Osiedle Kolonia, znane niegdyś jako Kolonia Nowe Szkoty, a także pod innymi nazwami, takimi jak Nowe Młyniska czy niemieckim Reichskolonie, to obszar Gdańska o rich history. W regionie kaszubskim określane jest jako Kòlonijô.
Kolonia znajduje się w obrębie dwóch gdańskich dzielnic, Wrzeszcz Dolny oraz Letnica. Warto zauważyć, że osiedle to zostało przyłączone do granic administracyjnych Gdańska w roku 1906. Aktualnie Kolonia jest częścią historycznego okręgu Wrzeszcz, co podkreśla jej znaczenie w kontekście lokalnej kultury i historii.
Położenie
Obszar Kolonii znajduje się po obydwu stronach nieużywanej linii kolejowej Gdańsk Główny – Gdańsk Nowy Port, gdzie możemy zauważyć przystanek o nazwie Gdańsk Kolonia, który został zamknięty w 2005 roku.
Część południowo-zachodnia Kolonii wchodzi w skład administracyjnej dzielnicy Wrzeszcz Dolny. W tej okolicy znajduje się niska zabudowa typowa dla tej części miasta, co jest charakterystyczne również dla pobliskiego osiedla Nowe Szkoty. W bezpośredniej bliskości ulicy Kościuszki zrealizowano w latach 60. oraz 70. XX wieku niewielkie osiedla mieszkaniowe w formie bloków.
Po wschodniej stronie Kolonii, która należy do dzielnicy administracyjnej Letnica, dominują praktycznie jedynie obiekty przemysłowe.
Historia
Kolonia, znana ze swojego wyjątkowego dziedzictwa, w przeszłości była częścią wsi klasztornej Strzyża, która obejmowała tereny rolnicze aż do XVII i XVIII wieku. Następnie, przez długi czas, aż do 1906 roku, wchodziła w skład majątku Młyniska. Dnia 11 listopada 1906 roku obszar ten został formalnie włączony w granice Gdańska.
Od końca XIX wieku Gdańsk był świadkiem dynamicznego rozwoju przemysłowego, co wiązało się ze znacznym wzrostem populacji. W odpowiedzi na rosnące potrzeby mieszkaniowe, w listopadzie 1906 roku dokonano zakupu terenu o powierzchni około 64,5 hektara, który w dużej mierze był zalesiony sadami. Grunt ten usytuowany był pomiędzy stoczniami a portem, co stanowiło jego strategiczną lokalizację dla przyszłego rozwoju.
Pierwsze budynki mieszkalne zaczęły powstawać w 1907 roku, a intensywna rozbudowa osiedla trwała aż do 1915 roku. W 1929 roku otwarto szkołę, która nosiła imię Heleny Lange i obecnie jest to Wydział Farmaceutyczny Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. W 1930 roku zainaugurowano działalność niemieckiej katolickiej parafii, co poprzedziło budowę kaplicy Świętego Krzyża.
Inwestycje
Większa część osiedla, przez cały okres do 2010 roku, była zajmowana przez ogródki działkowe. Jednak w północno-wschodniej części, po wschodniej stronie torów kolejowych, wybudowano ważny obiekt sportowy, jakim jest Stadion Energa Gdańsk, który był gospodarzem wielu meczów podczas Euro 2012.
Przypisy
- Parafia rzymskokatolicka pw. Świętego Krzyża, Gdańsk Wrzeszcz. diecezja.gda.pl.
- Kolonia w środku miasta, czyli jak dbano o robotników na początku XX w.. trojmiasto.pl, 14.03.2010 r.
- a b Jednostki morfogenetyczne Gdańska. [dostęp 18.10.2014 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Osiedla":
Łostowice | Migowo | Nowe Szkoty | Nowy Świat (Gdańsk) | Pieklisko | Jelitkowski Dwór | Osiek (Gdańsk) | Olszynka Mała | Krakowiec (Gdańsk) | Ujeścisko | Górki Zachodnie | Krzyżowniki (Gdańsk) | Błonia | Osiedle Kolonia Jordana w Gdańsku | Piecki (Gdańsk) | Nowiec (Gdańsk) | Strzyża Górna | Strzyża Dolna | Wieniec (Gdańsk) | Królewska DolinaOceń: Kolonia (Gdańsk)