Jan Pyjor to niezwykle istotna postać w polskiej kulturze, znana przede wszystkim jako utalentowany aktor, który przyczynił się do rozwoju sztuki teatralnej w Polsce.
Urodził się 13 czerwca 1935 roku w Gdańsku, a swoją artystyczną drogę związał z różnorodnymi formami teatralnymi. Choć znany był głównie jako aktor, posiadał również umiejętności lalkarskie, co czyniło jego występy jeszcze bardziej wyjątkowymi. Dodatkowo, był plastyką, co podkreśla jego wielką wrażliwość na sztukę i estetykę.
Niestety, Jan Pyjor zmarł 8 stycznia 1994 roku w Warszawie, ale jego twórczość oraz wkład w polski teatr nadal żyją w pamięci miłośników sztuki.
Życiorys
Jan Pyjor swoją przygodę ze sceną teatralną zainaugurował w teatrach lalkowych. Jego debiut miał miejsce w 1953 roku w Teatrze „Baj” w Warszawie, a następnie występował w Teatrze Lalek w Wałbrzychu, gdzie pracował aż do 1961 roku. W sezonie 1961/1962 dołączył do zespołu Teatru Lalki i Aktora „Kubuś” w Kielcach, a w 1962 roku związał się z Teatrem Lalki „Tęcza” w Słupsku.
W latach 1965-1970 Jan Pyjor miał przyjemność być aktorem w Teatrze Lalek „Groteska” w Krakowie. Jego kariera rozwijała się i w sezonie 1970/1971 należał do zespołu Sceny Lalkowej Lubuskiego Teatru im. Kruczkowskiego w Zielonej Górze, gdzie brał także udział w spektaklach na scenie dramatycznej. Przez wiele lat współpracował z Teatrem STU w Krakowie, gdzie pełnił rolę adaptatora, reżysera, a także scenografa.
Od 1971 roku jego kariera nabrała tempa, występował na scenach dramatycznych, kiedy to w sezonie 1971/1972 był w Zielonej Górze, a w sezonie 1972/1973 w Teatrze im. Osterwy w Lublinie. Kontynuował występy w sezonie 1973/1974 w Teatrze im. Siemaszkowej w Rzeszowie. W latach 1974-1976 grał w Teatrze Ziemi Krakowskiej im. Solskiego w Tarnowie, a następnie w Teatrze Dramatycznym w Wałbrzychu w latach 1976-1979.
W latach 1979-1981 oraz 1983-1985 był związany z Teatrem im. Bogusławskiego w Kaliszu. W latach 1981-1983 występował w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie. Potem, w okresie 1988-1992, Jan Pyjor był aktorem warszawskiego Teatru Syrena.
Po tym, jak poważna choroba uniemożliwiła mu dalsze występy, Jan Pyjor pozostawał również uzdolnionym plastykiem, a jego dzieła można znaleźć w licznych muzeach, w tym w Muzeum Sztuki w Brukseli. Ostatecznie zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Bródnowskim w kwaterze 9B-3.
Filmografia
Jan Pyjor to uznany aktor, którego filmy i występy telewizyjne tworzą bogaty dorobek artystyczny. Jego kariera sięga początków lat 70-tych XX wieku, gdy na ekranach pojawiły się jego pierwsze role. Oto przegląd jego filmografii:
- 1976: Bezkresne łąki jako kelner,
- 1978: Rodzina Połanieckich jako lekarz w Reichenhall (gościnnie),
- 1979: Strachy jako policjant (niewymieniony w czołówce),
- 1979: Ród Gąsieniców (gościnnie),
- 1980: Królowa Bona jako sługa Bony, świadek podpisania testamentu (gościnnie),
- 1982: Popielec jako Radzik,
- 1983: Marynia jako lekarz w kurorcie,
- 1984: Rycerze i rabusie jako jurysta Świdnicki,
- 1984: Vabank II, czyli riposta jako Lulek, właściciel baru,
- 1985: Temida,
- 1986: Złoty pociąg,
- 1987: Sławna jak Sarajewo,
- 1988: Rzeczpospolitej dni pierwsze,
- 1988-1990: W labiryncie jako lekarz opiekujący się Glinnickim,
- 1989-1994: Le Retour d’Arsène Lupin (gościnnie),
- 1989, 1990: Gorzka miłość (gościnnie),
- 1989: Po upadku,
- 1992: Psy jako handlarz amfetaminy, Niemiec ze Stasi,
- 1993: Tajemnica trzynastego wagonu jako konduktor,
- 1993: Czterdziestolatek 20 lat później jako klient w banku (gościnnie),
- 1993-1994: Zespół adwokacki jako sędzia (gościnnie),
- 1993: Nowe przygody Arsena Lupin jako notariusz,
- 1994: Panna z mokrą głową jako naczelnik poczty,
- 1994: Panna z mokrą głową (serial) jako naczelnik poczty (odc. 3 i 6).
Współpraca z wieloma reżyserami oraz różnorodność ról sprawiły, że Jan Pyjor stał się rozpoznawalnym nazwiskiem w polskim świecie filmowym. Jego wkład w kulturę filmową jest niezwykle istotny i wartościowy.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Marek Górnisiewicz | Wiktor Tatarek | Janusz Pierzak | Adam Leon Urbanowicz | Paweł Demirski | Wilhelm August Stryowski | Johann Gottlieb Goldberg | Mariusz Bogdanowicz | Barbara Ostapowicz | Waldemar Chyliński | Bernhard Goetzke | Grażyna Wolszczak | Wojciech Stamm | Zbigniew Kraszewski (muzyk) | Wojciech Ciesielski | Anna Molga | Anna Wakulik | Wojciech Horny | Robert Reinick | Marcel KochańczykOceń: Jan Pyjor