Ujeścisko, znane również pod lokalnymi nazwami kaszubskimi, takimi jak Ùjescëskò, Wonebarch, Wonëbarch czy Wónebarch, to osiedle położone w Gdańsku. Jest to miejsce o interesującej historii oraz bogatej tradycji kulturowej. Ujeścisko znajduje się na obszarze jednostek administracyjnych Ujeścisko-Łostowice oraz Chełm.
Przed rokiem 2010, osiedle to wchodziło w skład dzielnic Chełm oraz Gdańsk Południe, co czyni go istotną częścią miejskiej struktury Gdańska. Jego dynamiczny rozwój i integracja w ramach metropolii gdańskiej przyczyniają się do wzrostu zainteresowania wśród mieszkańców oraz odwiedzających, którzy pragną lepiej poznać ten mniej znany, ale wyjątkowy zakątek Gdańska.
Położenie
Ujeścisko jest usytuowane na Górnym Tarasie Gdańska, a jego teren delikatnie opada w kierunku południowym. Na południowo-zachodnim krańcu osiedla znajdujemy Kozacza Góra, będącą wzgórzem morenowym. Stare Ujeścisko zachowało elementy wiejskiej architektury i położone jest nad stawem. W jego obrębie leży także Pieklisko, które graniczy na północy z Migowem.
Sąsiednie podjednostki
- od północy: Zabornia, Migowo, Siedlce,
- od wschodu: Wzgórze Mickiewicza, Chełm, Oruńskie Przedmieście,
- od zachodu: Szadółki, Zakoniczyn,
- od południa: Łostowice, Orunia Górna.
Osiedla mieszkaniowe
Aktualnie Ujeścisko obejmuje następujące osiedla:
- Stare Ujeścisko (ul. Warszawska i przyległe),
- Osiedle SM Ujeścisko (przy ul. Płockiej),
- Osiedle Za Słoneczną Bramą,
- Osiedle Pogodne,
- Osiedle domów szeregowych Na Stoku,
- Osiedle Piastów,
- Osiedle przy ul. Jeleniogórskiej i Piotrkowskiej (często mylnie nazywane „Szadółkami” z powodu mieszczącej się tam SM „Szadółki”),
- Osiedle Wilanowska (ul. Rogalińska).
Historia
Dawne nazwy tej osady obejmują takie terminy jak Wonnenberg, który był używany już w 1454 roku, oraz Wonneberg, które odnotowano także w latach 1874 oraz 1938. Znana jest również nazwa Wujeścisko. Najstarszą nazwą związaną z Ujeściskami, która była używana przez Polaków w czasach napoleońskich, jest Mesthin, zwana także Mieścin lub Mieścino, a później przekształcona przez Krzyżaków w Wonneberg.
Wzmianka o tej wsi pojawia się po raz pierwszy w 1454 roku, kiedy to była ona określana jako patrymonium Gdańska. Usytuowana na Gdańskiej Wyżynie, wieś ta należała do terytorium miasta Gdańska i w drugiej połowie XVI wieku znajdowała się w województwie pomorskim.
W roku 1807 miała miejsce ważna bitwa, w której oddziały Napoleona starły się z armią pruską w tym rejonie. Kolejnym istotnym momentem w historii Ujeściska było jego przyłączenie do administracyjnych granic miasta, co miało miejsce w 1973 roku. Obecnie region ten wchodzi w skład historycznego okręgu Wyżyny.
Przed rokiem 1981, w czasie gdy przy ul. Łódzkiej rozpoczęła się budowa osiedla mieszkaniowego, Ujeścisko funkcjonowało jako wiejska osada, znajdująca się w obrębie miasta. Była położona głównie wzdłuż ulic Warszawskiej, Kieleckiej oraz Lubelskiej, a w pobliżu znajdował się staw.
W latach 1999–2009 w regionie tym zrealizowane zostało osiedle Pogodne, obejmujące ulice Dąbrówki, Królowej Jadwigi, Anny Jagiellonki oraz Wawelską. Również w latach 2000–2012 powstało osiedle Piastów, którego ulice to Nieborowska, Wawelska oraz Wilanowska. W kolejnych latach, od 2009 do 2012, oddano do użytku budynki osiedla Błękitna Kaskada, które znajduje się w południowej części ul. Wawelskiej.
W 2021 roku zrealizowano wybór projektanta dla planowanego lodowiska krytego, które ma być zlokalizowane przy Szkole Podstawowej nr 6.
Komunikacja
Na osiedle kursują zarówno autobusy miejskie, jak i linie tramwajowe, co zapewnia mieszkańcom wygodny dostęp do różnych części Gdańska.
Warto zaznaczyć, że pod koniec 2011 roku została oddana do użytku aleja Vaclava Havla, która znacząco poprawiła komunikację w tej okolicy.
Wzdłuż tej alei uruchomiono nową linię tramwajową, posiadającą pętlę zlokalizowaną w kierunku Oruni Górnej oraz Łostowic, co znacznie ułatwia przemieszczenie się mieszkańców i przyczynia się do rozwoju infrastruktury transportowej w regionie.
Przypisy
- Nowe lodowisko w Gdańsku coraz bliżej. Za rok będzie gotowy projekt obiektu
- Błękitna Kaskada. dom.trojmiasto.pl.
- Błękitna Kaskada. polservice.gda.pl.
- Osiedle Piastów VI - Gdańsk. dom.trojmiasto.pl.
- Przedsiębiorstwo Budowlane Górski. Obiekty zrealizowane (wersja archiwalna). pbgorski.pl.
- OSIEDLE POGODNE. ekolan.pl.
- Orunia Trochę historii (Archive.org). pke.gdansk.pl.
- Jednostki morfogenetyczne Gdańska. [dostęp 20.01.2009 r.]
- Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w.: rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 128.
- Dr F. Lorentz „Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem”. ISBN 83-60437-22-X, ISBN 978-83-60437-22-3
- Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 325
Pozostałe obiekty w kategorii "Osiedla":
Borkowo (Gdańsk) | Karczemki Kiełpińskie | Osiedle Wejhera | Kukawka (Gdańsk) | Sienna Grobla II | Orle (Gdańsk) | Zabornia (Gdańsk) | Owczarnia (Gdańsk) | Dolina Radości | Zakoniczyn | Krakowiec (Gdańsk) | Olszynka Mała | Osiek (Gdańsk) | Jelitkowski Dwór | Pieklisko | Nowy Świat (Gdańsk) | Nowe Szkoty | Migowo | Łostowice | Kolonia (Gdańsk)Oceń: Ujeścisko