Parafia Bożego Ciała w Gdańsku to ważny ośrodek religijny Kościoła Polskokatolickiego w Polsce, znajdujący się w dekanacie pomorsko-warmińskim diecezji warszawskiej. W 2018 roku parafia ta obejmowała 360 wiernych, co świadczy o jej znaczeniu oraz wpływie na lokalną społeczność.
Nie jest to jedyna parafia polskokatolicka w Trójmieście. W Gdyni istnieje również parafia Wniebowzięcia NMP, zlokalizowana przy ul. Warszawskiej 7/9. Dzięki temu wierni mają możliwość uczestniczenia w praktykach religijnych oraz korzystania z lokalnych duszpasterzy w różnych częściach Trójmiasta.
Historia
Najstarsze wzmianki o kościele Bożego Ciała sięgają roku 1395. W tym okresie historycznym zarejestrowano obecność błogosławionej Doroty z Montowów Wielkich podczas adoracji Świętego Sakramentu. Istotnym elementem tego miejsca był szpital, który powstał w około 1351 roku, głównie jako placówka dla trędowatych. W roku 1688 dzięki staraniom Barthela Ranischa dobudowano nawę poprzeczną, co nadało kościołowi charakterystyczny kształt litery „T”. Warto podkreślić, że transept stanowi pozostałość pierwotnego gotyckiego budynku.
Wewnątrz kościoła usytuowane były również bogate organy, które powstały w wyniku fundacji zamożnych rodów, takich jak Gralatowie, Schummanowie, Buschowie czy Conradowie, w 1766 roku. Obecnie używane organy znajdują się w dobudowanej nawie poprzecznej i pochodzą z kaplicy szpitala imienia Mikołaja Kopernika. Intrygującym faktem jest to, że ławki w kościele pochodzą z Bazyliki Mariackiej. Przed II wojną światową kościół pw. Bożego Ciała był instytucją zależną od kościoła pw. Najświętszej Marii Panny, co znacznie wpływało na rozwój jego działalności.
Historia kościoła nie była wolna od zniszczeń. W XVI wieku, wskutek konfliktów z Krzyżakami, obiekty zostały spalone, ale szybko odbudowane. Zniszczenia miały miejsce także w 1577 roku, gdy Stefan Batory ukarał gdańszczan za bunt. W 1780 roku usunięto zgliszcza, a szpital został rozbudowany, stając się miejscem dla domu starców.
W 1945 roku utworzono Parafię Kościoła Polskokatolickiego (wcześniej nazywaną Polskim Narodowym Kościołem Katolickim), gromadząc ludzi, którzy przybyli, by odnowić zrujnowane miasto. Budynki ocalałe przy kościele stały się domem dla osiedleńców, a wspólnota wokół kościoła zaczęła się kształtować. Pierwszym proboszczem w czasach powojennych został ks. Roman Powąska.
W 2002 roku dzięki staraniom obecnego proboszcza w pobliżu kościoła powstał Pomnik-Cmentarz Nieistniejących Cmentarzy. Jest to symbol, który łączy przeszłość z przyszłością, podkreślający wielowyznaniowy i wielonarodowy charakter Gdańska.
Opis świątyni
Kościół pw. Bożego Ciała, umiejscowiony na peryferiach Gdańska, zlokalizowany jest tuż u podnóża Góry Gradowej. Świątynia zachwyca ogromem barokowego wyposażenia, wśród którego wyróżnia się drewniana ambona, datowana na XVIII wiek. Powstała ona na pamiątkę znanego kaznodziei Jakuba Hegge, który jako jeden z pierwszych głosił protestanckie kazania w regionie. Warto zwrócić uwagę na liczne wizerunki herbu Gdańska, rozmieszczone w różnych miejscach kościoła. To właśnie miasto, będąc odpowiedzialnym za utrzymanie zarówno tej świątyni, jak i pobliskiego szpitala, w ten sposób układało relacje finansowe z magistratem.
W centralnej części świątyni znajduje się imponujący barokowy ołtarz, w którym umieszczono kopię obrazu św. Rodziny, autorstwa Rafaella, a także cenny obraz Andrzeja Stecha z 1696 roku przedstawiający Chrystusa Ukrzyżowanego. Dodatkowo, sufit zdobi malowidło na płótnie przedstawiające Sąd Ostateczny. Ciekawe są również ozdoby z ambony zewnętrznej, takie jak drewniane figurki apostołów oraz pelikan, symbolizujący Chrystusa, które znajdowały się nad baldachimem ambony, lecz zostały zdjęte w trakcie trwających remontów.
Przypisy
- Katarzyna Zuchowicz: "Żadnego człowieka nie potępiamy". W Polsce jest ich 20 tysięcy i też są katolikami. Tylko należą do innego Kościoła. Na Temat, 19.01.2018 r. [dostęp 21.06.2020 r.]
- Jeden z dwu ocalałych [z: "Rodzina", 07.2008 r., s.4-5]
- Wiadomości z Kościoła Polskokatolickiego [z: "Posłannictwo", 02.1954 r., s.44]
Pozostałe obiekty w kategorii "Zbory":
Parafia Trójcy Świętej w Gdańsku | Parafia Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Gdańsku | Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Gdańsku | Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów EXE w Gdańsku | Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Gdańsku | Gmina Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich w Gdańsku | Ewangeliczny Kościół Reformowany w Gdańsku | Parafia cywilno-wojskowa Matki Odkupiciela w Gdańsku | Parafia Miłosierdzia Bożego w Gdańsku | Parafia św. Brata Alberta w Gdańsku | Parafia bł. Doroty z Mątew w Gdańsku | Ormiańskokatolicka parafia północna z siedzibą w Gdańsku | Parafia św. Józefa w Gdańsku | Parafia św. Brata Alberta Chmielowskiego w Gdańsku | Parafia Ewangelicko-Prezbiteriańska Trójcy Świętej w Gdańsku | Parafia Matki Bożej Fatimskiej w Gdańsku | Parafia św. Jerzego Zwycięzcy w Gdańsku | Parafia św. Mikołaja w Gdańsku (rzymskokatolicka) | Parafia św. Jana Pawła II w Gdańsku | Parafia św. Apostołów Piotra i Pawła w GdańskuOceń: Parafia Bożego Ciała w Gdańsku (polskokatolicka)