Zielone Wyspy to unikalny użytek ekologiczny, który znajduje się w województwie pomorskim, w granicach administracyjnych Gdańska. Obszar ten został utworzony w ujściu Wisły Śmiałej do Zatoki Gdańskiej, na jej lewym brzegu.
Głównym celem ochrony tego terenu jest ochrona różnorodnych siedlisk przyrodniczych oraz zachowanie cennych gatunków roślin i zwierząt, które są istotne z perspektywy ochrony biologicznej. Dzięki takiej dbałości o środowisko, Zielone Wyspy stanowią prawdziwy skarb natury w regionie.
Przedmiot ochrony
Użytek ekologiczny, znany jako „Zielone Wyspy”, został utworzony 30 kwietnia 2011 roku na podstawie Uchwały nr VII/65/11 Rady Miasta Gdańska, która została przyjęta 17 lutego 2011 roku. W ramach tej uchwały objęto ochroną obszar o wielkości 33,49 ha szuwarów nadrzecznych oraz łąk podmokłych.
Ten teren znajduje się w obrębie obszaru, który ma kluczowe znaczenie dla Wspólnoty – Ostoja w Ujściu Wisły (PLH220044). Ów obszar został ustanowiony jako Ochrona Zasobów Wspólnotowych (OZW) w marcu 2009 roku.
Właściwym organem odpowiadającym za nadzór nad „Zielonymi Wyspami” jest Prezydent Miasta Gdańska.
Flora
W rejonie tym odkryto interesującą różnorodność roślinności halofilnej, która stanowi unikalny element kształtujący tamtejszy ekosystem. Przykładem takich roślin są:
- astra solnego (Tripolium pannonicum),
- mlecznika nadmorskiego (Lysimachia maritima),
- sita Gerarda (Juncus Gerardi),
- koniczyna rozdęta (Trifolium fragiferum),
- babki Wintera (Plantago winteri).
Rośliny te tworzą typowe dla tego obszaru zespoły roślinności, znane jako słonawy. Z kolei na tym terenie znajduje się również rzadko występujący w Polsce nasięźrzał pospolity (Ophioglossum vulgatum), który jest objęty ochroną gatunkową oraz widnieje na Czerwonej liście roślin i grzybów w Polsce.
Fauna
Na Zielonych Wyspach zarejestrowano 85 gatunków ptaków, w tym 42 gatunki lęgowe, oraz 20 gatunków ryb. Ponadto, występuje 7 gatunków płazów i zróżnicowana grupa owadów, które są związane z ekosystemami wodnymi. Wśród owadów można znaleźć Helophorus nubilus, przedstawiciela rodziny kałużnicowatych, oraz 10 gatunków ważek.
W bogatej awifaunie można wyróżnić wiele interesujących gatunków, takich jak: bączek zwyczajny (Ixobrychus minutus), bąk zwyczajny (Botaurus stellaris), wąsatka (Panurus biarmicus), krwawodziób (Tringa totanus), czajka zwyczajna (Vanellus vanellus), jarzębatka (Sylvia nisoria), gąsiorek (Lanius collurio) oraz pliszka cytrynowa (Motacilla citreola).
Kontrowersje
W sprawie utworzenia użytku ekologicznego w rejonie Wisły Śmiałej wystąpiły poważne protesty. Żeglarze wyrazili swoje obawy, że takie działania mogą powstrzymać rozwój żeglarstwa oraz turystyki wodnej w Górkach Zachodnich. Przed inicjatywą „Zielonych Wysp” w tym obszarze funkcjonowało aż siedem przystani żeglarskich. W ich skład wchodziły m.in. Jacht Klub im. J. Conrada, Jacht Klub Stoczni Gdańskiej, Akademicki Klub Morski oraz Narodowe Centrum Żeglarstwa AWFiS.
W sprawę był silnie zaangażowany senator Janusz Rachoń, który twierdził, że lewy brzeg Wisły Śmiałej, szczególnie w dolnym odcinku, powinien być całkowicie przeznaczony na inwestycje sprzyjające rozwojowi żeglarstwa oraz turystyki wodnej.
Przypisy
- Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016 r. ISBN 978-83-61191-88-9.
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 09.10.2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).
- Jacek Sieński, Kazimierz Netka: Zielone Wyspy zablokują rozwój Górek?. Dziennik Bałtycki. [dostęp 17.01.2018 r.]
- Geoserwis Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. [dostęp 16.01.2018 r.]
- Zielone Wyspy. Ptaki Polskie. [dostęp 17.01.2018 r.]
- Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody. Obszar Natura 2000 – Ostoja w Ujściu Wisły. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 17.01.2018 r.]
- Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody. Użytek ekologiczny „Zielone Wyspy”. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 17.01.2018 r.]
- a b c Uchwała nr VII/65/11 Rady Miasta Gdańska z dnia 17.02.2011 r. w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego „Zielone Wyspy”. Dziennik Urzędowy Województwa Pomorskiego Nr 41, poz. 948 – Gdańsk, dnia 15.04.2011 r. s. 4959. [dostęp 16.01.2018 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Rezerwaty przyrody i parki narodowe":
Lasy Oliwskie | Las Mierzei | Las Miejski (Gdańsk) | Rezerwat przyrody Ptasi Raj | Rezerwat przyrody Źródliska w Dolinie Ewy | Dolina Potoku Oruńskiego | Rezerwat przyrody Dolina Strzyży | Gdański Ogród Zoologiczny | Głaz Borkowskiego | Samborowo (dolina) | Las Sulmiński | Rezerwat przyrody Wąwóz HuzarówOceń: Zielone Wyspy