Zdzisław Bradel

---

Życiorys

W latach 70. Zdzisław Bradel studiował na Wydziale Nauk Humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Jego nazwisko pojawiało się w publikacjach prasowych o tematyce katolickiej, a także był aktywnym członkiem Koła Młodych Literatów, które działało w ramach Związku Literatów Polskich w Lublinie. Od 1974 roku był zaangażowany w duszpasterstwo akademickie prowadzone przez o. Ludwika Wiśniewskiego.

W połowie lat 70. rozpoczął swoją działalność opozycyjną. Już na początku 1976 roku aktywnie uczestniczył w zbieraniu podpisów pod listem protestacyjnym, w którym sprzeciwiano się zmianom w Konstytucji PRL. Latem tego samego roku angażował się w pomoc dla robotników, którzy zostali prześladowani po wydarzeniach radomskich. Był jednym z założycieli oraz członkiem redakcji Niezależnego Pisma Młodych Katolików Spotkania, które ukazywało się od jesieni 1977 roku, publikując pod pseudonimem Witold Zdziechowski.

W maju 1979 roku podpisał list protestacyjny dotyczący ograniczeń związanych z pielgrzymką Jana Pawła II do Polski. W ramach swoich działań brał udział w głodówce protestacyjnej, domagając się umieszczenia sanktuarium w Piekarach Śląskich w programie wizyty papieskiej. Był aktywnym członkiem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela; w 1979 roku sygnował oświadczenie przeciwko represjom wobec uczestników niezależnych obchodów 11 listopada oraz uczestniczył w akcji bojkotu wyborów do rad narodowych w 1978 i 1980. Zajmował się także przewozem literatury bezdebitowej i religijnej na Litwę i Białoruś.

W połowie 1980 roku oddalił się od środowiska Spotkań i przystąpił do Ruchu Młodej Polski. Jego działalność w NSZZ „Solidarność” stała się kluczowym elementem jego biografii; Bradel był m.in. członkiem redakcji Biuletynu Informacyjnego NSZZ „Solidarność” Regionu Środkowo-Wschodniego, a od listopada 1981 roku pełnił funkcję redaktora naczelnego tego pisma. W marcu 1981 roku dołączył do Komitetu Obrony Ludzi Prześladowanych za Przekonania, a także pracował jako redaktor Biuletynu Informacyjnego NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” w tym samym regionie.

Od września 1981 roku pełnił funkcję kierownika Wszechnicy Ludowej oraz aktywnie uczestniczył w Wszechnicy Związkowej w Lublinie. Niestety, jego działalność została przerwana, gdy został internowany od 3 stycznia do 10 lutego 1982 roku. Po zakończeniu internowania, od jesieni 1982 do wiosny 1983, stał na czele podziemnego Tymczasowego Zarządu Regionu Środkowo-Wschodniego. W drugiej połowie lat 80. związał się z ruchem Comunione e Liberazione.

Po 1989 roku kontynuował swoją działalność w prasie katolickiej, pełniąc rolę redaktora w czasopiśmie Ład. W latach 1992–1993 był doradcą wicepremiera Pawła Łączkowskiego oraz członkiem Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, Partii Chrześcijańskich Demokratów, i Ruchu Odbudowy Polski. Funkcjonował jako radny miasta Józefowa, a od listopada 1995 do 1998 kierował Radą Miasta Józefowa. Lata 1998–2002 to czas jego pracy jako radny Powiatu Otwockiego.

Dzięki swoim osiągnięciom w dziedzinie działalności społeczno-politycznej, w 2011 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Ostatnie chwile życia spędził w szpitalu w Warszawie, gdzie zmarł 3 września 2020 roku. Jego ostatnim miejscem spoczynku jest Cmentarz Wojskowy na Powązkach. Pośmiertnie odznaczony został przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

---

Oceń: Zdzisław Bradel

---