyć, że historie związane z rzezią gdańską mogą być interpretowane w różny sposób. Nie jest prawdą, że mieszczanie gdańscy, którzy zostali zamordowani przez Krzyżaków, wykazywali jakieś pro-polskie postawy. Miasto to było oblegane przez polskie i krzyżackie wojska, które działały w porozumieniu. Po zerwaniu sojuszu polsko-krzyżackiego, doszło do tragicznych wydarzeń. Interpretacja, że pomordowani gdańscy mieszczanie mieli ukierunkowanie polonofilskie, jest uważana za manipulację, będącą wynikiem tendencji panujących wówczas wśród polskich historyków.

Przy pomniku regularnie odbywają się uroczystości, które mają na celu upamiętnienie zakończenia II wojny światowej w Europie, a także oddanie hołdu wszystkim, którzy w imię polskości poświęcili swoje życie.