Tymon Tymański

---

Rodzina i edukacja

Tymon Tymański przyszedł na świat 30 września 1968 roku w Gdańsku. Swoje dzieciństwo spędził na osiedlu nauczycielskim we Wrzeszczu, gdzie dorastał razem ze starszym bratem Romanem, który przyszedł na świat w 1959 roku. Dzięki bratu, Tymon zafascynował się muzyką rockową lat 60. i 70., w szczególności utworami takich zespołów jak The Beatles, The Rolling Stones, The Byrds, Pink Floyd, a także King Crimson, Genesis, Yes oraz Frank Zappa. To właśnie poprzez przyjaciół brata poznał również dźwięki jazzowe, zwłaszcza twórczość Milesa Davisa, Johna Coltrane’a, Keitha Jarretta oraz Jana Garbarka.

Wieloletnią edukację rozpoczął w III Liceum Ogólnokształcącym w Gdyni, gdzie przyciągnęły go nurty punk rocka oraz nowej fali. Już w 1986 roku rozpoczął naukę na Uniwersytecie Gdańskim, na kierunku anglistyka. Jednakże w 1989 roku zrezygnował ze studiów, by poświęcić czas swoim pasjom związanym z muzyką oraz działalnością literacką. W 2022 roku podjął decyzję o rozpoczęciu studiów reżyserskich w Gdyńskiej Szkole Filmowej.

Kariera muzyczna

Tymon Tymański, znany z wielkiego wkładu w polską muzykę, rozpoczął swoją karierę w 1979 roku, tworząc zespół The Howling Dogs. Inspirowani The Beatles oraz hard rockiem, muzycy szybko zaczęli zdobywać uznanie na rodzimej scenie. W 1984 roku objął rolę basisty i wokalisty w nowofalowej grupie Sni Sredstvom Za Uklanianie. Ich brzmienie w początkowym okresie istnienia było zdominowane przez wpływy Joy Division, The Birthday Party oraz jazzu afroamerykańskiego z lat 60., czerpiąc z twórczości takich artystów jak John Coltrane, Ornette Coleman czy Albert Ayler.

W jesieni 1984 roku zespół wziął udział w Mokotowskiej Jesieni Muzycznej, a w lipcu 1985 roku wystąpił na warszawskiej edycji festiwalu „Poza Kontrolą”. Kolejnym istotnym momentem w historii grupy było zarejestrowanie 15 utworów w studiu Studenckiej Agencji Radiowej w 1986 roku. W 1987 roku trio zaczęło współpracować z grupą TotArt, uczestnicząc w kontrowersyjnych happeningach, co wpłynęło na rozwój muzycznego stylu zespołu, który przeszedł od nowofalowych kompozycji do form free rockowych i improwizacji.

W drugiej połowie lat 80. pod wpływem takich artystów jak Frank Zappa, Captain Beefheart, Pere Ubu oraz Art Bears, zespół przemianował się na Miłość, zdobywając status odnowiciela polskiego jazzu i twórcy yassu. W latach 90. Tymański brał udział w projekcie „Zlali Mi Się Do Środka”, występując w telewizyjnym kabarecie Dzyndzylyndzy. Dzięki cennym osiągnięciom na festiwalu Jazz Juniors w Krakowie, gdzie zajął drugą lokatę, oraz nagraniom w studiu Radia Szczecin, muzyka Tymańskiego zaczęła zyskiwać na popularności.

W latach 1986–1991 Tymański jako muzyk i poeta współpracował z TotArt, gdzie miał zaszczyt współdziałać z wieloma uznawanymi poetami, w tym z Pawłem „Końjo” Konnakiem, Pawłem „Paulusem” Mazurem oraz Wojciechem „Lopezem” Stammem. Kiedy w 1992 roku założył avant-rockową grupę Kury, zaczął nagrywać materiał, który nawiązywał do różnorodnych stylów muzycznych, m.in. alternatywnego rocka oraz jazzu. Album Kablox-Niesłyna Histaria z 1994 roku ukazał się na rynku, a cztery lata później, P.O.L.O.V.I.R.U.S. zyskał komercyjny sukces. Ostatnia płyta z Kurami, 100 lat undergroundu, ujrzała światło dzienne w 2001 roku.

W przyszłości Tymański zakładał kolejne zespoły, m.in. Trupy, przekształcone w 1998 roku w Czan. Działał także w Masło, The Users, Dyliżansie oraz Poganie. W 2002 roku powstała formacja Tymon & The Transistors, która zyskała uznanie, nagrywając ścieżkę dźwiękową do filmu „Wesele” zrealizowanego przez Wojtka Smarzowskiego. Ich kolejne projekty, takie jak Don’t Panic! We’re From Poland (2007) oraz Bigos Heart (2009), przyniosły im prestiżową nagrodę Fryderyka za najlepszą płytę alternatywną roku 2009.

Muzyk równocześnie prowadził grupy alternatywnotrockowe i jazzowe, grając na elektrycznej gitarze oraz kontrabasie. Jednym z ważniejszych projektów jest Tymański Yass Ensemble, łączący trzy pokolenia polskiego jazzu. Oprócz tego, współtworzył Polish Brass Ensemble, który powstał przy współpracy z Dave’em Douglasem. Tymański był także współwłaścicielem trójmiejskiej wytwórni fonograficznej Biodro Records, wydając płyty zespołów Miłość, Kury, Ścianka, Pogodno oraz Kobiety.

Muzyka Tymańskiego usłyszano także w filmach takich jak Sztos, Przemiany oraz Wesele, za które otrzymał nagrodę Polskich Orłów w 2005 roku. Skomponował także muzykę do filmu animowanego Jak bóg Maior utracił tron w 1993 roku, bazującego na „Czternastu bajkach z Królestwa Lailonii” Leszka Kołakowskiego. W 2008 roku wydał solowy album pt. 1983–1986, który nagrany został w towarzystwie muzyków zespołu SSZU.

Pozostałe przedsięwzięcia

Tymański nie tylko angażuje się w muzykę, ale także w teatr, jako autor muzyki do spektakli w renomowanych instytucjach, takich jak Teatr Wybrzeże w Gdańsku, Teatr Powszechny w Warszawie, Teatr Muzyczny „Capitol” we Wrocławiu, Teatr im. Aleksandra Sewruka w Elblągu, Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie oraz Teatr Telewizji.

W latach 2006–2009 prowadził program kulturalny Łossskot emitowany na TVP1. Zajął się także pisaniem scenariusza do filmu muzycznego Polskie gówno (2015), za który w 2015 roku otrzymał nagrodę na festiwalu „Młodzi i Film” w Koszalinie. W latach 2012-2016 współprowadził audycję Ranne Kakao w Rock Radiu z Piotrem „Kędziorem” Kędzierskim. W 2013 roku ukazała się jego autobiografia pt. „AD/HD”, stworzona jako wywiad przeprowadzony przez Rafała Księżyka. W 2016 roku pełnił rolę jurora w 11. edycji programu Must Be the Music. Tylko muzyka stacji Polsat, a w 2017 roku wystąpił w programie reality show Azja Express emitowanym przez TVN.

W 2022 roku artysta został uhonorowany nominacją do Nagrody Literackiej „Nike” za swoje wspomnienia zawarte w tomie Sclavus.

Życie prywatne

W życiu osobistym Tymona Tymańskiego miało miejsce wiele znaczących wydarzeń i relacji, które ukształtowały jego osobowość oraz artystyczną drogę. Jego pierwszą żoną była Anna Lasocka, utalentowana rzeźbiarka oraz znana basistka i wokalistka zespołu Kobiety. Para doczekała się trzech synów: Lucasa Hellmanna oraz Kosmy, którego ojcostwo przypisuje się również Martzie Handschke, jego drugiej żonie, a także Teo, który przyszedł na świat w 2013 roku.

W 2015 roku na świat przyszła jego córka, Luna, której matką jest Maria Bros, z którą związał się w 2013 roku. Ich małżeństwo jednak zakończyło się rozwodem w 2019 roku. Przez długie osiem lat jego partnerką living była również Sara Brylewska, co również podkreśla złożoność jego życia uczuciowego.

Warto również zaznaczyć, że w 2020 roku artysta odważnie określił swoją orientację seksualną jako biseksualną, podkreślając swoją otwartość w podejściu do relacji międzyludzkich. Dodatkowo, Tymon deklaruje swoje zainteresowanie buddyzmem zen, co wskazuje na jego duchowe poszukiwania.

Interesuje się również sztukami walki, regularnie trenując karate shōtōkan oraz tai chi, co świadczy o jego złożonym podejściu do zarówno ciała, jak i ducha.

Dyskografia

W dyskografii Tymona Tymańskiego można znaleźć bogaty wachlarz jego dokonań artystycznych. Oto kilka ważnych informacji, które pomogą zrozumieć jego wkład w muzykę.

Więcej informacji znajdziesz w artykule Czan (zespół muzyczny) w części Dyskografia. Więcej informacji znajdziesz w artykule Miłość (zespół muzyczny) w części Dyskografia. Więcej informacji znajdziesz w artykule NRD (zespół muzyczny) w części Dyskografia. Więcej informacji znajdziesz w artykule Kury (zespół muzyczny) w części Dyskografia.

_

Więcej informacji znajdziesz w artykule Tymon & The Transistors w części Dyskografia. Więcej informacji znajdziesz w artykule Trupy w części Dyskografia. Więcej informacji znajdziesz w artykule The Users w części Dyskografia. Więcej informacji znajdziesz w artykule Tymański Yass Ensemble w części Dyskografia.

W zestawieniu poniżej prezentujemy zwięzłe informacje o albumach, które zdobyły uznanie oraz mają swoją historię. Zawierają one różnorodne style i współprace z innymi artystami.

Nazwa Albumu	Rok Wydania	Opis	Źródło
3 Metry – Jedli z dołków, pili z dziórek	1997	gościnnie	_
Lipali – Li-pa-li	2000	gitara	_
Łowżył, Tymański, Klebba, Chandran – Ni Sa Ni		kontrabas, aranżacje, kalimba	_
Tymon Tymański & The Waiters – Theatricon Plixx	2001	muzyka, słowa, produkcja, wokal, kontrabas	_
Yugoton – Yugoton		wykonanie utworu „Dziewczęta w letnich sukienkach”	_
Stasio – Nie pożyczaj	2003	wokal w utworze „Posłuchaj”	_
Marek Gałązka – Tu stacja sopot	2006	produkcja, gitara, instrumenty perkusyjne, puzon, realizacja nagrań	_
Sni Sredstvom Za Uklanianie – 1983–1986	2008	gitara basowa, gitara, muzyka, słowa, wokal	_
Irek Wojtczak – Direct Memory Access	2011	gitara basowa, kontrabas	_
Kobiety – Mutanty		banjo, mandolina	_

Filmografia

Filmografia Tymona Tymańskiego to bogaty zbiór dzieł artystycznych, w których artysta odgrywał różnorodne role. Poniżej znajduje się zestawienie jego osiągnięć filmowych, które pokazują wszechstronność jego talentu.

Rok	Tytuł	Rola	Reżyser
2002	Segment ’76 (film fabularny)	Rysiek	Oskar Kaszyński
2004	Wesele (film fabularny)	Tymon, szef orkiestry weselnej (także wykonanie muzyki)	Wojciech Smarzowski
2005	Femme fatale (etiuda – film animowany)	b.d.	Daria Kopiec
2008	Historia polskiego rocka (film dokumentalny)	w roli samego siebie	Leszek Gnoiński, Wojciech Słota
2009	Jothabelsi (film dokumentalny fabularyzowany)	narrator	Elvin Flamingo
2011	Notoryczni debiutanci (etiuda)	ksiądz Jacek	Justyna Nowak
2012	Miłość (film dokumentalny)	w roli samego siebie (koproducent)	Filip Dzierżawski
2014	Polskie gówno (film fabularny)	Jerzy Bydgoszcz, lider „Tranzystorów” (także scenarzysta, producent wykonawczy, autor muzyki)	Grzegorz Jankowski
2016	Po prostu przyjaźń (film fabularny)	tatuażysta „Dziubek”	Filip Zylber

Publikacje książkowe

Oto przegląd książek autorstwa Tymona Tymańskiego, które zdobyły uznanie czytelników oraz krytyków. Jego twórczość obejmuje różnorodne tematy, co czyni go jednym z interesujących autorów na współczesnej scenie literackiej. Poniżej przedstawiamy najważniejsze jego publikacje:

• Chłopi III, Warszawa : Wydawnictwo Do, 2001, ISBN 83-85586-08-3 (wspólnie ze Zbigniewem Sajnogiem),
• AD/HD: autobiografia, Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2013; (wspólnie z Rafałem Księżykiem), ISBN 978-83-08-05258-7,
• Sclavus, Gdańsk : Wydawnictwo Części Proste, 2021, ISBN 978-83-951535-6-3.

Każda z wymienionych publikacji wnosi coś wyjątkowego do literatury polskiej, od autobiograficznych refleksji po literackie eksperymenty, które składają się na bogaty dorobek artystyczny Tymańskiego.

Nagrody i nominacje

W tej sekcji szczegółowo omawiamy indywidualne osiągnięcia nagradzane Tymona Tymańskiego, który w swojej karierze zdobył wiele prestiżowych wyróżnień.

Rok	Nagroda	Kategoria	Tytuł	Rezultat
1998	Fryderyk	Autor roku	–	Nominacja
		Kompozytor roku	–	Nominacja
2005	Złota Kaczka	Autor najlepszej muzyki filmowej	Wesele	Wygrana
	Orzeł	Najlepsza muzyka roku 2004		Wygrana
2010	Fryderyk	Wokalista roku	–	Nominacja
	Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury	z okazji jubileuszu 25-lecia działalności artystycznej	–	Wygrana
2016		z okazji jubileuszu 30-lecia Formacji TOTART	–	Wygrana
2021		z okazji 35-lecia Tranzytoryjnej Formacji TOTART	–	Wygrana
2022	Nagroda Literacka „Nike”	książka roku	Sclavus	Nominacja

---

Oceń: Tymon Tymański

---