Dwór Miejski w Gdańsku to fascynujący zabytek o bogatej historii. Znany również pod niemiecką nazwą Stadthof, jest to unikalny zespół budynków, który ma swoje miejsce na terenie Głównego Miasta Gdańska.
Jego powstanie związane jest z przekształceniem średniowiecznych fortyfikacji, co sprawia, że obiekt ten łączy w sobie elementy architektury obronnej oraz późniejszych zabudów gospodarczych. Przez wieki Dwór Miejski pełnił ważną rolę w życiu miasta, a dziś jest świadkiem jego historii i kultury.
Historia
Kompleks budynków zlokalizowany jest nieopodal aktualnej ul. Za Murami, w południowo-zachodnim fragmencie średniowiecznych umocnień Głównego Miasta. Już w połowie XIV wieku w tym rejonie istniała Baszta Narożna oraz system murów, obejmujący zarówno fragmenty niskie, jak i wysokie. W miarę upływu czasu te umocnienia stały się nieaktualne i niepotrzebne w kontekście przebudowy miejskich fortyfikacji. Na przełomie XVI i XVII wieku zasypano fosę rozciągającą się wzdłuż murów, a w jej miejscu zbudowano ujeżdżalnię, obok której dołożyli starań o stworzenie Szkoły Fechtunku.
W latach 1616–1619 zlecenie gdańskiego architekta Jana Strakowskiego prowadziło do zagospodarowania zarówno wysokiego, jak i niskiego muru z myślą o budowie stajni miejskich. Przekształcenie polegało na podwyższeniu niskiego muru do wysokości muru wysokiego, co pozwoliło na dodanie bocznych ścian oraz zadaszenia powstałej konstrukcji. Zwieńczenie trójkątnych ścian szczytowych przyciągało uwagę dzięki rzeźbom koni wykonanym na ich szczycie.
Dwór Miejski przeszedł dalszą rozbudowę w XVII wieku, co przyczyniło się do utworzenia zespołu budynków gospodarczych. Do tego zespołu włączono trzy istniejące wówczas baszty murów, w tym wspomnianą Basztę Narożną, a także Basztę Schultza i Basztę Browarną. W tych przestrzeniach mieściły się m.in. arsenał oraz mennica gdańska. Niestety, obiekt uległ zniszczeniu w trakcie oblężenia Gdańska w 1807 roku.
W XIX wieku miejsce to stało się siedzibą miejskiej straży pożarnej. W 1903 roku rozebrano zachodnią część zabudowań, co umożliwiło przedłużenie ul. Ogarnej. Historia kompleksu zakończyła się w 1945 roku, kiedy to został on całkowicie zniszczony. Odbudowa miała miejsce w latach 1962–1970, a celem tej inicjatywy było przekształcenie obiektu w Dom Harcerza, który stał się złożonym miejscem ZHP. Dziś znajdują się tam m.in. pracownie artystyczne oraz kino, które cieszy się dużym zainteresowaniem. W 1967 roku część zespołu została wpisana do rejestru zabytków, zwłaszcza zachodni budynek mieszczący się pod adresem Podgarbary 10 oraz budynek południowy przy ul. Za Murami 3.
Przypisy
- gdanskastrefa – Dwór Miejski.
- infogdansk.pl – Dwór Miejski.
- Gedanopedia – Dwór Miejski.
- a b gdansk.pl – Dzieje niezwykłego budynku. Dom Harcerza obchodzi swoje 50 lecie.
- a b c Rejestr zabytków nieruchomych województwa pomorskiego - Narodowy Instytut Dziedzictwa.
Pozostałe obiekty w kategorii "Wille i dwory":
Dwór Młyniska | Dwór Studzienka | Villa Schmidt w Gdańsku | III Dwór | Dwór Artusa w Gdańsku | Dwór Bractwa św. Jerzego w Gdańsku | Dwór Ferberów | Dwór Królewskiej Doliny | Dwór Kuźniczki | Dwór Oliwski | Dwór Fischera | Dwór Ernsttal | II Dwór | Willa Schrey | I Dwór | Willa Kirsch | Dom Zdrojowy w Brzeźnie | Willa Berneaud | V Dwór | Lwi DwórOceń: Dwór Miejski w Gdańsku