Ulica Polanki w Gdańsku


Ulica Polanki, znana także jako Pelonkerweg, jest jedną z kluczowych arterii w gdańskiej dzielnicy Oliwa. Na przestrzeni wielu wieków pełniła funkcję głównego traktu pocztowego, łącząc Gdańsk z regionami położonymi na zachód. Trasa ta prowadziła przez Wrzeszcz, a następnie z powrotem do Oliwy, gdzie znajdowało się opactwo cystersów.

Proszę pamiętać, że ulica Polanki, poza jej historycznym znaczeniem, także oferuje piękne widoki oraz dostęp do rozmaitych atrakcji, co czyni ją istotnym punktem na mapie Gdańska.

Warto dodać, że związki między Gdańskiem a Oliwą miały swoje odzwierciedlenie w rozwoju infrastruktury, w tym również dróg, które odgrywały kluczową rolę w transporcie oraz komunikacji w regionie.

Historia

Nazwa Polanki, znana także jako Polane, ma swoje korzenie sięgające roku 1279. To wtedy po raz pierwszy odniesiono się do serii osad, które rozwijały się wzdłuż traktu, przebiegającego przez malownicze, leśne polany u podnóża dolin morenowych, otaczających Gdańsk od zachodniej strony. Ważnym czynnikiem mającym wpływ na rozwój tych miejscowości był zakon cystersów, który zarządzał tymi terenami od końca XII wieku.

W XVII wieku, na zachodnich stokach wzgórz morenowych, pojawiło się osiem pięknych rezydencji, które powstały zgodnie z wolą zamożnych gdańszczan. Wśród tych wspaniałych dworów znalazły się takie obiekty jak I Dwór, II Dwór, III Dwór, IV Dwór, V Dwór, VI Dwór, VII Dwór, a także VIII Dwór.

Początkowo, w XVII wieku, te rezydencje były skromne, parterowe budowle w stylu szkieletowym, które zyskały charakterystyczne poddasza z mieszkalnymi wystawkami. W miarę upływu czasu, w XVIII wieku, przekształcano je w jednopiętrowe dworki, wyposażone w kolumnowe ganki i przestronny taras. W ogrodach otaczających te rezydencje projektowano malownicze ścieżki, wznoszono posągi, stawy z mostkami oraz fontanny i kaskady.

Drogi do rezydencji prowadziły aleje, które były sadzone drzewami, co dodawało uroku całemu otoczeniu. Na przełomie XVIII i XIX wieku dwory zyskały klasycystyczny styl, przy czym III i V Dwór przeszedł modernizację, natomiast I i II zostały odbudowane od podstaw. W ogrodach tych dworów powstały nowe altany, pawilony oraz groty, co przyczyniło się do ich wyjątkowej architektury i estetyki.

Dzięki tym zmianom Polanki nabrały pełni uroku, stając się miejscem, gdzie bogata architektura harmonijnie łączyła się z pięknem przyrody.

Przebieg

Ulica Polanki, znana na przestrzeni wieków, zaczynała swój bieg u bram opactwa. W XVIII lub XIX wieku przeszła reorganizację, w wyniku której obecnie startuje przy ulicy Opata Rybińskiego, na wysokości wschodniej stronie Starego Rynku Oliwskiego. Z tego miejsca zmierza prosto na południe, mijając po lewej stronie targowisko miejskie, zanim dotrze do skrzyżowania z ulicami Obrońców Westerplatte oraz Alfa Liczmańskiego.

W dalszej części, spoglądając w prawo, przed skrzyżowaniem z ulicami Stefana Żeromskiego i Podhalańską, można zauważyć dom zakonny (Parafia Matki Bożej Królowej Korony Polskiej w Gdańsku) należący do oo. cystersów oraz V Liceum Ogólnokształcące. Po drodze, aż do ulicy Antoniego Abrahama, po prawej stronie znajdziemy stoki wzgórz morenowych oraz wspomniane wcześniej dwory, na które składają się także nieco większe budowle, takie jak Dom Opieki Społecznej, Szpital Dziecięcy czy 7 Szpital Marynarki Wojennej.

Po lewej stronie, w obszarze IV Dworu, zlokalizowany jest szpital dla dzieci, tuż obok nienazwanej alei, obsadzonej najwyżej przez krótkie odcinki topoli oraz stare wierzby, gdzie znajduje się dom byłego prezydenta RP, Lecha Wałęsy. Kontynuując drogę tą samą stroną, między ulicami Macierzy Szkolnej i Tadeusza Czarnowskiego, znajdziemy residencje oraz hotel asystencki przynależące do Uniwersytetu Gdańskiego.

Latem 2020 roku, na filarach wiaduktu kolejowego, który przebiega przez ul. Polanki, powstał mural przedstawiający Brunona Zwarry – lokalny symbol tej okolicy.

Przypisy

  1. Tak mieszka Lech Wałęsa. Bajeczna willa, spełnienie marzeń. 28.11.2021 r. [dostęp 28.08.2022 r.]
  2. Mural z wizerunkiem gdańskiego pisarza Brunona Zwarry powstaje na wiadukcie PKM. 28.07.2020 r. [dostęp 28.07.2020 r.]
  3. F. Mamuszka, Oliwa, s. 57.
  4. F. Mamuszka, Oliwa, s. 13.
  5. Historia Gdańska, T. III/2, s. 11.
  6. Historia Gdańska, T. III/1, s. 722-723.
  7. Historia Gdańska, T. III/1, s. 27.
  8. Dwory przy Polankach. trojmiasto.pl.

Oceń: Ulica Polanki w Gdańsku

Średnia ocena:4.63 Liczba ocen:15