Budynek LOT-u


Budynek LOT-u, znany pierwotnie jako Dom Meblowy, to modernistyczny pawilon zlokalizowany w śródmieściu Gdańska. Jego historia sięga czasów, gdy został zaprojektowany z myślą o działalności sklepu meblowego. Z biegiem lat obiekt przeszedł różne etapy użytkowania, a po pewnym czasie wszedł w posiadanie Polskich Linii Lotniczych LOT, co przyczyniło się do jego rozpoznawalności.

Obecnie budynek figuruje w gminnej ewidencji zabytków, co podkreśla jego wartość kulturową i architektoniczną w kontekście Gdańska. Z całą pewnością, jego unikalny styl oraz historia czynią go wartym uwagi.

Historia

Historia budynku LOT-u sięga czasów XVI wieku, kiedy to w jego miejscu znajdowały się fortyfikacje oraz zniszczony przez II wojnę światową hotel Danziger Hof. Projekt powstał dzięki architektowi Lechowi Kadłubowskiemu, a prace ziemne rozpoczęły się w 1959 roku. Prace budowlane rozpoczęły się na początku 1960 roku.

Pierwotnie planowano oddanie budynku do użytku na jesień 1960 roku, jednak problemy z dostępnością materiałów wykończeniowych wydłużyły czas budowy. Ostatecznie pawilon meblowy został otwarty 27 listopada 1961 roku, zyskując miano „pałacu meblowego” oraz „szklanego pałacu” w mediach. Obiekt stołował sprzedaż nowoczesnych mebli, a także eksponował prototypy, aby dostosować ofertę do gustów klientów.

W 1979 roku nastąpiła istotna przebudowa budynku, zaadaptowanego na potrzeby biur i kas PLL LOT, co doprowadziło do utraty pierwotnego charakteru kompleksu. Budynek przechodził kolejne zmiany, które negatywnie odbiły się na jego estetyce.

Od początku XXI wieku w planach był nowy projekt zabudowy, w tym rekonstrukcja Danziger Hofu. W 2012 roku budynek wraz z dwiema działkami został sprzedany firmie Elfeko S.A. za 12,5 mln zł. W ramach nowego projektu zaplanowano wyburzenie pawilonu oraz budowę nowoczesnego hotelu z biurami. Inwestycja miała ruszyć w ciągu trzech lat i zakończyć się do 2017 roku.

W 2013 roku rozpoczęto przygotowania do konkursu architektonicznego, który ogłoszono dopiero w kwietniu 2017 roku. Konkurs miał charakter dwuetapowy, a do drugiego etapu przeszło sześć prac spośród 19 zgłoszonych. Nie przyznano pierwszej nagrody, ponieważ żadna z prac w pełni nie odpowiadała wymaganiom jury. Drugie miejsce zdobyła pracownia KD Kozikowski Design, a wyróżnienie trafiło do Eovastudio z Sewilli. Projekt, który uzyskał wyróżnienie, spotkał się z liczną krytyką, a zastrzeżenia zgłosiła także wojewódzka konserwator zabytków, która współpracowała z architektem nad poprawkami.

W wrześniu 2019 roku nowy wojewódzki konserwator zabytków wystąpił o opinię na temat walorów architektonicznych dawnego pawilonu meblowego. W styczniu 2020 roku odmówiono rozbiórki obiektu, argumentując, że budynek ma cechy zabytkowe, które powinny być chronione. Obiekt został wpisany do gminnej ewidencji zabytków.

Architektura

Budynek LOT-u usytuowany jest w malowniczej lokalizacji pomiędzy Wałami Jagiellońskimi a Targiem Węglowym. Od strony południowej przylega do Bramy Wyżynnej, co podkreśla jego znaczenie w kontekście przestrzennym. Budowla składa się z dwóch zasadniczych elementów: głównej, prostopadłościennej bryły i asymetrycznego aneksu, w którym ulokowana jest klatka schodowa. Dolna kondygnacja została cofnięta o jeden metr z każdej strony, co nadaje całej konstrukcji lekkości oraz nowoczesnego charakteru.

Pierwotnie wszystkie elewacje budynku były wykonane z materiałów przeszklonych, co nie tylko zapewniało doskonałe doświetlenie wnętrz, ale również umożliwiało przechodniom podziwianie ekspozycji znajdujących się w jego wnętrzu. Strategiczne położenie pawilonu, które odpowiada wysokości dawnego wału fortyfikacyjnego, sprawia, że nie zasłania on panoramicznego widoku na Główne Miasto z Wałów Jagiellońskich. Powierzchnia całego budynku wynosi 1480 m², co czyni go przestronnym miejscem o szerokim zakresie możliwości.

Dzięki swojej lokalizacji, w sąsiedztwie Drogi Królewskiej oraz pobliskich przystanków tramwajowych i autobusowych, budynek LOT-u stał się istotnym punktem orientacyjnym w Gdańsku. Jego charakterystyczne, widoczne z daleka napisy „LOT” przyciągają uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów, czyniąc to miejsce popularnym punktem zbiórek i spotkań gdańszczan.

Przypisy

  1. Ewa Budnik: Konserwator zabytków nie pozwoli na rozbiórkę LOT-u. 31.01.2020 r. [dostęp 02.02.2020 r.]
  2. Karol Uliczny: Konserwator zabytków zmienia instytucję, która wypowie się na temat wartości byłego pawilonu meblowego. 18.10.2019 r. [dostęp 02.02.2020 r.]
  3. ms: Wojewódzka konserwator zabytków: LOT będzie mniej nowoczesny, Młode Miasto niższe, ale gęstsze. 01.02.2019 r. [dostęp 02.02.2020 r.]
  4. Maciej Pietrzak: Inwestycje w Gdańsku. Wizja „nowego LOT-u” przy Bramie Wyżynnej budzi kontrowersje. 22.10.2017 r. [dostęp 02.02.2020 r.]
  5. Maciej Pietrzak: Tak ma wyglądać obiekt, który zastąpi budynek LOT-u. 12.10.2017 r. [dostęp 02.02.2020 r.]
  6. Ewa Budnik: Nowy budynek LOT-u będzie miał współczesną architekturę. 12.10.2017 r. [dostęp 02.02.2020 r.]
  7. MP: Konkurs na nowy budynek LOT-u w Gdańsku ogłoszony. 07.04.2017 r. [dostęp 02.02.2020 r.]
  8. Ewa Budnik: Jesienią konkurs architektoniczny na następcę LOT-u. 06.09.2013 r. [dostęp 02.02.2020 r.]
  9. Patryk Szczerba: Hotel i biura zamiast budynku LOT-u w Gdańsku. 31.08.2012 r. [dostęp 02.02.2020 r.]
  10. Dni Lot-u policzone. 01.02.2001 r. [dostęp 02.02.2020 r.]
  11. Katarzyna Korczak: Targ Węglowy dziś, jutro. 04.03.2004 r. [dostęp 02.02.2020 r.]
  12. Ewa Budnik: Budynek LOT-u idzie pod młotek. 15.03.2012 r. [dostęp 02.02.2020 r.]
  13. Pawilon LOT-u w Gdańsku kończy 60 lat. Dziś szpecący blaszak, kiedyś "szklany pałac".
  14. Gminna ewidencja zabytków miasta Gdańska, stan na dzień 10.08.2022 r., poz. 6431.
  15. Gminna ewidencja zabytków.

Oceń: Budynek LOT-u

Średnia ocena:5 Liczba ocen:5