Gdańsk Wrzeszcz to ważna stacja kolejowa położona na styku dzielnic Wrzeszcz Dolny oraz Wrzeszcz Górny w pięknym mieście Gdańsku, znajdującym się w województwie pomorskim w Polsce.
Stacja ta jest ulokowana na wysokości około 17 metrów nad poziomem morza, co czyni ją dostrzegalną z okolicznych obszarów. Gdańsk Wrzeszcz jest nie tylko punktem przesiadkowym, ale także ważnym węzłem komunikacyjnym, który łączy mieszkańców oraz turystów z innymi częściami regionu.
Ruch pasażerski
Ruch pasażerski w Gdańsku Wrzeszczu odgrywa kluczową rolę w komunikacji miejskiej oraz w regionie. Analizując dane z ostatnich lat, można zauważyć znaczne zmiany i trendy w liczbie pasażerów korzystających z tego obszaru.
Rok | Wymiana roczna | Wymiana pasażerska na dobę | Miejsce w Polsce |
---|---|---|---|
2017 | 5 700 000 | 15 600 | 12 |
2018 | 7 800 000 | 21 500 | 11 |
2019 | 8 800 000 | 24 100 | 10 |
2020 | 5 700 000 | 15 700 | 11 |
2021 | 6 900 000 | 18 900 | 10 |
2022 | 10 800 000 | 29 500 | 9 |
2023 | 10 240 000 | 28 100 | 9 |
Warto zwrócić uwagę, że liczba pasażerów zmieniała się z roku na rok, co może być wynikiem wielu czynników, takich jak rozwój infrastruktury, sytuacja ekonomiczna oraz zmiany w preferencjach podróży. Te statystyki dostarczają cennych informacji o trendach w mobilności mieszkańców i odwiedzających.
Historia
Dworzec w Gdańsku Wrzeszczu został otwarty w 1870 roku, w ramach budowy nowej linii kolejowej łączącej Szczecin i Gdańsk. Wkrótce po rozpoczęciu działalności kolei, w początkach XX wieku, na wysokim nasypie kolejowym z umocnionymi murami zbudowano w 1913 roku nastawnię bramową Wr1, która jest unikalna dla północnej Polski. Dzieło to, wykonane przez architektów, harmonijnie wkomponowano w eklektyczny styl dzielnicy, nadając mu charakterystyczny wygląd poprzez galeryjki, pomost przypominający mostek statku oraz wysuniętą wieżyczkę.
W obliczu zagrożenia rozbiórką tego wyjątkowego obiektu przez PKP w 2015 roku, gdyż w całym kraju zachowało się jedynie pięć takich nastawni, w tym bezprecedensowy budynek w Gdańsku Wrzeszczu, decyzją konserwatora zabytków podjęto kroki mające na celu jego ochronę. Został on wpisany do rejestru zabytków, co zazwyczaj chroni tego rodzaju architekturę przed zniszczeniem.
Dnia 8 marca 1969 roku oddano do użytku nowoczesny budynek dworca, który przeszedł remont na przełomie 2014 i 2015 roku, nadając mu nowy blask i dostosowując do współczesnych potrzeb podróżnych.
Linie kolejowe
Na stacji zatrzymują się pociągi wszystkich kategorii, co zapewnia szeroki wybór dla podróżnych. Wśród dostępnych opcji znajdują się: SKM, pociągi osobowe, Regio, TLK, IC, EIC (Express Intercity), a także EIP (Express Intercity Premium, czyli pociągi Pendolino).
Infrastruktura
Obecnie stacja oferuje cztery perony, z czego dwa są przeznaczone dla pociągów dalekobieżnych, a dwa dla pociągów SKM. Pomiędzy peronami a budynkiem dworca zlokalizowane są dwa przejścia podziemne. Jedno z nich można znaleźć wewnątrz samego obiektu dworca, natomiast drugie prowadzi z placu przed stacją do ulicy Kilińskiego, znajdującej się po drugiej stronie torów.
Przed remontem, peron dalekobieżny, dawniej oznaczony jako peron 1, przeszedł gruntowną modernizację. Został podwyższony oraz odpowiednio wyremontowany, a także wzbogacony o wiatę, która stylistycznie przypomina tę, znajdującą się na peronie SKM. 9 grudnia 2014 roku zakończono prace nad nowym, drugim peronem dalekobieżnym, osiągającym długość 300 m oraz wysokość 76 cm. Nowo zbudowany peron otrzymał numer I, a pozostałe perony zostały przenumerowane.
Przebudowa stacji, zaplanowana na 30 maja 2015 roku, zakończyła się z niewielkim opóźnieniem, co miało miejsce w czerwcu 2015. Koszt prac modernizacyjnych oszacowano na 150 milionów złotych. Po modernizacji w stacji zainstalowano pięć wind, które ułatwiają dostęp do peronów dalekobieżnych oraz do budynku dworca. Do tej pory również przeprowadzono remont przejść podziemnych, a w tunelu łączącym ulice Dmowskiego i Wajdeloty wprowadzono bezpośrednie wyjścia prowadzące na perony.
Na stacji zainstalowano 11 km torów i 28 rozjazdów, a także nowoczesny system sterowania ruchem kolejowym. 22 października 2016 roku oddano do użytku kolejny peron SKM, który jest peronem jednokrawędziowym i łączy się bezpośrednio z nowo otwartą Galerią Metropolia. Dzięki tej inwestycji pociągi SKM kursujące w kierunku Sopotu i Gdyni mogą obsługiwać dwie krawędzie peronowe jednocześnie.
W latach 2021–2022, PKP SA planuje wprowadzenie przebudowy budynku dworcowego. W ogłoszonym przetargu wpłynęło 7 ofert, które wahały się od 13 do 22 milionów złotych, podczas gdy szacunkowa wartość zamówienia wynosiła 14,5 miliona złotych. Prace budowlane, których wykonawcą została firma TYM-BUD za kwotę 13 190 000 zł, rozpoczęły się w sierpniu 2021 roku i mają zostać ukończone do końca 2022 roku. W pierwszej kolejności przystąpiono do rozbiórki starego budynku dworca, a w jego miejsce zrealizowany zostanie nowy obiekt, charakteryzujący się szarością elewacji oraz dużą ilością przeszkleń. 4 marca 2022 roku obsługę pasażerów przejął dworzec tymczasowy.
30 listopada 2023 roku nowy dworzec został oddany do użytku, jednak z rocznym opóźnieniem.
Przypisy
- a b c d Urząd TransportuU.T. Kolejowego Urząd TransportuU.T., Przewozy pasażerskie [online], Portal statystyczny UTK [dostęp 20.02.2023 r.]
- Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 17.09.2023 r.]
- Wymiana pasażerska na stacjach [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 26.07.2024 r.]
- Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2023 [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 26.07.2024 r.]
- Zaczęła się budowa nowego dworca PKP Gdańsk Wrzeszcz. Na początek - rozbiórka.
- W Gdańsku Wrzeszczu otwarto tymczasowy dworzec PKP. Główny gmach wchodzi w kolejną fazę remontu.
- Dworzec Gdańsk Wrzeszcz już działa. transport-publiczny.pl, 01.12.2023 r. [dostęp 03.12.2023 r.]
- Przebudowa dworca PKP we Wrzeszczu będzie kosztowała 13 mln zł. Wybrano wykonawcę.
- Remont dworca PKP we Wrzeszczu. Zgłosiło się siedem firm, pięć zmieściło się w budżecie inwestycji.
- Gdańsk Wrzeszcz z „prywatnym” peronem SKM. Wyjście z dwóch stron. transport-publiczny.pl, 10.12.2016 r. [dostęp 17.12.2016 r.]
- Wyborcza.pl [online], trojmiasto.wyborcza.pl [dostęp 23.11.2017 r.]
- Nastawnia we Wrzeszczu trafi do rejestru zabytków. www.gdansk.gazeta.pl, 09.02.2015 r.
- Zabytkowa nastawnia bez schodów, bo ZDiZ się nie zgadza. trojmiasto.gazeta.pl, 06.08.2011 r. [dostęp 06.08.2011 r.]
- Nowy projekt dla nastawni - muzeum modeli kolejek. trojmiasto.gazeta.pl, 19.04.2011 r. [dostęp 19.04.2011 r.]
- Gdańsk. Warto ratować wrzeszczańską nastawnię. trojmiasto.gazeta.pl, 19.03.2010 r. [dostęp 19.03.2010 r.]
- Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r. [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 30.01.2020 r.]
- Arkusz 1677 Danzig (Gdańsk). W: Topografische Karten (Meßtischblätter) 1:25 000. Das Reichsamt für Landesaufnahme, 1944.
Pozostałe obiekty w kategorii "Stacje i przystanki":
Gdańsk Lipce | Gdańsk Oliwa | Gdańsk Olszynka | Gdańsk Port Lotniczy | Gdańsk Stadion Expo | Gdańsk Stocznia | Gdańsk Zaspa | Gdańsk Strzyża | Gdańsk Niedźwiednik | Gdańsk Przymorze-Uniwersytet | Gdańsk Matarnia | Gdańsk Kiełpinek | Gdańsk Żabianka-AWFiS | Gdańsk Południowy | Gdańsk Osowa | Gdańsk Orunia | Gdańsk Jasień | Gdańsk Firoga | Gdańsk Rębiechowo | Gdańsk KokoszkiOceń: Gdańsk Wrzeszcz