Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego i Miejskiego Sp. z o.o. to nowoczesne przedsiębiorstwo, które znajduje się na Wyspie Portowej w Gdańsku. Specjalizuje się w szerokim zakresie usług związanych z naprawą taboru szynowego, w tym lokomotyw elektrycznych i spalinowych, a także wagonów towarowych. W ofercie firmy znajdują się również różnorodne podzespoły do pojazdów szynowych, co czyni ją kluczowym graczem w branży transportu kolejowego.
Przedsiębiorstwo angażuje się w utrzymanie wysokich standardów jakości w zakresie swoich usług naprawczych, co ma na celu zapewnienie nieprzerwanej i efektywnej działalności systemu transportu szynowego w Polsce.
Historia
Zakłady, o których mowa, zostały utworzone w 1910 roku jako Eisenbahn-Hauptwerkstatt Danzig-Troyl, co tłumaczy się jako Główny Warsztat Kolejowy Gdańsk-Trojan. Ich skrócona nazwa to EHW Danzig-Troyl. W swoim czasie dysponowały one największymi halami przemysłowymi w regionie Pomorza Gdańskiego, na przykład hala przeznaczona do napraw wagonów posiada wymiary 251×103 m, podczas gdy hala napraw lokomotyw ma rozmiary około 166×102 m.
Po zakończeniu I wojny światowej, dzięki zapisowi w artykule nr 107 traktatu wersalskiego, w 1922 roku zakłady, wraz z dawną Stocznią Cesarską w Gdańsku, zostały przekazane w bezpłatną dzierżawę nowo powstałej międzynarodowej spółce International Shipbuilding & Engineering Co Ltd. W tej spółce inwestycje kapitałowe miały różny udział: 20% kapitału polskiego reprezentowanego przez Bank Handlowy w Warszawie, 20% Wolnego Miasta Gdańska, 30% Wielkiej Brytanii (nasza partnerem była fabryka wagonów Cravens Ltd), a 30% Francji.
W czasie II wojny światowej zakłady funkcjonowały pod zarządem Deutsche Reichsbahn jako Reichsbahnausbesserungswerk. Po zakończeniu wojny i przyłączeniu do Polski w 1945 roku zakłady zyskały nową nazwę Warsztaty Główne Gdańsk-Trojan, a następnie zaadaptowano je na Warsztaty Kolejowe PKP. W 1952 roku przyjęły nazwę Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego. Pierwszym dyrektorem po wojnie był Aleksander Bader. W historii zakładów był okres, w którym zatrudniały one ponad 3000 pracowników. W latach 1967-1997 do zakładów należał również ZNTK w Słupsku.
Obecnie naprawy taboru odbywają się tylko w jednej z hal, podczas gdy pozostałe przestrzenie dzierżawione są przez różne firmy, w tym producentów jachtów. Także na potrzeby powstającej Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście, w początkowym okresie ZNTK Lubań w latach 1948-1955, a następnie ZNTK Gdańsk w latach 1957-1963, przystąpiły do adaptacji wagonów berlińskiej S-Bahn, które wcześniej zasilane były przez Niemców w zakładzie naprawy w Lubaniu (Reichsbahnausbesserungswerk Lauban). Dotyczyło to jednostek EW90, EW91 oraz EW92, które były w sumie 800-woltowe.
Budynki warsztatów
Budynki zakładu naprawczego cieszą się szczególnym uznaniem, gdyż zostały uwzględnione w rejestrze zabytków pod numerem A-11734.
Warsztaty kolejowe ZNTK, usytuowane przy ul. Siennickiej, powstały w okresie od 1910 do 1920 roku.
Ich znaczenie zostało dostrzeżone w 2002 roku, kiedy to obiekty te zyskały status ochrony.
W ramach tej ochrony zachowane zostaną takie elementy jak:
- hale naprawcze lokomotyw oraz wagonów,
- kuźnie,
- wieża ciśnień,
- kotłownia,
- portiernia,
- buda dyrekcji,
- stołówka,
- sklep zakładowy,
- mur z bramami oraz kioskiem.
Przypisy
- Oferta ZNTKiM w Gdańsku.
- Rejestr zabytków nieruchomych województwa pomorskiego – Narodowy Instytut Dziedzictwa.
- Bartłomiej Buczek (red.): SKM. Z dziejów Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście, PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o. Gdynia 2011 r., s. 37–39, 69–74.
- Stocznia Cesarska – Katedra Stoczniologii – Wydział Morski. [dostęp 17.09.2012 r.]
- 50 lat elektryfikacji PKP, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności Warszawa 1989 r., s. 319.
Pozostałe obiekty w kategorii "Przedsiębiorstwa":
Orlen Kolej | Żegluga Gdańska | Inpro | Słowo/obraz terytoria | Energa | Przedsiębiorstwo Robót Czerpalnych i Podwodnych | Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe | Omida Group | Atlanta Poland | Gdańskie Autobusy i Tramwaje | Zakład Utylizacyjny w Gdańsku | Mayones | VoiceLab.AI | Polski Rejestr Statków | LPP | ETOS (przedsiębiorstwo) | Mercor | Pomorskie Przedsiębiorstwo Mechaniczno-Torowe | Batycki | PolbrukOceń: Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego i Miejskiego