Anton Brillowski

---

Życiorys

Anton Brillowski wywodził się z rodziny kaszubskiej, która podlegała procesowi zgermanizowania, a jego korzenie mają swoje miejsce w Szydlicach, nieopodal Gdańska. Edukację średnią odbył w gimnazjum w Braniewie. Następnie, w latach 1815–1820, poszerzał swoją wiedzę na Uniwersytecie w Królewcu pod opieką profesora Johannesa Voigta, kończąc studia z tytułem doktora filozofii.

W 1825 roku podjął pracę jako nauczyciel języka polskiego w katolickim gimnazjum w Chojnicach. Ten okres jego życia to czas intensywnej działalności naukowej, której efektem była duża liczba publikacji. Brillowski prowadził badania nad dialektem kaszubskim, co było możliwe dzięki wsparciu jego uczniów. Wyniki tych badań zostały opublikowane w 1828 roku. Tego samego roku ukazały się również jego prace w języku niemieckim, uwzględniające historię miasta Chojnice oraz rozprawę poświęconą językowi Kaszubów. W trakcie pracy nad tymi dziełami współpracował z Mrongowiuszem z Gdańska oraz z niemieckim towarzystwem naukowym w Szczecinie.

Rok 1828 przyniósł istotną zmianę w jego życiu, gdy dokonał konwersji na protestantyzm. Wkrótce po tym, w 1829 roku, przeniósł się do gimnazjum w Kętrzynie, gdzie w 1834 roku otrzymał tytuł starszego nauczyciela (Oberlehrer). W tej placówce wykładał historię i geografię, a w gronie jego uczniów znajdował się m.in. Wojciech Kętrzyński. Po wielu latach pracy w edukacji Brillowski przeszedł na emeryturę w 1861 roku.

W 1848 roku Brillowski został mistrzem loży masońskiej Zu den drei Tempeln w Kętrzynie i znacząco zaangażował się w budowę nowego gmachu loży.

Publikacje (wybór)

Anton Brillowski jest autorem kilku istotnych prac dotyczących zarówno filologii, jak i historii. Jego publikacje odzwierciedlają zaangażowanie w odkrywanie i dokumentowanie przeszłości.

• „Geschichte der Stadt Conitz in Westpreußen” opublikowane w „Preußische Provinzial-Blätter”:
• Tom 1, Königsberg 1829, s. 497–505,
• Tom 2, Königsberg 1829, s. 313–324, s. 444–454, s. 519–532,
• Tom 3, Königsberg 1830, s. 39–55, s. 221–247.
• „Altdeutsche Sprachproben aus dem 4ten bis 14ten Jahrhunderte”, Rastenburg 1834,
• „Geschichte Pompejus des Großen” w trzech tomach, Rastenburg 1838, 1843, 1850.

---

Oceń: Anton Brillowski

---