Hala Targowa w Gdańsku

---

Historia

W średniowieczu, w XII oraz XIII wieku, na placu Dominikańskim istniała osada targowa, której sercem był romański kościół św. Mikołaja. W 1227 roku teren ten został przekazany zakonowi dominikanów, co doprowadziło do budowy klasztoru. W miarę upływu czasu, powstał nowy, gotycki kościół św. Mikołaja, usytuowany kilka metrów dalej, w kierunku południowym.

W wyniku konfliktu zbrojnego w 1813 roku, klasztor dominikański uległ zniszczeniu podczas oblężenia Gdańska, gdy został ostrzelany przez wojska rosyjsko-pruskie. Władze pruskie nie zezwoliły na jego odbudowę, co doprowadziło do tego, że przez kolejne 26 lat pozostawał on w stanie ruiny. Ostatecznie, w latach 1839–1840, budynek został całkowicie rozebrany. Pusty teren stał się miejscem musztry wojskowej, a od 1881 roku funkcjonowało tam miejskie targowisko.

W 1886 roku plac został wybrukowany granitową kostką, a w 1894 roku podjęto decyzję o budowie Hali Targowej, która została otwarta 3 sierpnia 1896 roku. Jej celem było zlikwidowanie handlu ulicznego. Po uruchomieniu hali zamknięto wszystkie targi w Głównym i Starym Mieście, z wyjątkiem Targu Rybnego. Hala była czynna sześć dni w tygodniu, a jej godziny otwarcia różniły się w zależności od pory roku – latem otwierano ją o 5:00, a zimą o 6:00, zamykając odpowiednio o 20:00 i 20:00, z przerwą obiadową wśród godzin szczytu.

Hala przetrwała niemal bez uszczerbku czas II wojny światowej. Zniszczony był jedynie fragment attyki w zachodniej części ściany północnej, a pozostałe części budynku doznały jedynie drobnych uszkodzeń spowodowanych ostrzałem bronią ręczną i maszynową.

Po wojnie budynek nie był uważany za obiekt o dużej wartości historycznej i przez pewien czas traktowany był jako produkt pruskiej architektury. W końcu lat 60. XX wieku Wojewódzkie Zjednoczenie Handlu planowało jego wyburzenie, aby zastąpić go nowoczesnym supersamem. Na szczęście, wpis do rejestru zabytków ochronił halę przed zniszczeniem.

Podczas ostatniej renowacji w 1999 roku, podczas prac archeologicznych, odkryto pozostałości osady targowej i fundamenty romańskiego kościoła św. Mikołaja, które datowane są na 1170 rok, a także cmentarz z ponad 400 pochówkami oraz resztki klasztoru dominikanów. Niektóre z odkrytych artefaktów zostały zabezpieczone i przykryte posadzką, inne są eksponowane w dolnej części hali. W trakcie trzech lat wykopalisk znaleziono szczątki kilku tysięcy gdańszczan.

Od początku 2001 roku aż do sierpnia 2005 roku hala była nieczynna, podczas gdy trwał jej gruntowny remont. W 2005 roku w jej okolicy archeolodzy odkryli kamienną studnię oraz część średniowiecznego cmentarza. W 2022 roku, w związku z remontem ul. Pańskiej, odkryto kolejne fragmenty murów, które są kontynuacją wcześniejszych znalezisk pod halą, w tym fragment średniowiecznych murów obronnych, powiązanych z XIV-wieczną basztą Jacek oraz ceglane posadzki i fundamenty domu beginek.

Dane

Wnętrze Hali Targowej w Gdańsku charakteryzuje się trójcówkowym układem, z wyraźnie zaznaczonymi traktem, które są tworzone przez solidne słupy. Środkowy trakt jest znacznie szerszy i wyższy, co zapewnia odpowiednie oświetlenie dzięki rzędowi okien w dachu.

Całkowita wysokość budynku wynosi 15 metrów, zapewniając przestronność i komfort użytkowania. Hala zajmuje powierzchnię 4714 metrów kwadratowych, a jej kubatura to 28 542 metry sześcienne. Aby umożliwić dostęp do wnętrza, zaprojektowano cztery bramy, umiejscowione w sposób, który sprzyja wygodnemu przemieszczaniu się.

W ostatnich latach wnętrze hali przeszło modernizację, co uczyniło je bardziej funkcjonalnym, dostosowując do wymagań nowoczesnych obiektów handlowych. Obecnie handel odbywa się na trzech kondygnacjach, co zwiększa możliwości handlowe tego miejsca.

---

Oceń: Hala Targowa w Gdańsku

---