Marek Gierlach

---

Życiorys

Marek Gierlach to postać, która przyciąga uwagę swoją interesującą historią. Urodził się w 1955 roku w Gdańsku, a swoje pierwsze kroki w działalności społecznej stawiał, prowadząc drużynę harcerską w warszawskim liceum im. Jose Marti.

Studia podjął na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie zgłębiał archeologię oraz historię sztuki. Jego podróż zawodowa rozpoczęła się w 1983 roku, kiedy to odbył służbę wojskową w 1 Batalionie Szturmowym w Dziwnowie.

W roku 1986 związał się z Biurem Badań i Dokumentacji Zabytków w Ciechanowie, gdzie przez ponad dwie dekady pełnił funkcję inspektora ds. ochrony zabytków. Pięć lat później zaczął pracować w Systemie Gazociągów Tranzytowych EuRoPol GAZ s.a., jako doradca ds. archeologicznych, co wiązało się z koordynowaniem ratowniczych badań archeologicznych wzdłuż planowanej trasy gazociągu Jamał – Europa.

Kariera Gierlacha rozwijała się dynamicznie, a w 2002 roku został powołany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na stanowisko dyrektora Ośrodka Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego. Również w latach 1997-2001 pełnił funkcję rzeczoznawcy Ministra Kultury w dziedzinie opieki nad zabytkami archeologicznymi.

W 2004 roku Gierlach zasiadł w Radzie ds. Autostrad przy Ministrze Infrastruktury, a rok później dołączył do zespołu ekspertów Międzyrządowej Komisji Polsko-Ukraińskiej, zajmującej się ochroną i zwrotem dóbr kultury. Jego działalność koncentrowała się głównie na ochronie zabytków archeologicznych, szczególnie w kontekście inwestycji liniowych, jak budowa autostrad czy gazociągów.

Gierlach aktywnie uczestniczył w tworzeniu polityki państwowej dotyczącej ochrony dziedzictwa archeologicznego, sprzeciwiając się jej osłabianiu i postulując wprowadzenie systemowych rozwiązań zapewniających wysoki standard ratowniczych badań wykopaliskowych. W kontekście ochrony zabytków podkreślał znaczenie odkrycia, opracowania oraz przechowywania i udostępniania archeologicznych zasobów.

Jednakże w 2006 roku jego kariera nabrała kontrowersyjnego obrotu. Został oskarżony przez poznańskiego biznesmena oraz archeologa Ryszarda Mazurowskiego o przyjmowanie korzyści majątkowych w zamian za zlecanie prac archeologicznych. Gierlach stanowczo odrzucił te oskarżenia, twierdząc, że są one wynikiem osobistych animozji i chęci Mazurowskiego do realizacji jego biznesowych planów. W 2012 roku zapadł wyrok skazujący, który nałożył na Gierlacha karę pozbawienia wolności na 5 lat i 8 miesięcy oraz grzywnę.

Pomimo trudności, Gierlach kontynuował swoją działalność i na własną prośbę w trakcie odbywania kary prowadził wykopaliska archeologiczne w Płońsku.

Wyróżnienia

Wśród uznanych działań Marka Gierlacha, znalazły się wielkie osiągnięcia, które zostały nagrodzone licznych wyróżnieniami.

• złota odznaka „Za opiekę nad zabytkami” z 1998 roku,
• brązowy medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” przyznany w 2005 roku,
• znak spadochronowy zwykły z 1983 roku.

Wybrane publikacje

Wśród istotnych publikacji autorstwa Marka Gierlacha znajdują się następujące pozycje:

• Jaroszewski S. T., Gierlach M., Po pałacach i dworach Mazowsza: przewodnik. Cz. 3, Warszawa: 1998,
• (redakcja) Archeologiczne badania ratownicze wzdłuż trasy gazociągu tranzytowego, t. 1 – 4, Poznań: 1998 – 2000,
• Czarnecki M., Dłubakowski Z., Gierlach M., Dzieje najdawniejsze Raciąża i okolic, Raciąż, Teresin: 1996,
• Gierlach M., Porzucony kościół w Płońsku, „Tygodnik Ciechanowski” 2014, nr 36, s. 14,
• Gierlach M., Budowanie w bagnie, „Tygodnik Ciechanowski” 2015, nr 3, s. 11.

---

Oceń: Marek Gierlach

---