Danuta Halina Dąbrowska, znana także jako Danuta Szkop, przyszła na świat 11 marca 1952 roku w Gdańsku. Była to postać niezwykle znacząca w polskim środowisku literackim oraz akademickim.
Jako literaturoznawczyni oraz krytyczka literacka, Dąbrowska odgrywała istotną rolę w kształtowaniu opinii na temat polskiej literatury. Jej działalność nie ograniczała się jedynie do pracy akademickiej; była również zaangażowana w działalność opozycyjną w czasach PRL. Była więźniem politycznym, co świadczy o jej odwadze i determinacji w dążeniu do demokratycznych zmian w Polsce.
W ciągu swojej kariery, Danuta Dąbrowska zdobyła tytuł profesora dr hab. nauk humanistycznych, co potwierdza jej wysoki wkład w rozwój badań nad literaturą oraz naukami humanistycznymi. Zmarła tragicznie 16 sierpnia 2018 roku w Międzywodziu, pozostawiając po sobie bogaty dorobek intelektualny i literacki.
Życiorys
Córka Henryka i Hanny, w 1976 roku zakończyła swoją edukację na kierunku polonistyka na Uniwersytecie Gdańskim, gdzie w trakcie patologii magisterskiej współpracowała z prof. Marią Janion. Zaangażowanie w działalność opozycyjną wobec władz PRL rozpoczęła od drugiej połowy lat 70. XX wieku. Była jednym z uczestników gdańskich protestów w Grudniu 1970. W latach 1977–1981 kolportowała niezależne publikacje oraz pisma, takie jak Biuletyn Informacyjny KSS KOR. W 1978 roku rozpoczęła współpracę z KSS KOR, czynnie uczestnicząc także w wykładach organizowanych przez Uniwersytet Latający oraz Towarzystwo Kursów Naukowych.
W listopadzie 1980 roku dołączyła do Solidarności, a w 1981 zaangażowała się w strajk pracowników WSP w Szczecinie. W tym samym okresie brała udział w jesiennym strajku wspierającym studentów radomskiej WSI w Radomiu. Po wprowadzeniu stanu wojennego współpracowała z podziemnym ruchem wydawniczym, pełniąc funkcje autorki, redaktorki, a także kolporterki podziemnych wydawnictw, takich jak KOS, Obecność czy BIS. Tworzyła również znaczki pocztowe, kartki świąteczne, a także nagrania audio.
W 1983 roku złożyła pracę doktorską pod kierunkiem prof. Stefana Treugutta, jednak jej obrona została opóźniona do 1986 roku z powodu aresztowania 16 marca 1983, które miało związek z jej działalnością w podziemiu. Przez pewien czas była przetrzymywana w Komendzie Wojewódzkiej MO w Szczecinie, następnie w Areszcie Śledczym w Szczecinie oraz w Warszawie-Mokotowie, gdzie uczestniczyła w głodówce trwającej 9 dni. Została zwolniona na mocy amnestii 25 lipca 1983 roku i po wyjściu z aresztu wznowiła swoje zaangażowanie w podziemną działalność wydawniczą oraz w pomoc rodzinom aresztowanych.
Po utworzeniu Uniwersytetu Szczecińskiego w 1985 roku, włączyła się w jego rozwój. Po zakończeniu komunizmu w Polsce pełniła różnorodne role na uniwersytecie. Jako rzeczniczka prasowa US za kadencji prof. Tadeusza Wierzbickiego, a także przewodnicząca komisji uczelnianej NSZZ Solidarność w latach 1989–1992. Od 1993 do 1996 roku była wicedyrektorką Instytutu Filologii Polskiej US oraz autorką wielu publikacji i monografii dotyczących romantyzmu i literatury współczesnej. Promowała również ponad dwieście prac magisterskich oraz trzy rozprawy doktorskie.
Danuta Dąbrowska zmarła 16 sierpnia 2018 roku po długiej chorobie, a jej ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Centralnym w Szczecinie.
Odznaczenia
W 1998 roku Danuta Dąbrowska została wyróżniona odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”, co stanowiło wspaniałe uznanie jej wkładu w kulturę. Dodatkowo, w 2001 roku otrzymała Srebrny Krzyż Zasługi, a w 2012 roku zaszczytne Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Jej osiągnięcia zostały również docenione w 2016 roku, gdy przyznano jej Krzyż Wolności i Solidarności.
Przypisy
- RadioR. Szczecin, Wspomnienie: Działaczka opozycji demokratycznej. Pisała do pism poza cenzurą, 01.11.2018 r. [dostęp 13.08.2022 r.]
- RadioR. Szczecin, Pożegnaliśmy Danutę Dąbrowską [ZDJĘCIA], 21.08.2018 r. [dostęp 13.08.2022 r.]
- Zmarła prof. Danuta Dąbrowska [online], Uniwersytet Szczeciński, 17.08.2018 r. [dostęp 13.08.2022 r.]
- RadioR. Szczecin, Bez pozy [online], radioszczecin.pl, 19.08.2018 r. [dostęp 12.08.2022 r.]
- Piotr Krupiński, Aleksandra Krukowska, DANUTA DĄBROWSKA (11.03.1952 – 16.08.2018), „Pamiętnik Literacki”, DOI: 10.18318/pl.2019.2.17
- Instytut Pamięci Narodowej, Dąbrowska Danuta Halina [online], Encyklopedia Solidarności [dostęp 11.08.2022 r.]
- Prof. dr hab. Danuta Halina Dąbrowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 11.07.2022 r.]
- W Szczecinie działacze opozycji z czasów PRL uhonorowani Krzyżami Wolności i Solidarności [online], dzieje.pl [dostęp 12.08.2022 r.]
- Zmarła polonistka prof. Danuta Dąbrowska [online], 24kurier.pl [dostęp 13.08.2022 r.]
- a b Danuta Dąbrowska. rejestry-notarialne.pl.
- M.P. z 2001 r. nr 44, poz. 713
- M.P. z 2012 r. poz. 872
- M.P. z 2017 r. poz. 128
- Odznaczeni KWiS [online], odznaczeni-kwis.ipn.gov.pl [dostęp 13.08.2022 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Paweł Kafarski | Anna Cienciała | Izabella Lipniewicz | Piotr Bała (informatyk) | Christoph Gottwald | Janusz Trupinda | Małgorzata Latałowa | Stanisław Judycki | Johann Uphagen | Daniel Gralath młodszy | Filip Clüver | Jacek Friedrich | Anna Machnikowska | Marianna Michałowska | Jerzy Falandysz | Richard Abegg | Katarzyna Waśniewska-Majchrzak | Bogusław L. Jackowski | Kazimierz Darowicki | Beata Pastwa-WojciechowskaOceń: Danuta Dąbrowska (filolog)