UWAGA! Dołącz do nowej grupy Gdańsk - Ogłoszenia | Sprzedam | Kupię | Zamienię | Praca

Anton Paschke


Anton Paschke, urodzony 9 października 1806 roku w Gdańsku, a zmarły 13 marca 1865 roku w Braniewie, był znaczącą postacią w polskim środowisku akademickim oraz religijnym. Jako ksiądz katolicki, dysponował licencjatem z teologii, co pozwoliło mu na rozwijanie swojej kariery w instytucjach kościelnych.

Paschke odznaczał się również umiejętnościami translatorskimi oraz głęboką znajomością języka polskiego. W 1851 roku uzyskał habilitację, co umożliwiło mu podjęcie pracy jako wykładowca w prestiżowym Liceum Hosianum w Braniewie. Jego działalność w tym miejscu pozostawiła trwały ślad wśród studentów oraz w kręgach naukowych.

Życiorys

Anton Paschke przyszedł na świat w pięknym Gdańsku. Swoim edukacyjnym krokiem rozpoczął w miejskim gimnazjum (pofranciszkańskim), a później kontynuował naukę w gimnazjum w Braniewie, gdzie w 1829 roku uzyskał maturę. W tym samym roku rozpoczął studia teologiczne w seminarium duchownym Liceum Hosianum, mieszczącym się w Braniewie. Po czterech latach intensywnej nauki, w dniu 30 czerwca 1833 roku, z rąk biskupa Hattena przyjął święcenia kapłańskie. Jego pierwsza posługa miała miejsce w Trygorczie, blisko Węgorzewa.

W 1839 roku Paschke został wikarym we Fromborku. W trakcie tego wikariatu, przez rok studiował na Uniwersytecie w Münster, co zaowocowało uzyskaniem w 1840 roku stopnia licencjata kościelnego, wyższego niż magister. Po krótkim powrocie do Fromborka, w 1842 roku, został skierowany do pracy duszpasterskiej wśród polskich katolików w Królewcu. Już na koniec 1842 roku uzyskał probostwo w parafii w Starym Targu, uznawanej za jedną z najbardziej polskich parafii w dekanacie sztumskim, gdzie pełnił swoje obowiązki do 1846 roku.

Jego pasja do wiedzy oraz chęć poszerzania horyzontów zmusiły go do przeniesienia się do Olsztyna. W 1847 roku starał się o uzyskanie posady profesora w Liceum Hosianum, jednak jego starania zakończyły się niepowodzeniem. W 1851 roku zrealizował swoje marzenia o byciu wykładowcą, zyskując habilitację i stając się docentem na Wydziale Teologicznym w Liceum Hosianum. Paschke z zapałem podejmował się wykładania różnych dyscyplin oraz pełnił funkcję cenzora ksiąg kościelnych.

Jednak jego gorliwość w pracy miała pewne negatywne konsekwencje zdrowotne. Na skutek tego po zakończeniu semestru letniego w 1856 roku poprosił o przeniesienie w stan spoczynku. Udał się do domu emeryta w Krośnie, gdzie prowadził bardzo skromne życie, spożywając jedynie jeden posiłek dziennie, a także rezygnując z kawy i alkoholu. Na trzy tygodnie przed śmiercią został przewieziony do niedawno otwartego Szpitala Mariackiego w Braniewie, gdzie 13 marca 1865 roku zmarł. Jego ciało spoczęło 18 marca w Krośnie.

Cały swój znaczny majątek, wynoszący 7 tysięcy talarów, ofiarował na rzecz Szpitala Mariackiego oraz dla chorych i ubogich. Paschke był biegły w języku polskim i niemieckim, a także znał francuski, angielski oraz włoski. Tłumaczył na język polski między innymi listy pasterskie biskupa Geritza z lat 1843–1854. Nadal brał udział w opracowywaniu polskiego śpiewnika dedykowanego Warmii. Dodatkowo, starał się o profesurę języka polskiego w Liceum Hosianum, jednak jego starania również okazały się bezowocne.

Przypisy

  1. Andrzej Kopiczko Krosno koło Ornety. Dzieje i mieszkańcy, Bernardinum, Pelplin 2020, s. 355
  2. I. HA Rep. 76 Kultusministerium 09 Universitäten und allgemeine Wissenschaft. Personalakten und Personalunterlagen 09.16 Buchstabe P [online], archivdatenbank.gsta.spk-berlin.de [dostęp 26.09.2022 r.]
  3. - Bayerische Staatsbibliothek [online], opacplus.bsb-muenchen.de [dostęp 28.09.2022 r.]
  4. Julian Wojtkowski Zasięg terytorialny języka polskiego w kazaniach na Warmii i Powiślu według akt wizytacyjnych diecezji warmińskiej z lat 1839-1858
  5. Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands, Beiheft 8, rok 1990, bearbeitet von Ernst Federau, str. 93
  6. Joseph Bender Geschichte der philosophischen und theologischen Studien in Ermland (1868), s. 172–173
  7. Tadeusz Oracki Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV w. do 1945 roku, Warszawa 1963, s. 215
  8. Obłąk, Jan Wykaz polskich druków na Warmii za lata 1800-1939 Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 1, 50-61 1957
  9. Allgemeine Literatur-Zeitung vom Jahre 1840, Chronik, s. 428
  10. Pastoralblatt für die Diöcese Ermland herausgegeben von Professor Dr. F. Hipler, Regens des Priestseminars zu Braunsberg, Nr. 7 Juli 1876, Dekanat Stuhm, s. 80
  11. a b Wojciech Zawadzki Duchowieństwo katolickie z terenu obecnej diecezji elbląskiej w latach 1821–1945, Olsztyn 2000

Oceń: Anton Paschke

Średnia ocena:4.97 Liczba ocen:22