Krzysztof Pastor

---

Życiorys

Wczesne lata

Krzysztof Pastor przyszedł na świat w Gdańsku w rodzinie związanej z medycyną, jako syn Jana i Leokadii Pastorów. Już od najmłodszych lat przejawiał talent i zainteresowanie tańcem, biorąc udział w lokalnych zespołach tanecznych. W latach 1966–1975 doskonalił swoje umiejętności w Państwowej Szkole Baletowej w Gdańsku, co było kluczowe dla jego dalszej kariery artystycznej.

Kariera

Początki

Po zakończeniu nauki, Krzysztof Pastor rozpoczął swoją zawodową przygodę w Polskim Teatrze Tańca, gdzie występował pod kierownictwem Conrada Drzewieckiego. W 1977 roku stał się solistą, odnosząc sukcesy w wielu partiach w repertuarze zespołu. W latach 1979–1982 pracował jako pierwszy solista baletu w Teatrze Wielkim w Łodzi, gdzie wykonywał kluczowe role, takie jak Albert w Giselle oraz Książę w Dziadku do orzechów. Jego dynamiczna kariera została przerwana w lutym 1982 roku, kiedy to zdecydował się na emigrację na Zachód w obliczu wprowadzonych w Polsce ograniczeń.

Emigracja

W 1983 roku Pastor dołączył do zespołu Ballet de l’Opéra de Lyon, gdzie miał okazję występować w spektaklach autorstwa znaczących choreografów, w tym Gray Veredona i Nacho Duato. Jego kariera w latach 1985-1995 obejmowała ścisłą współpracę z Het Nationale Ballet, pod przewodnictwem Rudiego van Dantziga. Miał szansę tańczyć w wielu nowoczesnych oraz klasycznych baletach, w tym w tej wersji Śpiącej królewny czy Jeziora łabędzie.

Choreograf

W tym okresie Pastor zaczął eksplorować swoje talenty jako choreograf. Od 1987 roku tworzył prace choreograficzne w ramach warsztatów, a jego pierwszy znaczący sukces miał miejsce w 1992 roku, gdy stworzył balet Shostakovich Chamber Symphony dla Het Nationale Ballet. W 1994 roku po raz pierwszy zaprezentował swoją choreografię na Polskiej scenie, w Warszawie, z baletem Trzecia symfonia Henryka Mikołaja Góreckiego. Jego sukcesy były podkreślane przez otrzymanie Złotej Nagrody Choreograficznej podczas Międzynarodowego Konkursu Choreograficznego w Helsinkach w 1995 roku. Pastor powrócił następnie do Het Nationale Ballet jako choreograf, zdobywając uznanie na całym świecie, prezentując swoje prace na wielu renomowanych festiwalach.

Powrót do Polski

W 2008 roku Pastor udał się do Warszawy, gdzie prowadził rozmowy dotyczące realizacji swojego baletu Tristan, do muzyki Richarda Wagnera. Nowy dyrektor Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, Waldemar Dąbrowski, zaproponował mu objęcie dyrekcji baletu w Warszawie. Po długim okresie pracy za granicą, Pastor zdecydował się wrócić do Polski, stawiając na potrzebę artystycznej niezależności baletu w kraju. Dzięki wysiłkom Dąbrowskiego oraz wsparciu ministra kultury i dziedzictwa narodowego, Bogdana Zdrojewskiego, 18 marca 2009 roku Krzysztof Pastor objął dyrekcję zespołu baletowego TW-ON, który został przekształcony w Polski Balet Narodowy. Bez względu na nowe obowiązki, do 2017 roku pozostał choreografem-rezydentem Het Nationale Ballet, a w latach 2011-2020 pełnił także funkcję dyrektora artystycznego Narodowego Litewskiego Teatru Opery i Baletu.

Ważniejsze prace choreograficzne

Oto kolekcja wybranych prac choreograficznych Krzysztofa Pastora, która ukazuje jego twórczość na przestrzeni lat. Lista ta obejmuje różnorodne projekty, które miały miejsce od 1992 roku, a każda z nich wniosła coś unikalnego do świata baletu.

• 1992: Shostakovich Chamber Symphony (Het Nationale Ballet),
• 1993: Les Biches (The Israel Ballet),
• 1993: Stop It! (Het Nationale Ballet; później także: The Washington Ballet, 1998),
• 1994: Trzecia symfonia Góreckiego (Balet Teatru Wielkiego – Opery Narodowej; później także: Het Nationale Ballet, 1996),
• 1995: Don’t Look Back… (DonauBallet),
• 1996: Firebird (The Royal New Zealand Ballet; później także: West Australian Ballet, 1999),
• 1997: Piano Concerto Gershwina (The Israel Ballet; później także: The Washington Ballet, 1997),
• 1997: Altri canti d’Amor (Teatro Massimo),
• 1997: Carmen (Litewski Balet Narodowy; później także: Łotewski Balet Narodowy, 2001; Węgierska Akademia Tańca, 2002),
• 1998: Passing By (The Washington Ballet),
• 1998: Sen nocy letniej (Litewski Balet Narodowy),
• 1999: Bitter-Sweet (Het Nationale Ballet),
• 1999: Sonata Brahmsa (The Washington Ballet),
• 1999: Hin- und hergerissen (Semperoper Ballett),
• 2000: Do Not Go Gentle… (Het Nationale Ballet; później także: Polski Balet Narodowy 2019),
• 2000: Srebrny szal (Łotewski Balet Narodowy),
• 2000: In Light and Shadow (Het Nationale Ballet; później także: Królewski Balet Szwedzki, 2003; Scottish Ballet, 2006; Państwowa Opera w Ankarze, 2007; Hong Kong Ballet, 2010; Polski Balet Narodowy, 2010; West Australian Ballet, 2020),
• 2001: Święto wiosny (Łotewski Balet Narodowy),
• 2001: Kurt Weill (Het Nationale Ballet; później także: Polski Balet Narodowy, 2009),
• 2001: Bach Divisions (The Israel Ballet),
• 2002: Tao (Het Nationale Ballet),
• 2002: Acid City (Litewski Balet Narodowy),
• 2002: Encounters (Królewski Balet Flamandzki),
• 2003: Si después de morir… (Het Nationale Ballet),
• 2004: Opium (Het Nationale Ballet),
• 2004: Voice (Het Nationale Ballet),
• 2005: Don Giovanni (Het Nationale Ballet),
• 2006: Tristan (Królewski Balet Szwedzki; później także: Polski Balet Narodowy, 2009; Litewski Balet Narodowy, 2012),
• 2006: Niebezpieczne związki (Łotewski Balet Narodowy; później także: Teatr Wielki w Poznaniu, 2010; Teatr Narodowy w Brnie, 2011; Teatr Narodowy w Ostrawie, 2019; Opera Nova w Bydgoszczy, 2023),
• 2006: Crossing Paths (Het Nationale Ballet),
• 2006: Suite for Two (Het Nationale Ballet),
• 2007: Visions at Dusk (Het Nationale Ballet),
• 2007: Symphonie fantastique (The Australian Ballet),
• 2008: Tristan i Izolda – pas de deux (Svetlana Zakharova i Andrei Merkuriev, Balet Bolszoj),
• 2008: Romeo and Juliet (Scottish Ballet; później także: Polski Balet Narodowy, 2014; Joffrey Ballet, 2014; Litewski Balet Narodowy, 2016),
• 2008: Moving Rooms (Het Nationale Ballet; później także: Polski Balet Narodowy, 2012; Teatr Narodowy w Pradze, 2023; Teatr Wielki w Poznaniu, 2023),
• 2009: Chopin Dances (The Israel Ballet),
• 2009: Scheherazade (Het Nationale Ballet),
• 2009: Dumbarton Dances (Het Nationale Ballet),
• 2010: Nijinsky – Dancer, Clown, God (Het Nationale Ballet),
• 2011: I przejdą deszcze… (Polski Balet Narodowy),
• 2012: Chapters (Het Nationale Ballet),
• 2012: Bolero (Het Nationale Ballet; później także: Litewski Balet Narodowy, 2015; Łotewski Balet Narodowy, 2015; Polski Balet Narodowy, 2016; Teatro dell’Opera di Roma, 2023),
• 2014: Adagio&Scherzo (Polski Balet Narodowy; później także: Theater Augsburg, 2016),
• 2014: Burza (Het Nationale Ballet; później także: Polski Balet Narodowy, 2016),
• 2014: Dziadek do orzechów (Litewski Balet Narodowy),
• 2015: Casanova w Warszawie (Polski Balet Narodowy),
• 2017: Jezioro łabędzie z nowym librettem (Polski Balet Narodowy),
• 2018: Dracula (West Australian Ballet; później także: Łotewski Balet Narodowy, 2021; Queensland Ballet, 2021; Polski Balet Narodowy, 2022; Fiński Balet Narodowy, 2023),
• 2018: Cudowny mandaryn (Litewski Balet Narodowy),
• 2018: Koncert f-moll Chopina (Polski Balet Narodowy),
• 2018: Tańce polskie – Polonez i Mazur Moniuszki (Polski Balet Narodowy),
• 2019: Toccata Kilara (Polski Balet Narodowy; Het Nationale Ballet – Junior Company, 2024),
• 2021: Tristan i Izolda – pas de deux (Teatro alla Scala),
• 2021: Noc rozjaśniona Schönberga (Litewski Balet Narodowy),
• 2022: Jezioro łabędzie, nowa wersja (West Australian Ballet),
• 2023: Kilar Concerto (Polski Balet Narodowy),
• 2025: Prometeusz (Polski Balet Narodowy, w planie).

Źródło

Nagrody i odznaczenia

Krzysztof Pastor jest uznawany za jednego z najbardziej wpływowych choreografów w Polsce i na świecie. Jego talent oraz pasja do tańca przyniosły mu szereg prestiżowych wyróżnień i nagród, które odzwierciedlają jego wkład w sztukę baletową. Poniżej przedstawiamy niektóre z wyróżnień, które zdobył na przestrzeni lat:

• 1995: Złota Nagroda Choreograficzna podczas Międzynarodowego Konkursu Baletowego w Helsinkach (Finlandia),
• 2000: Medal 200-lecia Polskiego Baletu przyznany przez Ministerstwo Kultury,
• 2000: Nagroda Choreograficzna od Dansersfonds’79 w Holandii,
• 2002: Nominacja do międzynarodowej nagrody Benois de la Danse, znanej jako baletowy Oscar, za autorski balet Kurt Weill,
• 2010: Statuetka Terpsychory od Związku Artystów Scen Polskich,
• 2011: Złoty Medal „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”,
• 2014: Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
• 2015: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• 2016: Nagroda ZAiKS-u za twórczość choreograficzną,
• 2016: Honorowa Złota Gwiazda Ministerstwa Kultury Republiki Litewskiej,
• 2017: Statuetka i tytuł „Wybitnego Polaka” przyznany przez Fundację Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska”,
• 2019: Performing Arts Western Australian Award za Drakulę, uznany za najlepsze nowe dzieło taneczne 2018 roku,
• 2021: Krzyż Oficerski Orderu „Za Zasługi dla Litwy”,
• 2023: Perła Tańca, nagroda Fundacji na rzecz Sztuki Tańca.

Każde z tych wyróżnień potwierdza jego niezwykły wkład w świat sztuki oraz uznanie przez społeczność artystyczną w Polsce i za granicą.

---

Oceń: Krzysztof Pastor

---