Orlen Kolej


Orlen Kolej to polski przewoźnik kolejowy, który w latach 2002–2022 funkcjonował w ramach Grupy Lotos, a od 2022 roku przeszedł pod skrzydła PKN Orlen. Z dniem 14 października 2024 roku, firma rozpoczęła działalność pod nową nazwą właśnie Orlen Kolej.

Historia spółki sięga 2002 roku, kiedy to powstała w wyniku restrukturyzacji Rafinerii Gdańskiej. Forma ta została utworzona na bazie Zakładu Transportu Kolejowego Rafinerii Gdańskiej, który specjalizował się w obsłudze bocznic kolejowych położonych w Gdańsku.

Podstawowym celem działalności Orlen Kolej jest kompleksowa obsługa transportowa przedsiębiorstw będących częścią Grupy Kapitałowej Lotos. Dodatkowo, spółka dba o utrzymanie oraz obsługę 80 kilometrów bocznic kolejowych, znajdujących się w zakładach petrochemicznych w Czechowicach, Gdańsku oraz Jaśle. W zakres jej obowiązków wchodzi również konserwacja i naprawa taboru kolejowego.

W roku 2009, Orlen Kolej zajmował czwarte miejsce na rodzimym rynku kolejowych przewozów towarowych w zakresie pracy przewozowej. W 2011 roku awansował na pozycję trzecią, ustępując jedynie firmom PKP Cargo oraz CTL Logistics. W kolejnym roku, 2012, zdołał zająć zaszczytne drugie miejsce, znów pozostawiając za sobą tylko PKP Cargo.

Na początku lipca 2023 roku miało miejsce połączenie spółek Lotos Kolej oraz Orlen KolTrans, co stanowiło kluczowy krok w rozwoju przewoźnika. Od 14 października 2024 roku, po konsolidacji obu spółek, formalnie utworzono nowy podmiot działający pod nazwą Orlen Kolej.

Działalność

Lotos Kolej stanowi integralną część grupy kapitałowej Lotos, której podstawową działalnością jest wydobycie ropy naftowej, jej przetwórstwo oraz handel produktami ropopochodnymi. Chociaż transport kolejowy oferowany przez Lotos Kolej traktowany jest jako działalność poboczna, pełni on kluczową rolę w handlu towarami masowymi, w tym paliwami i różnymi produktami rafinacji ropy naftowej.

Przewoźnik kolejowy Lotos Kolej nie tylko obsługuje grupę Lotos, lecz również oferuje szereg usług związanych z transportem kolejowym. W jego ofercie znajdują się zarówno przewozy przesyłek rozproszonych, jak i całowagonowych oraz całopociągowych. Oprócz tego, spółka angażuje się w czyszczenie cystern kolejowych, wynajem lokomotyw oraz naprawę i wynajem cystern kolejowych. Klientom oferowane jest również udostępnianie bocznic w Gdańsku, Czechowicach oraz w Jaśle.

Lotos Kolej ma obecnie 25% udziału w polskim rynku kolejowych przewozów intermodalnych, które realizuje dla operatora intermodalnego PCC Intermodal. Przewozy intermodalne zostały po raz pierwszy zrealizowane przez Lotos Kolej na początku 2009 roku, kiedy to uruchomiono trasę z Frankfurtu (Oder) do Krzewia.

Historia

Tło powstania

W 1997 roku zainaugurowano działalność Euronaft Trzebinia, który stał się pierwszym prywatnym przewoźnikiem w Polsce po 1989 roku. Przewoźnik ten skupiał się głównie na obsłudze bocznic, jednocześnie oferując usługi transportowe dla innych firm, chociaż formalnie był częścią Grupy Kapitałowej Rafinerii Trzebinia. Podobna sytuacja miała miejsce w przypadku Lotos Kolej.

Rok 2001 przyniósł fundamentalne zmiany w strukturze rynku kolejowego w Polsce. W ramach restrukturyzacji PKP nastąpiło rozdzielenie monolitycznej państwowej firmy na spółki kolejowe, które zaczęły funkcjonować w ramach Grupy PKP. W wyniku tego procesu wyodrębniono także spółkę PKP Polskie Linie Kolejowe, odpowiedzialną za zarządzanie infrastrukturą kolejową. Wprowadzenie nowych regulacji prawnych skutkowało całkowitym uwolnieniem rynku przewozów kolejowych, co miało na celu zwiększenie konkurencyjności oraz poprawę jakości usług.

Kolej Rafinerii Gdańskiej i Grupy Lotos

Na mocy różnych zmian, przewoźnik kolejowy uzyskał licencję na transport towarów już 20 marca 2002 roku, działając jeszcze w ramach struktur Rafinerii Gdańskiej. Na początku jego działalność była ograniczona jedynie do potrzeb rafinerii i koncentrowała się głównie na obszarze Trójmiasta. W wyniku dalszych przekształceń, od 1 stycznia 2003 roku funkcjonował Zakład Transportu Kolejowego Rafinerii Gdańskiej. Ta nowa spółka miała na celu zapewnienie profesjonalnych usług związanych z przewozami oraz utrzymaniem taboru kolejowego.

W dniu 8 października 2003 roku Zakład Transportu Kolejowego Rafinerii Gdańskiej zdobył licencję na przewozy towarów w całej sieci PKP PLK. Miesiąc później, 1 lutego 2004 roku, Grupa Lotos nabyła kolejne rafinerie w Czechowicach, Jaśle oraz Gorlicach, którym Lotos Kolej zapewnił obsługę transportową. Tego samego roku, 20 kwietnia, Lotos Kolej zrealizował pierwszy transport zagraniczny, mimo iż w transporcie międzynarodowym z Polską i Niemcami, lokomotywy Lotosu obsługiwały jedynie odcinek do Szczecina Gumieniec, gdzie wagony były następnie przekazywane innym firmom.

1 lutego 2010 roku spółka nawiązała współpracę z GATX Rail Poland, dzierżawiąc cały gdański oddział, w tym również stanowisko do czyszczenia cystern kolejowych. Na przestrzeni lat, w 2011 roku, otwarto nowe dyspozytornie w Czechowicach-Dziedzicach, Jaśle i Wrocławiu, a wcześniej takie punkty również funkcjonowały w Gdańsku oraz Zduńskiej Woli. Ważnym momentem w dalszej historii firmy był 1 sierpnia 2022 roku, kiedy PKN Orlen przejął Grupę Lotos, co doprowadziło do fuzji obu przedsiębiorstw.

W wyniku tej fuzji, 3 lipca 2023 roku połączono przewoźników kolejowych Lotos Kolej oraz Orlen KolTrans, co zaowocowało wchłonięciem Orlen KolTrans przez Lotos Kolej. Z czasem, po wygaśnięciu koncesji posiadanej przez Lotos Kolej, działalność przewoźnika będzie kontynuowana pod marką Orlen.

Tabor

Lokomotywy

Od momentu swojego powstania przedsiębiorstwo dysponowało łącznie siedmioma lokomotywami SM42. W celu zwiększenia możliwości przewozowych, na początku 2005 roku zdecydowano się na zakup czterech lokomotyw serii M62 oraz dwóch lokomotyw serii 060DA. W czerwcu 2005 roku, w ramach wymiany z PCC Rail Szczakowa, spółka zyskała wszystkie lokomotywy M62, oddając w zamian pięć lokomotyw serii 060DA, które stały się kluczowym środkiem transportu do przewozów dalekobieżnych.

Dodatkowo pozyskano lokomotywy elektryczne starszych generacji. Od 2007 roku fundamentalnym typem lokomotyw elektrycznych u Lotos Kolej stały się lokomotywy serii 181, które były wydzierżawione od czeskiego przewoźnika, České dráhy, znanego później jako ČD Cargo. W 2009 roku spółka zaczęła dzierżawić zmodernizowane lokomotywy M62M od Rail Polska, a w 2010 roku liczba lokomotyw tej serii wzrosła do sześciu sztuk (numery 007, 008, 009, 010, 011 i 013).

W listopadzie 2009 roku gdańska firma wypożyczyła swoją pierwszą lokomotywę Traxx, a następnie w taborze spółki pojawiło się dodatkowe osiem lokomotyw serii E189, jednak żadna z nich nie była własnością Lotos Kolej. Nowo nabyte lokomotywy umożliwiły stopniowe wycofywanie starszych lokomotyw 060DA, które niemal w całości zostały usunięte z eksploatacji w styczniu 2010 roku, pozostawiając jedynie 060DA-2335.

W dniu 15 kwietnia 2009 roku, przewoźnik z grupy Lotos zamówił lokomotywę Traxx F140 DE, która na rynku była nowinką i po raz pierwszy zaprezentowano ją podczas targów InnoTrans 2010 w Berlinie. Testowy egzemplarz dotarł do Gdańska 10 kwietnia 2010 roku (nawet przed oficjalną premierą). Ostatecznie lokomotywy tego typu wprowadzono do eksploatacji liniowej 1 lipca 2011 roku. We wrześniu tego samego roku, do floty Lotos Kolej dotarły ostatnie dwie lokomotywy, co pozwoliło osiągnąć zakładaną liczbę dziesięciu pojazdów.

W 2011 roku Lotos Kolej eksploatował lokomotywę E6ACT Dragon, przeznaczoną do transportu ciężkich towarów. 19 września 2012 roku podczas targów InnoTrans w Berlinie, podpisano umowę z ZNLE na dostawę pięciu dragonów w formie leasingu, a 3 marca Lotos Kolej rozpoczął eksploatację pierwszego z nich.

Dwie elektryczne lokomotywy Traxx były dzierżawione przez Koleje Śląskie Kolejom Śląskim od 1 października 2011 roku do 21 marca 2012 roku. Dodatkowe piętnaście Traxxów dzierżawiono od KŚ od grudnia 2012 roku do czerwca 2013 roku.

23 grudnia 2015 roku przewoźnik zawarł umowę z Newagiem na siedmioletnią dzierżawę pięciu lokomotyw E4DCU-DP Griffin.

Wykaz lokomotyw:

  • Bombardier F140 DC Traxx,
  • Bombardier F140 DE Traxx,
  • Bombardier F140 MS Traxx,
  • Fablok 6D,
  • Newag 6Dg,
  • Newag E6ACT Dragon,
  • Škoda 31E,
  • Škoda 59E.

Wagony

Lotos Kolej, ze względu na specyfikę swojego transportu, dysponuje zaledwie jednym typem wagonów.

  • 417F (wagon cysterna).

Malowanie

Początkowe malowanie lokomotyw Lotos Kolej charakteryzowało się intensywnym żółtym kolorem z drobnymi elementami w innych odcieniach. W styczniu 2009 roku przedsiębiorstwo wprowadziło nową szatę graficzną, zmieniając kolor na stalowo-ciemnoniebieski, z widocznym, dużym czerwonym napisem Lotos, co znacząco poprawiło identyfikację wizualną firmy.

Przypisy

  1. Jakub Madrjas: Orlen Koltrans i Lotos Kolej połączone. Znamy nową nazwę. rynek-kolejowy.pl, 04.07.2023 r. [dostęp 04.07.2023 r.]
  2. Fuzja ORLEN - LOTOS sfinalizowana [online], www.orlen.pl, 01.08.2022 r. [dostęp 01.08.2022 r.]
  3. Lotos Kolej narodowym czempionem dzięki fuzji? Wchłonie Koltrans [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 03.08.2022 r.]
  4. Lotos Kolej zmienia nazwę na Orlen Kolej - orlen.pl
  5. Lotos Koej zmienia się w Orlen Kolej - trojmiasto.pl
  6. InnoTrans 2012: 5 Dragonów dla Lotos Kolej. kurier-kolejowy.pl, 19.09.2012 r. [dostęp 19.09.2012 r.]
  7. Dragon już w Lotos Kolej (zdjęcia). rynek-kolejowy.pl, 03.03.2014 r. [dostęp 03.03.2014 r.]
  8. Jacek Chiżyński. M62M w służbie Lotosu. „Świat Kolei”. 4/2010, s. 3. Łódź: Emi-press.
  9. Paweł Terczyński. Lokomotywy E186 i E189 w Polsce. „Świat Kolei”. 4/2010, s. 14-17. Łódź: Emi-press.
  10. Petr Štefek: Konec strojů 060DA u dopravce Lotos Kolej. lipiec 2011 r. [dostęp 02.12.2011 r.] (cz.).
  11. Jacek Chiżyński. Traxx F140 DE w Lotos Kolej. „Świat Kolei”. 8/2011, s. 3. Łódź: Emi-press.
  12. PCC Intermodal – Tiry na tory. Trigon Dom Maklerski, 26.09.2011 r. [dostęp 04.12.2011 r.]
  13. Dragon w Lotos Kolej Petrolnet.pl – portal rynku paliwowego. petrolnet.pl, 02.08.2011 r. [dostęp 01.12.2011 r.]
  14. Lotos Kolej na 3. miejscu wśród przewoźników. petrolnet.pl. [dostęp 15.10.2011 r.]
  15. Lotos bliżej Śląska i południa Europy Petrolnet.pl – portal rynku paliwowego. petrolnet.pl, 10.10.2011 r. [dostęp 01.12.2011 r.]
  16. Jacek Chiżyński. Nowe barwy Lotosu. „Świat Kolei”. 3/2009, s. 6. Łódź: Emi-press.
  17. Jacek Chiżyński. Lotos Kolej na Gumieńcach. „Świat Kolei”. 10/2009, s. 6. Łódź: Emi-press.
  18. Szymon Komusiński. Przekształcenia przestrzenne sieci pasażerskiego transportu kolejowego w Polsce w latach 1988–2008. „Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG”. XVII, s. 7-124. Warszawa-Rzeszów: Komisja Geografii Komunikacji PTG.
  19. Richard Latten: Jahrbuch Europäische Eisenbahnen 2006. Berlin: Lok Report, 2005, s. 406. ISBN 3-935909-06-3. (niem.).
  20. Richard Latten: Jahrbuch Europäische Eisenbahnen 2005. Berlin: Lok Report, 2004, s. 316. ISBN 3-935909-05-5. (niem.).
  21. Strona główna / Analizy i monitoring rynku / Statystyka miesięczna / Przewozy towarowe 2014 / Rok 2012. 30.01.2013 r. [dostęp 20.03.2014 r.]
  22. LOTOS Grupa Kapitałowa Nasze spółki LOTOS Kolej Informacje o firmie Rozwój działalności. lotos.pl. [dostęp 22.03.2014 r.]
  23. Grupa Lotos S.A. Raport Roczny 2009. odpowiedzialny.lotos.pl. [dostęp 25.03.2014 r.]

Oceń: Orlen Kolej

Średnia ocena:4.45 Liczba ocen:22