Andrzej Pelczar

---

Życiorys

Andrzej Pelczar był synem Mariana Pelczara oraz Marii. Ukończył studia z zakresu matematyki w 1959 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim, co stało się początkiem jego znakomitej kariery akademickiej. W okresie od 1959 do 1960 roku był stypendystą w Instytucie Matematycznym PAN, a następnie w latach 1960-1961 pełnił funkcję asystenta w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.

W 1961 roku powrócił na Uniwersytet Jagielloński, gdzie uzyskał najpierw stopień doktora w 1964 roku, pisząc rozprawę na temat O istnieniu i jednoznaczności rozwiązań problemu Darboux dla równań różniczkowych cząstkowych rzędu drugiego, typu parabolicznego, pod mentorem Tadeusza Ważewskiego. Następnie, w 1972 roku, uzyskał stopień doktora habilitowanego dzięki rozprawie zatytułowanej On some extensions of the retract theorem of Ważewski. Jego działalność akademicka rozpoczęła się na pełną skalę, kiedy otrzymał tytuł profesora w 1980 roku, stopniowo awansując na profesora nadzwyczajnego, a następnie profesora zwyczajnego w 1989 roku.

Pelczar odgrywał znaczącą rolę w Instytucie Matematyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie kierował Zakładem Równań Różniczkowych w latach 1981–2007. Był także dyrektorem IM UJ w latach 1981–1984 oraz 1987–1990, a w latach 1984–1987 pełnił funkcję prorektora ds. studenckich. Jego działalność kulminowała w latach 1990–1993, kiedy to miał zaszczyt być rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W swojej karierze specjalizował się w analizie matematycznej, układach dynamicznych oraz równaniach różniczkowych, kontynuując dzieło swojego mentora Tadeusza Ważewskiego. Poza tym, jego zainteresowania obejmowały również historię matematyki w Polsce. W ciągu swojego życia był autorem oraz współautorem ponad stu publikacji naukowych, w tym kilku książek, w tym monografii poświęconej równaniom różniczkowym.

Od 1962 roku był członkiem Polskiego Towarzystwa Matematycznego, a w latach 1975–1977 pełnił zaszczytną rolę prezesa oddziału krakowskiego. Jego zaangażowanie w PTM było kontynuowane, gdy w latach 1985–2010 był członkiem zarządu, a także pełnił funkcję wiceprezesa (1985–1987) i prezesa w latach 1987–1991. Pelczar był również jednym z założycieli European Mathematical Society, a w latach 1997–2000 pełnił funkcję jego wiceprzewodniczącego. Jego wkład w polskie szkolnictwo wyższe został uznany, gdy w latach 1993–1996 był wiceprzewodniczącym, a następnie w latach 1996–2002 przewodniczącym Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego.

Od 1998 roku Andrzej Pelczar był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności, a w 2008 roku został członkiem czynnym. W latach 2008–2010 pełnił funkcję dyrektora Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii PAU. Jego doświadczenie i wiedza również przyczyniły się do redakcji ważnych czasopism, w tym „Wiadomości Matematyczne” w latach 1979–1993, oraz miesięcznika „Delta” w latach 1991–1996.

Na koniec, Andrzej Pelczar został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, pozostawiając za sobą znaczący dorobek naukowy i niezatarte ślady w polskiej matematyce.

Publikacje

Andrzej Pelczar jest autorem wielu znaczących publikacji, które znacząco przyczyniły się do rozwoju dziedziny analizy funkcjonalnej i teorii układów dynamicznych. Wśród tych prac znajdują się:

• 1974: Elementy analizy funkcjonalnej, skrypt uczelniany AGH nr 486, Kraków,
• 1978: Ogólne układy dynamiczne, skrypt uczelniany UJ nr 293, Kraków,
• 1980: Wstęp do teorii układów dynamicznych, skrypt uczelniany AGH nr 694, Kraków,
• 1987: Wstęp do teorii równań różniczkowych, Część I: Wstęp do teorii równań zwyczajnych i równań cząstkowych pierwszego rzędu, współautor z Jackiem Szarskim, seria „Biblioteka Matematyczna”, tom 66, PWN, Warszawa,
• 1989: Wstęp do teorii równań różniczkowych, Część II: Elementy jakościowej teorii równań różniczkowych, seria „Biblioteka Matematyczna”, tom 67, PWN, Warszawa,
• 2003: Czas i dynamika w równaniach różniczkowych i układach dynamicznych, Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych przy Wydziale Filozofii PAT, Biblos, Tarnów.

Odznaczenia i wyróżnienia

Andrzej Pelczar, znany ze swojego wkładu w naukę i edukację, otrzymał wiele prestiżowych odznaczeń w uznaniu jego zasług. W kategorii orderów i odznaczeń wyróżnia się kilka kluczowych nagród:

• 2002: Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
• 1993: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• 1981: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• 1993: Medal Komisji Edukacji Narodowej.

W zakresie nagród i wyróżnień, jego osiągnięcia są równie imponujące:

• 1972: Nagroda im. Stefana Banacha,
• 1965: Nagroda PTM dla młodych matematyków.

---

Oceń: Andrzej Pelczar

---