Carl Gottlieb Ehler


Carl Gottlieb Ehler to postać, która pozostawiła znaczący ślad w historii Gdańska. Urodził się 8 września 1685 roku w tym pięknym mieście, gdzie spędził większość swojego życia. Był nie tylko burmistrzem Gdańska, ale również matematykem, co świadczy o jego wszechstronnych umiejętnościach i wiedzy.

Jego kariera zakończyła się w Gdańsku, gdzie zmarł 22 listopada 1753 roku. Osobowość Ehlera oraz jego dokonania w dziedzinie matematyki i administracji miejskiej są tematami, które zasługują na bliższe poznanie.

Życiorys

Carl Gottlieb Ehler przyszedł na świat jako syn rajcy Carla Ehlera oraz jego małżonki Konstancji, która była córką burmistrza Nicolausa von Bodecka. W roku 1713 związał się małżeństwem z Anną Florentyną Frankenberger. Jego siostra, Adelgunda Konkordia, w 1708 roku poślubiła Johanna Wahla, który pełnił funkcję sekretarza w Radzie Miejskiej, później zostając burmistrzem i burgrabim.

Nieustannie rozwijając swoje umiejętności, Ehler kształcił się w różnych школach, między innymi w Gdańsku (od 1700 roku), Królewcu (1705), Frankfurcie nad Odrą (1706) oraz Lejdzie (1707). Zasłynął jako jeden z założycieli Societas Litteraria cuius symbolum virtutis et scientiarum incrementa w roku 1720, które uznawane jest za najstarsze towarzystwo naukowe na obszarze Polski. Dzięki jego staraniom, gdańscy uczeni nawiązali cenne relacje z Akademią Nauk w Petersburgu.

W latach 1735–1742 pełnił rolę pośrednika gdańskiego profesora matematyki, Heinricha Kühna, korespondując z wybitnym matematykiem Leonhardem Eulerem na temat problemu mostów królewieckich. Praca w Radzie Miejskiej Gdańska rozpoczęła się dla Ehlera w 1711 roku, gdzie zaczynał jako sekretarz, a później awansował na ławnika w 1722 roku, rajcę w 1727 roku, sędziego w 1730 roku, a do końca życia, czyli do 1740 roku, był jednym z czterech burmistrzów. W latach 1737 i 1743 piastował również tytuł burgrabiego królewskiego w Gdańsku.

W czasach wojny o sukcesję polską (1733–1734) oraz oblężenia Gdańska przez armie rosyjskie i saskie, Carl Gottlieb Ehler, wspólnie z szwagrem Johannem Wahlem, reprezentował Radę Miejską jako delegat, prowadząc negocjacje z królem Stanisławem Leszczyńskim dotyczące obrony miasta. Po kapitulacji włączył się w sześcioosobową delegację gdańskich ordynków, którą kierował Wahl, wysłaną w sierpniu 1734 do Petersburga, aby przekonać carycę Annę do obniżenia narzuconej Gdańskowi kwoty „odszkodowania” wynoszącego milion talarów. Mimo wielomiesięcznych starań, misja okazała się nieudana i w czerwcu 1735 roku delegacja powróciła do Gdańska z pustymi rękami. Jednak biorąc pod uwagę, że nawiązał nowe kontakty z petersburskimi naukowcami, wyjazd ten przyniósł pewne korzyści.

Jako burmistrz, w 1749 roku wydał orzeczenie dotyczące bójki ulicznej, które zostało podważone przez króla Augusta III. W konsekwencji musiał wypłacić jednemu z oskarżonych odszkodowanie w wysokości 439 fl. Po jego śmierci Ehler został pochowany w kościele Mariackim w Gdańsku.

Przypisy

  1. Brian Hopkins, Robin J. Wilson: The Truth About Konigsberg. mathdl.maa.org. [zarchiwizowane z tego adresu 13.07.2010 r.], s. 201.
  2. Historia Gdańska. Edmund Cieślak (red.). T. III/1. Gdańsk: 1993, s. 688.
  3. Historia Gdańska. Edmund Cieślak (red.). T. III/1. Gdańsk: 1993, s. 516, 537.
  4. Kazimierz Kubik, Lech Mokrzecki: Trzy wieki nauki gdańskiej. Wyd. 2. 1976, s. 39.
  5. Edmund Cieślak. Konflikt tragarza z burmistrzem gdańskim. „Rocznik Gdański”. 31, s. 95n, 1971. Historia Gdańska. Edmund Cieślak (red.). T. III/1. s. 620.

Oceń: Carl Gottlieb Ehler

Średnia ocena:4.68 Liczba ocen:24