Jacek Olgierd Kurski, urodzony 22 lutego 1966 roku w Gdańsku, to postać wyrazista w polskiej polityce i mediach. Pełnił szereg istotnych funkcji, które miały wpływ na kształtowanie współczesnej rzeczywistości w Polsce.
W okresie od 2005 do 2009 roku, Kurski był posłem na Sejm V i VI kadencji, gdzie aktywnie uczestniczył w pracach legislacyjnych i debatach politycznych. Następnie, w latach 2009–2014, zasiadał w Parlamencie Europejskim VII kadencji, gdzie miał możliwość wpływania na sprawy nie tylko krajowe, ale i europejskie.
W 2015 roku objął stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, gdzie uczestniczył w tworzeniu polityki kulturalnej kraju. Jego działalność medialna była również znacząca, gdyż w latach 2016–2020 oraz 2020–2022 pełnił funkcję prezesa zarządu Telewizji Polskiej, co miało kluczowe znaczenie w kontekście zmian w polskim systemie medialnym.
W kolejnych latach, między 2022 a 2023 rokiem, reprezentował Polskę jako zastępca dyrektora wykonawczego polsko-szwajcarskiej konstytuanty w Banku Światowym, gdzie miał okazję uczestniczyć w międzynarodowych inicjatywach oraz projektach finansowych.
Życiorys
Wykształcenie i praca zawodowa
Jacek Kurski ukończył III Liceum Ogólnokształcące im. Bohaterów Westerplatte w Gdańsku, a w 1997 roku obronił dyplom na Wydziale EkonomicznymUniwersytetu Gdańskiego, specjalizując się w handlu zagranicznym. Na przełomie lat 80. i 90. angażował się w działalność publicystyczną, pisząc dla mediów niezależnych oraz prawicowych, w tym dla „Tygodnika Solidarność” i „Tygodnika Gdańskiego”. Współpracował z agencją DPA oraz BBC jako gdański korespondent. Pracował również w Telewizji Polskiej od 1991 do 1994 roku i brał udział w tworzeniu takich programów jak Lewiatan, Sprawa dla reportera oraz Rozmowy kanciastego stołu. W latach 1994–1998 prowadził agencję reklamową.
W styczniu 1993 roku wspólnie z Piotrem Semką opublikował książkę Lewy czerwcowy, która dokumentowała rozmowy z politykami związanymi z rządem Jana Olszewskiego, w kontekście odwołania jego gabinetu w czerwcu 1992 roku. Rok później stworzył film Nocna zmiana, badający tę samą tematykę. W 2005 roku zrealizował film dokumentalny III RP – kto miał rację?, a także współpracował z programami publicystycznymi takimi jak Refleks, Lewiatan oraz Rozmowy kanciastego stołu.
Działalność polityczna
Do 2024
Kurski był aktywnie zaangażowany w opozycję antykomunistyczną, w tym kolportaż podziemnych wydawnictw. Przystąpił do NSZZ „Solidarność” w połowie lat 80. oraz redagował pismo „Solidarność Regionu Gdańskiego” w latach 1986–1989. Po transformacji ustrojowej w 1989 roku zaangażował się w działalność w różnych partiach prawicowych, m.in. współpracując z Porozumieniem Centrum, które prowadził Jarosław Kaczyński. W 1993 roku jako szef kampanii wyborczej tego ugrupowania brał udział w wyborach do Sejmu, gdzie, mimo starań, nie uzyskał mandatu.
Od połowy lat 90. współdziałał z Janem Olszewskim, stając się członkiem Ruchu Odbudowy Polski. Był aktywny w kampanii prezydenckiej w 1995 roku, objął funkcję prezesa oddziału partii w Gdańsku oraz rzecznika prasowego ROP. Podjął także współpracę z Akcją Wyborczą Solidarność, krytykując jednocześnie jej bliskość do Unii Wolności. Jego niepowodzenia w wyborach poselskich w 1997 roku doprowadziły do jego wykluczenia z ROP.
W 1998 roku dołączył do Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, a później uzyskał mandat radnego sejmiku pomorskiego w wyborach. Pełnił także rolę wicemarszałka województwa pomorskiego. W 2001 roku kandydował z listy Akcji Wyborczej Solidarność Prawicy, jednak niezadowalające wyniki skutkowały jego wykluczeniem z partii. Następnie Kurski wstąpił do Prawa i Sprawiedliwości, ale zrezygnował z działalności w PiS na rzecz Ligi Polskich Rodzin, z którą również zdobył mandat w sejmiku.
Był głównym autorem kampanii LPR do Parlamentu Europejskiego, jednak konflikt z liderem partii Robertem Strąkiem zakończył jego członkostwo w LPR. Powrócił do PiS i w 2005 roku jako poseł z Gdańska uzyskał mandat w wyborach. W trakcie swojej kariery stał się krytykiem liberalnych środowisk i partii opozycyjnych, a jego działalność obejmowała również kampanie wyborcze Lecha Kaczyńskiego w 2005 roku, z której został usunięty po kontrowersyjnych wypowiedziach dotyczących przeszłości rodzinnej Donalda Tuska.
Prezesura w Telewizji Polskiej
Zasiadając jako prezes Telewizji Polskiej, Kurski zainicjował prace nad nowymi produkcjami, takimi jak historyczna telenowela Korona królów oraz serial Młody Piłsudski. Mimo że początkowo oglądalność TVP notowała spadek, zdołał odrobić straty dzięki organizacji różnorodnych wydarzeń rozrywkowych, takich jak Sylwester Marzeń oraz Eurowizja Junior. Krytycy, tacy jak Bogusław Chrabota, podkreślali nacisk na rozrywkę o charakterze plebejskim i patriotycznym, co spotkało się z mieszanymi reakcjami.
Szeroko komentowany był także jego gust muzyczny, który preferował muzykę disco polo, co spotkało się z krytyką ze strony ekspertów, w tym Krzysztofa Lufta. Równocześnie bronił go Jacek Karnowski, sugerując, iż taki wybór programowy odzwierciedlał trendy rynkowe w telewizji.
Bank Światowy
W grudniu 2022 roku Kurski został przedstawicielem Polski w Radzie Dyrektorów Wykonawczych Banku Światowego, pełniąc funkcję zastępcy dyrektora wykonawczego. Jednak już 19 grudnia 2023 roku, decyzją Rady Ministrów, został odwołany ze swojego stanowiska. To zdarzenie wzbudziło kontrowersje oraz pytania dotyczące kompetencji w zakresie reprezentacji Polski w międzynarodowych instytucjach finansowych, w tym Banku Światowego, z uwagi na zapisy poszczególnych ustaw.
Minister finansów, Andrzej Domański, wcześniej informował o zakończeniu współpracy z kurskim, co spotkało się z wdawaniem publicznych komentarzy na temat stanu spraw w instytucjach finansowych Polski.
Powrót do polityki
7 kwietnia 2024 roku Jacek Kurski brał udział w wieczorze wyborczym Prawa i Sprawiedliwości, co wzbudziło spekulacje dotyczące jego ewentualnej kandydatury w nadchodzących wyborach do Parlamentu Europejskiego. 26 kwietnia tego samego roku ogłoszono, że Kurski będzie na listach wyborczych PiS, zajmując drugą pozycję w okręgu mazowieckim. Ostatecznie uzyskał 32 222 głosy, lecz nie zdobył mandatu.
Postępowania sądowe
W wrześniu 1997 roku zapadł wyrok, w którym Jacek Kurski został zobowiązany do przeproszenia Janusza Lewandowskiego za kontrowersyjne wypowiedzi wygłoszone w audycjach przedwyborczych.
W kolejnej sprawie, 13 czerwca 2006 roku, w programie „Teraz my!” oskarżył on Platformę Obywatelską oraz komitet wyborczy Donalda Tuska o nieetyczne finansowanie kampanii wyborczej przed wyborami w 2005 roku, rzekomo korzystając z funduszy wyprowadzonych z PZU, co miało być związane z tzw. aferą billboardową. Prokuratura Okręgowa w Warszawie zakończyła dochodzenie w grudniu 2006 roku, nie znajdując dowodów na popełnienie przestępstwa.
W odpowiedzi Platforma Obywatelska postawiła Jackowi Kurskiemu zarzuty zniesławienia, żądając przeprosin w mediach oraz wpłaty 100 tys. zł na rzecz Caritas. Na początku kwietnia 2007 roku Sąd Okręgowy w Warszawie orzekł, że Jacek Kurski miał przeprosić Donalda Tuska zarówno w „Rzeczpospolitej”, „Gazecie Wyborczej”, jak i w stacjach TVN oraz TVP. Sąd przyznał również 15 tys. zł na cele Caritas Polska.
Dalej, 12 czerwca 2007 roku, Sąd Okręgowy w Warszawie uznał, że Kurski naruszył dobra osobiste spółki Agora S.A. w kontekście programu telewizyjnego „Warto rozmawiać”, emitowanego 8 maja 2006 roku, poprzez formułowanie niepotwierdzonych oskarżeń wobec firmy. Wówczas nakazano mu publikację przeprosin w „Gazecie Wyborczej” oraz w TVP2, a także wpłatę 10 tys. zł na cele społeczne. Wyrok ten został podtrzymany przez Sąd Apelacyjny w Warszawie. Kurski komentując to orzeczenie, stwierdził, że „Gazeta Wyborcza” przy wsparciu posłusznych sędziów może zrujnować każdą osobę. Za te słowa został pozwany przez wydawcę, a kolejny raz zobowiązany do publikacji przeprosin. Pomimo prawomocności wyroku i wezwań, Jacek Kurski uchylał się od realizacji orzeczenia sądowego, co zmusiło Agorę S.A. do samodzielnego wykonania orzeczeń na koszt dłużnika. W lipcu 2016 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że wydane wyroki naruszały wolność słowa, przyznając Kurskiemu zadośćuczynienie.
Po tragedii i śmierci Pawła Adamowicza w styczniu 2019 roku, satyryk Krzysztof Skiba na łamach wywiadu w Polsat News wskazał na moralną odpowiedzialność Jacka Kurskiego za tę tragedię, twierdząc, że „media publiczne szczuły na prezydenta Gdańska”. Kurski wniósł pozew przeciwko Skibie, jednak 23 czerwca 2020 roku warszawski sąd II instancji stwierdził, że Skiba miał prawo do swoich słów.
Niedługo po śmierci Adamowicza, Telewizja Polska zainicjowała postępowania o zniesławienie przeciwko profesorowi Wojciechowi Sadurskiemu, redaktorowi „Gazety Wyborczej” Wojciechowi Czuchnowskiemu oraz dziennikarce Ewie Siedleckiej z „Polityki”. Warszawski Sąd Okręgowy w lipcu 2020 roku prawomocnie umorzył sprawy dotyczące Siedleckiej i Czuchnowskiego.
Życie prywatne
Jacek Kurski to postać, której życie osobiste zostało ukształtowane przez znaczące wydarzenia. Jest on synem Witolda Kurskiego, który był pracownikiem naukowym, oraz Anny Kurskiej, działaczki NSZZ „Solidarność” i senatora. Warto podkreślić, że jest młodszym bratem Jarosława Kurskiego, znanego dziennikarza „Gazety Wyborczej”. Interesującym faktem jest, że jego ciotecznym dziadkiem był Lewis Bernstein Namier, postać historyczna związana z polityką i historią Żydów.
Jacek Kurski zawarł ślub kościelny z Moniką Mucek w kwietniu 1991 roku. Ich związek trwał aż do rozwodu w 2015 roku. Z tego małżeństwa wyniknęło troje dzieci: Zdzisław Antoni, który przyszedł na świat w 1991 roku, Zuzanna urodzona w 1994 roku oraz Olgierd, który urodził się w 2007 roku.
Po zakończeniu pierwszego małżeństwa, 31 lipca 2018 roku, Kurski poślubił Joannę Wąsowską, znaną wcześniej jako Klimek. Warto zaznaczyć, że po stwierdzeniu nieważności jego pierwszego małżeństwa przez sąd kościelny, nastąpił również proces unieważnienia małżeństwa jego drugiej żony. Najważniejszym krokiem w ich związku było zawarcie sakramentalnego małżeństwa 18 lipca 2020 roku w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach. To wydarzenie, chociaż osobiste, spotkało się z krytyką w mediach, które wskazywały na polityczny kontekst tego wydarzenia, a także na obawy związane z powiązaniami między władzami, mediami a Kościołem katolickim.
Z drugiego małżeństwa Kurskiego, 25 marca 2021 roku, urodziła się córka, Anna Klara Teodora, co stanowi kolejny rozdział w jego życiu rodzinnym.
Odznaczenia
Wśród licznych osiągnięć Jacka Kurskiego, znajdują się również prestiżowe odznaczenia, które przyznano mu za jego wkład w kulturę i działalność na rzecz społeczeństwa.
- 2001: odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
- 2017: Krzyż Wolności i Solidarności.
Przypisy
- MWL, Odwołanie Jacka Kurskiego z Banku Światowego. Tusk wyznaczył tymczasowego następcę [online], www.money.pl, 19.12.2023 r. [dostęp 2023-12-19 r.]
- Komunikat NBP [online], nbp.pl, 19.12.2023 r. [dostęp 2023-12-19 r.]
- Kurski i Kamiński żegnają się z Bankiem Światowym [online], gazetaprawna.pl, 27.12.2023 r. [dostęp 2023-12-27 r.]
- Donald Tusk kpiąco o następcy Kurskiego [online], Businessinsider, 19.12.2023 r. [dostęp 2023-12-22 r.]
- Jacek Kurski traci intratną posadę. Na ten krok Banku Światowego czekał rząd Donalda Tuska [online], wnp.pl [dostęp 2023-12-22 r.]
- Prezes PiS przemawia w sztabie, za jego plecami Jacek Kurski [online], TVN24, 07.04.2024 r. [dostęp 2024-07-21 r.]
- Powrót Kurskiego pewny? „Jacek chce się dostać do europarlamentu” [online], www.tvp.info [dostęp 2024-07-21 r.]
- Jacek Kurski kandydatem PiS do europarlamentu. Komentarze polityków [online], TVN24, 26.04.2024 r. [dostęp 2024-07-21 r.]
- PiS prezentuje listy do PE na Mazowszu. Jacek Kurski na drugim miejscu [online], Onet Wiadomości, 30.04.2024 r. [dostęp 2024-07-21 r.]
- Wybory do Parlamentu Europejskiego 2024 [online], wybory.gov.pl [dostęp 2024-07-21 r.]
- Wybory do Parlamentu Europejskiego 2024 [online], wybory.gov.pl [dostęp 2024-07-21 r.]
- Jacek Kurski ponownie prezesem Telewizji Polskiej. onet.pl, 03.07.2021 r. [dostęp 2021-07-03 r.]
- Jacek Kurski odwołany z funkcji prezesa TVP. wiadomosci.onet.pl. [dostęp 2022-09-05 r.]
- Postrzeganie telewizyjnych programów informacyjnych i publicystycznych. [w:] Centrum Badania Opinii Społecznej [on-line]. cbos.pl, 30.09.2021 r. [dostęp 2022-09-21 r.]
- Ocena głównych stacji telewizyjnych i radiowych. [w:] Centrum Badania Opinii Społecznej [on-line]. cbos.pl, 31.05.2022 r. [dostęp 2022-09-21 r.]
- Jacek Kurski wygrał konkurs na prezesa Telewizji Polskiej. wirtualnemedia.pl, 12.10.2016 r. [dostęp 2019-05-16 r.]
- Uchwała Rady Mediów Narodowych o odwołaniu prezesa TVP. sejm.gov.pl. [dostęp 2020-03-10 r.]
- Michał Wróblewski: Jacek Kurski został doradcą Zarządu TVP. wiadomosci.wp.pl, 10.03.2020 r. [dostęp 2020-03-10 r.]
- Jacek Kurski formalnie nadal członkiem zarządu, a nie p.o. prezesa TVP. wirtualnemedia.pl. [dostęp 2020-07-27 r.]
- Kurski: Nie przepraszałem Agory, gazeta.pl, 24.06.2010 r. [zarchiwizowane 2010-06-28]
- Andrzej A. Zięba, Teodora Modzelewska, [w:] Etnografowie i ludoznawcy polscy. Sylwetki, szkice biograficzne, tom II (pod redakcją Ewy Fryś-Pietraszkowej i Anny Spiss), Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 2007, s. 210–212
- Monika Piorun: Syn Kurskiego jest dziś na ustach całej Polski. Co wiemy o Zdzisławie Kurskim?. natemat.pl, 22.07.2020 r. [dostęp 2022-09-17 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Tomasz Arabski | Johann Karl Rothe | Eduard Friedrich von Conradi | Marcin Horała | Sławomir Nowak (polityk) | Mariusz Gajda | Emanuel von Stanecke | Julius August Segerström | Bogdan Felski | Piotr Kowalczuk | Ryszard Świlski | Ewa Lieder | Alina Pienkowska | Friedrich Preuß | Daniel Gralath | Elżbieta Rogala-Kończak | Małgorzata Chmiel | Tadeusz Moszyński (poseł) | Magdalena Czarzyńska-Jachim | Marie Johanna BaumOceń: Jacek Kurski